آخرین گزارش البرادعی درباره ایران روز دوشنبه منتشر میشود
۱۳۸۷ شهریور ۲۲, جمعهخبرگزاری رویترز روز جمعه (۱۲ سپتامبر) در گزارشی نوشت، تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد برنامهی هستهای ایران بدرستی پیشرفت نمیکند و هنوز هم روشن نیست که جمهوری اسلامی ایران بهطور مخفیانه در حال ساخت بمب اتمی است یا نه؟ با اینحال، دیپلماتهای آژانس در وین میگویند که کارشناسان به اطلاعاتی دست یافتهاند که نشان میدهد ایران تکنولوژی حساس غنیسازی اورانیوم را به آرامی، اما بهطور پیوسته، گسترش میدهد. دیپلماتها به خبرگزاری رویترز گفتهاند، این ارزیابی در گزارش تازهی البرادعی که روز دوشنبه ۱۵ سپتامبر منتشر میشود، منعکس خواهد شد.
در هفتههای اخیر، هم به خاطر بحران گرجستان که به دودستگی میان غرب و روسیه انجامیده، و هم فرارسیدن ماههای پایانی ریاست جورج بوش در کاخ سفید، فشارهای بینالمللی بر ایران تاحدودی کاهش یافته است.
در ماه مه گذشته، آژانس بینالمللی انرژی اتمی براساس شواهد و قرائن به این نتیجه رسید که ایران اطلاعات مربوط به برنامه هستهای خود را پنهان میکند. اطلاعات جاسوسی نشان میدهند که ایران برنامههای غنیسازی اورانیوم خود را منسجم کرده و احتمالا به آزمایش کلاهک هستهای دست زده است. بنابه این گزارش، علاوهبر آن، ایران احتمالا دماغهی یک موشک را چنان تغییر داده که برای نصب کلاهک هستهای نیز مناسب باشد.
محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در گزارش پیشین خود در مامه مه، از ایران خواست که اطلاعات دربارهی برنامهی هستهای خود را بطور کامل ارائه دهد و دربارهی ابعاد و ماهیت برنامهی اتمی خود شفافسازی کند. اما دیپلماتها میگویند مذاکرات با ایران در این زمینه در طول تابستان، نتیجهی چندانی در بر نداشته است. یکی از این دیپلماتها میگوید: «آنچه ما میشنویم این است که در زمینهی شفافسازی ابعاد نظامی برنامهی اتمی ایران، پیشرفتی حاصل نشده است.»
براساس گزارش رویترز، ایران همکاری خود با آژانس را به نازلترین سطح کاهش داده است. این امر به معنای آن است که بازرسان آژانس فقط اجازهی بازرسیهای محدود و معمولی از تاسیسات هستهای ایران را دارند. به گفتهی یکی از دیپلماتهای آژانس، ایران مایل نیست تاسیسات نظامیاش مورد بازرسی قرار گیرد زیرا نگران آن است که آمریکا و یا اسرائیل از طریق این بازرسیها به اطلاعات نظامی برای حمله به ایران دست پیدا کنند.
دیپلملتها میگویند در گزارش البرادعی خواهد آمد که ایران ظرفیت تولید اورانیوم با درجهی غلظت بالا را توسعه داده است. بنا به این گزارش، ایران احتمالا ۴ هزار سانتریفوژ در حال فعالیت دارد. این تعداد در ماه مه گذشته ۳۳۰۰ دستگاه بودند.
یک دیپلمات غربی میگوید: «با ۴ هزار سانتریفوژ میتوان اورانیوم با غلظت بالا برای ساخت تعداد معدودی بمب تولید کرد، تجربه و دانش فنی اندوخت و یا در پس آن ظرفیت واقعی تولید اورانیوم را پنهان کرد. با این حال شرط تولید اورانیوم با غلظت بالا و مناسب برای بمب اتمی آن است که همهی ۴ هزار سانتریفوژ همزمان و با حداکثر سرعت کار کنند.»
اما یک دیپلمات دیگر غربی میگوید: «ایران هنوز تا رسیدن به این مرحله فاصلهی زیادی دارد. سانتریفوژهای ایران فقط در مجموعههای کمتعداد در حال فعالیتاند و همانند سابق بسیار کند و حداکثر با ۲۰ درصد ظرفیت کار میکنند.»