اعدام چهارمین نوجوان در ایران ظرف سال جاری میلادی
۱۳۹۰ شهریور ۳۰, چهارشنبه
علیرضا ملاسلطانی، نوجوان ۱۷ ساله‌ای که کمتر از دو ماه قبل (تیرماه ۱۳۹۰) در یک نزاع خیابانی، قوی‌ترین مرد ایران را به قتل رسانده بود، صبح روز چهارشنبه (۳۰ شهریور) در محل وقوع حادثه اعدام شد.
قتل روح‌الله داداشی واکنش‌های زیادی را به دنبال داشت به همین دلیل دادگستری کرج پس از دستگیری متهم، در بیانیه‌ای اعلام کرد که مقدمات اعدام قاتل به خواسته برادر مقتول در سریع ترین زمان ممکن فراهم می‌شود.
برادر مقتول نیز چندی پیش به رسانه‌ها گفته بود: «تا قبل از مراسم چهلم برادرم، قاتلش در همان محل قتل به دار آویخته خواهد شد». وی قصاص را نه انتقام گیری شخصی بلکه "خواست جامعه ورزشی ایران" عنوان کرده بود.
علیرضا ملاسلطانی متولد دی ماه ۱۳۷۲ بود یعنی هنوز به سن قانونی ۱۸ سال نرسیده بود. این در حالی است که طبق قوانین ایران اجرای حکم اعدام باید زمانی انجام شود که فرد ۱۸ سال تمام داشته باشد. نماینده دادستانی که برای اجرای حکم در محل اعدام حضور داشته در پاسخ به این مسئله به خبرگزاری فارس گفته است: «ملاک عمل در قانون، بلوغ شرعی است که بر اساس ماه‌های قمری محاسبه می‌شود و قاتل از این نظر بیش از ۱۸ سال عمر کرده بود بنابراین هیچ منع شرعی یا قانونی برای اجرای حکم قصاص وجود نداشت».
محمد مصطفایی وکیل ایرانی مقیم نروژ در یادداشتی که در وبلاگش منتشر کرده درباره این اعدام نوشته است: «از لحاظ حقوقی و قضایی در هیچ جای قانون مجازات اسلامی سن مسئولیت کیفری به صورت دقیق مشخص نشده و تنها در کنوانسیون حقوق کودک که در سال ۱۳۷۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و شورای نگهبان هم ایرادی به آن نگرفته، اعلام شده که حبس ابد و اعدام برای اطفالی که سنشان کمتر از ۱۸ سال باشد، ممنون است. این مقرره قانونی طبق ماده ۹ قانون مدنی در حکم قانون بوده و لازم الاجراست».
سایت خبرآنلاین درباره لحظه اجرای حکم اعدام علیرضا ملاسلطانی نوشته: «قاتل روح‌الله داداشی در زمان اجرای حکم، حالت روحی نامتعادلی داشت. وی در زمان رفتن به روی چهارپایه با صدای بلند گریه می‌کرد و دو بار پایش لغزید.علیرضا مدام اسامی ائمه اطهار به ویژه امام حسین و امام رضا (امام سوم و هشتم شیعیان) را فریاد میزد و طلب بخشش می‌کرد. وی حتی نام برخی از نزدیکانش از جمله مادر خود را فریاد زده و از اولیای دم طلب عفو داشت که البته صدایش در همهمه حاضران گم بود».
محمد مصطفایی در یادداشتی که یک روز قبل از اعدام ملاسلطانی منتشر کرد به "نداشتن قصد مجرمانه" از سوی متهم اشاره کرده و نوشته است: «عليرضا در تحقيقات مقدماتی و در نزد دادگاه، اعلام کرده که متوجه عملی که انجام می‌داده نبوده و شناختی نيز از روح الله نداشته است. او صرفا از ترس، دست به چاقو زده و بدون اينکه قصد قتل داشته باشد، مرحوم روح الله را به قتل رسانده است. با قاطعيت می‌گويم که اعدام اين نوجوان برخلاف موازين قانونی، اخلاقی و وجدانی است چرا که عليرضا فاقد قصد مجرمانه بوده است. او تنها ۱۷ سال داشته و فاقد رشد عقلانی بوده و در زمان ارتکاب جرم به رشد فکری نرسيده بوده است».
نماینده دادستان درباره حادثه منجر به قتل روح‌الله داداشی به خبرگزاری فارس گفته: «جوانان ما باید بدانند علت اصلی این بود که قاتل چاقو همراه داشت و همه باید مطمئن باشند که نتیجه همراه داشتن سلاح سرد به غیر از این نیست».
اعتراض عفو بین‌الملل
سازمان عفو بین‌الملل یک روز قبل از اعدام ملاسلطانی، طی بیانیه‌ای از ایران خواست تا از اعدام یک نوجوان خودداری کند. در این بیانیه یادآوری شده که مطابق کنوانسیون حقوق کودک که ایران نیز آن را امضا کرده، اعدام نوجوانان زیر ۱۸ سال ممنوع است.
مسئول بخش خاورمیانه عفو بین‌الملل، اعدام نوجوانان زیر ۱۸ سال را نشانه بی‌توجهی مقامات ایران به تعهدات بین‌المللی دانسته است.
به گزارش سازمان عفو بین‌الملل در ماه آپریل سال جاری حداقل سه نوجوان زیر ۱۸ سال در ایران اعدام شده‌اند.
میترا شجاعی
تحریریه: فرید وحیدی