"اروپا میتواند دوست مردم ایران باشد"
۱۳۹۷ تیر ۱۵, جمعهخروج آمریکا از برجام و فرارسیدن مهلت دور جدیدی از تحریمها علیه ایران از همین حالا تاثیرات محسوسی بر زندگی ایرانیها دارد. گرانی سرسامآور و نوسان شدید در بهای ارزهای خارجی از جمله این تاثیرات است. اعظم، یک شهروند ایرانی، به دویچهوله میگوید: «توی تاکسی که مینشینی، فقط از تحریم و گرانی میشنوی. وضعیت خوب نیست. همه نگران هستند.» پدر ۷۵ ساله اعظم بیماری قلبی دارد و او دنبال داروهای پدرش از این داروخانهبه آن داروخانه سر میروند. «وارفارین دوباره کم شده. مجبور هستم چندجا سر بزنم و با هر قیمتی که بفروشند، بخرم. وضعیت بازار ارز آشفته است. نمیدانم دارو وارد نمیشود یا اینکه فروشندهها احتکار کردند تا گرانتر بفروشند.»
در شش ماه گذشته نرخ دلار در بازار آزاد ارز ایران ۵۰ درصد بیشتر شده و حال تا ۸۵۰۰ تومان هم معامله میشود. وضعیت اقتصادی ایران پس از خروج رئیسجمهور آمریکا از توافق اتمی به مراتب بدتر شده است. اعظم امید چندانی ندارد که سیاستمداران ایرانی بتوانند از راه مذاکره چارهای برای بحران اقتصادی ایران پیدا کنند و میگوید: «دوباره چند ماه یا چند سال مذاکره میکنند و آخر به هیچ نتیجهای هم نمیرسند. من واقعأ نگران تحریمهایی هستم که آمریکا میخواهد از پاییز علیه ایران اجرا میکند.»
دوره نخست بازگشت تحریمهای آمریکا ماه اوت (نیمه مرداد) آغاز میشود و از جمله شامل خرید و فروش طلا و فلزات گرانبها، صنایع خودروسازی، خرید و فروش قطعات هواپیما و معاملات با اسناد مبتنی بر دلار آمریکا میشود.
به دلیل این تحریمها بسیاری بانکهای اروپایی از ۳۰ ماه ژوئن تبادلات مالیخود با ایران را قطع کردهاند. شرکتهای اروپایی از صدور کالا به ایران خودداری میکنند چون میدانند که پولی به حسابشان واریز نخواهد شد.
اسماعیل از نزدیک بازار بزرگ تهران پای تلفن داد میزند: «با این تحریمها زندگی و کاسبی ما را نابود میکنند. ما چه گناهی کردیم؟ حساب ما از حساب حکومت جداست.» اسماعیل که از چین تجهیزات صنعتی وارد میکند، سال گذشته دوبار برای شرکت در در نمایشگاههای صنعتی به آلمان سفر کرده است. او که ۳۸ سال دارد میگوید تصمیم داشته چند دستگاه بستهبندی مواد غذایی از آلمان وارد کند و سرخورده اضافه میکند: «چرا ما باید تاوان خروج آمریکا از برجام را بدهیم؟ ما به روحانی رأی دادیم چون گفت با دنیا آشتی میکند. ما کشور بزرگ و باثباتی در منطقه هستیم که بازار خوبی داریم. به هم ریختن مملکت ما چه منفعتی برای اروپا دارد؟ اروپا میتواند کنار ما باشد.»
دولت آمریکا در پی تشدید تحریمهای ایران است و از متحدان خودخواسته است خرید نفت از ایران را متوقف کنند. دولت دونالد ترامپ تصمیم دارد با تحریمهای اقتصادی سنگین حکومت ایران را مجبور به تغییر سیاستهایی کند که آنها را مخالف منافع آمریکا میداند. شماری از نزدیکان رئیسجمهور آمریکا حتی بحث تغییر حکومت در ایران مطرح میکنند.
سعید که دانشجوی ترم اول مهندسی است، میگوید مثل بسیاری از جوانان ایرانی آرزو دارد در کشوری آزاد زندگی کند. او در عینحال به دویچهوله میگوید: «فشار اقتصادی تحریمها روی دوش مردم عادی مثل پدر و مادر است که از حالا نگران شهریه ترم آینده دانشگاه من هستند. ما به جایی وصل نیستیم. آنهایی که میدانند چطور از تحریمها پول دربیاورند در این وضعیت پولدارتر میشوند و فقیرها بیچارهتر. مادر من که حتی نگران است جنگ شود.»
کشورهای اروپایی تأکید دارند که توافق اتمی با ایران باید حفظ شود و میتوان در مورد سایر مسائل وارد مذاکرات تکمیلی با جمهوری اسلامی شد. نمایندگان کشورهای اروپایی امضا کننده برجام همراه چین و روسیه در پی راهکاری برای حفظ برجام هستند.
حسن روحانی، رئیسجمهور ایران که برای حفظ توافق اتمی به اروپا سفر کرده بود اقدامات اتحادیه اروپا برای حفظ برجام را کافی نمیداند. او پنجشنبه (۱۴ تیر/۵ ژوئیه) در گفتوگوی تلفنی با رئیسجمهور فرانسه و صدراعظم آلمان از بسته پیشنهادی اروپا انتقاد کرده است. روحانی خواستار ارائه یک برنامه عملیاتی روشن و دارای زمانبندی شده که بتواند نقشی جبران کننده در قبال خروج آمریکا از برجام داشته باشد. دولت ایران تأکید دارد که ماندن این کشور در توافق اتمی منوط به حفظ منافع اقتصادی ایران است.
پگاه هم تاکید دارد که این خواست مردم ایران است. او که مترجم، نویسنده و روزنامهنگار است به دویچهوله میگوید:« شبی که برجام امضا شد مردم تا صبح در خیابانها رقصیدند. ولی آخر چی شد؟ کاری که آمریکا کرد جنگ با دولت نبود جنگ با ملت بود. حال اروپا میتواند تصمیم بگیرد، حفظ برجام و دوستی با ملت ایران را انتخاب کند یا مثل آمریکا دشمنی را.»
این مقاله در برگیرنده تمامی دیدگاهها نیست. شما هم نظر خود را با ما درمیان بگذارید.