آیا چرخ دکههای مطبوعاتی بدون فروش سیگار میچرخد؟
۱۳۹۵ آبان ۲۹, شنبهوزارت بهداشت به تازگی و طبق مصوبهای، از ۱۲۰۰ کیوسک مطبوعاتی استان تهران خواسته است که برای ارتقای سلامت جامعه از فروش سیگار پرهیز کنند. اما بازرس هیات مدیره اتحادیه جراید میگوید تامین معاش یک خانواده از فروش روزنامه و مجله به تنهایی کافی نیست و اجرایی شدن مصوبه وزارت بهداشت به طرح جدیدی نیاز دارد.
ایرج فکری، عضو هیات مدیره اتحادیه جراید میگوید با توجه به فضای مجازی و گستردگی شبکههای مختلف اجتماعی، استقبال از روزنامه و مجلات رو به کاهش است و درآمد کیوسکها عمدتا از فروش سیگار تامین میشود.
او روز شنبه ۲۹ آبان به خبرگزاری ایلنا گفته است: «هزاران مغازه سوپرمارکت در این شهر وجود دارند که انواع دخانیات داخلی و خارجی در آنها عرضه میشود و تبلیغات گسترده دخانیات نیز در این مغازهها دیده میشود و این دخانیات با چینش بسیار زیبایی در معرض دید مشتریان قرارداده شده است اما مصوبه منع فروش دخانیات فقط به کیوسکهای مطبوعاتی ابلاغ شده است و این رفتار دوگانه وزارت بهداشت با کیوسکهای مطبوعاتی و مغازهداران باعث نارضایتی ما شده است.»
بازرس هیات مدیره اتحادیه جراید اذعان کرده که روزنامه همشهری به عنوان پرتیراژترین نشریه کشور، تنها روزی ۱۰ تا ۱۵ نسخه فروخته میشود: «وضعیت دیگر روزنامهها مانند شرق یا کیهان از این هم اسفبارتر است.» او میگوید اگر قرار باشد سیگار هم از اقلام فروختنی کیوسکهای مطبوعاتی حذف شود، شاغلان این صنف یک روز هم نمیتوانند دوام بیاورند.
"درآمد پایین، هزینهها بالا"
خبرگزاری ایلنا به نقل از فکری مینویسد که در هر کیوسک مطبوعاتی حداقل سه خانواده ارتزاق میکنند اما کمتر کسی میداند که آنها از شهرداری حقوق نمیگیرند بلکه بر حسب درجهبندی از یک تا سه به شهرداری اجاره هم پرداخت میکنند: «اجاره پرداخت ما از حداقل ۱۰۰ هزار تومان شروع میشود. صاحبان کیوسکهای مطبوعاتی باید عوارض و مالیات نیز بپردازند در حالیکه روزنامهها و نشریات از پرداخت مالیات معاف هستند اما کیوسکهای مطبوعاتی سالانه میلیونها تومان بابت عوارض و مالیات میپردازند البته هر از گاهی ادعا میکنند که کیوسکهای مطبوعاتی از مالیات معاف هستند اما این موضوع هیچگاه در عمل نشان داده نمیشود و به بهانه فروش تنقلات از ما سالانه میلیونها تومان مالیات میگیرند.»
بیشتر بخوانید: چرا تیراژ رسانههای چاپی در ایران کم است؟
فکری عنوان کرده که کیوسکداران عامل اجرایی مطبوعات هستند اما وزارت ارشاد این بخش از خانواده مطبوعات را رها کرده و از آنها حمایتی نمیکند: «وزارت ارشاد نسبت به شهرداری تهران در زمینه کیوسکهای مطبوعاتی محقتر است. شهرداری تنها متولی معابر عمومی است اما وزارت ارشاد به خاطر آن که کار ما فرهنگی است باید نقش اصلی را داشته باشد.»
ایرج فکری، از جمله مشکلات این صنف را تعرفه تجاری برق کیوسکها تا سقف ماهیانه ۳۰۰ هزار تومان، بیمه خویشفرما و درآمد نازل هفتهای ۳۰۰هزار تومانی عنوان کرده است. او میگوید: «کیوسکداران حدود ۲۰ ساعت کار میکنند و حتی اگر ما درآمد ماهیانه هر کیوسک را ۵ میلیون تومان در ماه درنظر بگیریم (که غیر ممکن است)، مقدار این مبلغ برای سه نفری که در کیوسک شاغل هستند به طور میانگین نفری ۱/۵ میلیون تومان میشود که این بهغیر از مالیات، عوارض و هزینه فیش برق است.»
استمداد از فراکسیون کارگری مجلس
دکهداران مطبوعاتی از علیرضا محجوب، رئیس فراکسیون کارگری مجلس نیز استمداد طلبیدهاند. آنها از محجوب خواستهاند حقوق صنفی این قشر و امنیت شغلی آنها را پیگیری کند: «ما هیچ وقت فرزندانمان را نمیبینیم. ساعت پنج صبح بیرون میآییم که همه خواب هستند و شب هم ساعت ۱۲ به خانه میرویم. صدا و سیما هم شغل ما را به صورت یک شغل کاذب نشان میدهد.»
دکهداران تهران پس از ابلاغ مصوبه وزارت بهداشت، روز نهم آبان در برابر این وزارتخانه تجمع کردند و سپس با مسئول اجرای طرح کاهش مصرف دخانیات جلسهای تشکیل دادند. آن گونه که ایرج فکری به ایلنا گفته، دکهداران پس از این نشست و با درخواست لغو مصوبه، تعهد کردهاند سیگار و تنباکو را عجالتا در کیوسکها در معرض دید عموم قرار ندهند.