افتتاح رسمی برلیناله، ژولیت بینوش بر فرش قرمز
۱۳۹۳ بهمن ۱۶, پنجشنبهشصت و پنجمین جشنواره بینالمللی فیلم برلین با حضور ۱۶۰۰ میهمان خارجی و داخلی در کاخ برلیناله گشایش یافت. دیتر کاسلیک، مدیر جشنواره ،هیئت داوران به ریاست دارن آرنوفسکی، کارگردان بنام آمریکایی را معرفی کرد.
مونیکا گروترز، وزیر فرهنگ آلمان و میشائیل مولر، شهردار برلین در مراسم افتتاحیه ضمن خوشامدگوئی به مهمانان، سخنانی ایراد کردند. وزیر فرهنگ آلمان در خطاب به مدیر جشنواره از دعوت چند باره دیتر کاسلیک از پناهی تقدیر کرد. و بر آزادی فعالیت هنری تاکبد ورزید.
در این دوره از رقابتها یک هیئت هفت نفره از داوران بینالمللی وظیفه گزینش فیلمهای برتر را بر عهده دارد.
در مراسم افتتاحیه فیلمی از ایزابل کوشت، کارگردان اسپانیایی با عنوان "هیچکس شب را نمیخواهد" به نمایش گذاشته شد. اغلب عوامل این فیلم از جمله ایزابل کوشت، کارگردان و ژولیت بینوش، بازیگر اصلی فیلم نیز در این مراسم شرکت داشتند.
در این دوره از جشنواره حضور سینماگران زن بارز است. ۱۱۵ فیلم از مجموع ۴۴۱ فیلم در این دوره به کارگردانی زنان ساخته شدهاند. در تاریخ جشنواره فیلم برلین این دومین باری بود که فیلمی به کارگردانی یک زن، فیلم آغازین آن بود. در سال ۱۹۹۵ فیلم "وعده" ساخته مارگارته فون تروتا در روز گشایش جشنوارهی برلین به نمایش در آمده بود.
در این دوره از جشنواره ۲۳ فیلم در بخش اصلی اکران خواهند شد که البته تنها ۱۹ فیلم در این بخش بر سر خرس طلایی و خرسهای نقرهای با یکدیگر رقابت خواهند داشت. فیلم "تاکسی" ساخته جعفر پناهی نیز روز جمعه (۶ فوریه/۱۷ بهمن) در بخش اصلی به نمایش گذاشته میشود. فیلمهایی نیز از آلمان، فرانسه، آمریکا، شیلی، لهستان، ویتنام و چین، گواتمالا، ژاپن وغیره شرکت دارند.
در این دوره از جشنواره ستارگان معروف سینما همچون نیکول کیدمن، ناتالی پورتمن، هلن میرن، ژولیت بینوش، جیمز فرانکو، یان مککلن، کیت بلانشت، بن کینگزلی، شارلوت گینزبورگ و غیره حضور خواهند داشت.
دیتر کاسلیک، مدیر برلیناله پیشتر گفته بود که این در این دوره شاهد فیلمهایی از سینماگران زن خواهیم بود که در آنها سرگذشت زنان در "وضعیتهای حاد" به تصویر کشیده میشوند. فیلم ایزابل کوشت نیز در زمره همین فیلمها بود.
فیلم افتتاحیه: "هیچکس شب را نمیخواهد"
ایزابل کوشت، چهرهای شناخته شده در جشنواره فیلم برلین محسوب میشود. به قول برخی از مسئولان برلیناله "کوشت، مهمان همیشگی جشنواره" است.
این کارگردان اسپانیایی ششمین باری است که در جشنواره برلین حضور دارد. در سال ۲۰۰۹ کوشت یکی از داوران بخش اصلی برلیناله بود.
داستان فیلم افتتاحیه درباره زنی به نام ژوزفین پیری (همسر رابرت پیری، کاوشگر وکاشف معروف قطب شمال) است که برای پیوستن به همسرش سفری پرمخاطرهرا در گرینلند (گروئنلند) آغاز میکند. ژولیت بینوش، نقش ژوزفین را بازی میکند.
ژوزفین زنی بافرهنگ، احساساتی و وفادار است، که تصور و ارزیابی دقیق و واقعبینانه از خطرات موجود در مناطق قطبی ندارد. اما مصصم است که هرچه زودتر همسرش را بیابد و در موفقیت وی "برای بشریت" همراه وی باشد.
ایزابل کوشت داستان کشف بحثبرانگیز قطب شمال را نه از منظر کاشف آن، رابرت پیری، بلکه همسر وی ژوزفین روایت میکند. فیلم با ریزش کوههای یخی شروع میشود و با آن نیز پایان میگیرد.
آنچه در اینجا غایب است، داستان کشف قطب شمال و رسیدن به آن توسط رابرت پیری است. با وخیم شدن شرایط جوی، ژوزفین مجبور به اقامت در کلبهای چوبی میشود و در آنجا با زنی اسکیمو به نام "آلاکا" آشنا میشود. ژزوفین در این کلبه پی میبرد که همسرش به او وفادار نبوده و آلاکا از رابرت باردار شده است.
گرچه این دو زن از فرهنگهایی کاملاً متفاوت هستند، اما بهرغم موانع زبانی بتدریج درمییابند که به غیر از همسری مشترک، مبارزه برای ادامه زندگی آنها را به هم پیوند میزند.
فیلم آگاهانه حاشیه را به متن بدل میکند. دنیای مردانی که در کشف جهان، عازم سفرهای پرماجرا میشوند، گرانیگاه فیلم نیست. گرچه ژوزفین، همچون پنلوپه در داستان اودیسه ، در خانه به انتظار بازگشت همسرش، اولیس نمیماند، اما سرگذشت ژوزفین در سایه ماجراجوییهای همسرش، رابرت پیری قرار دارد.
صحنههایی از فیلم در نروژ گرفته شده تا فضای مناطق قطبی به بهترین شکل ممکن بازسازی شود، اما آنچه در این فیلم نتوانسته به تصویر کشیده شود، زیبایی طبیعت و ترس از آن به طور همزمان است. موضوعی که در زیباییشناسی از آن به عنوان "جلال یا والایی" طبیعت یاد میشود.
در فیلم کوشیده میشود که تاریخ کشف قطب شمال تنها با یادآوری "قهرمانی سفیدپوستان" بازگو نشود و جای ساکنان بومی این منطقه که بدون یاری آنها انجام چنین سفرهای اکتشافی غیرممکن بوده، گوشزد شود. ایزابل کوشت میخواهد که جایی در تاریخ (در نمونه خاص آن یعنی کشف قطب شمال) برای فراموششدگان (زنان و بومیها) بگشاید.
جشنواره بینالمللی فیلم برلین در پایتخت آلمان از ۵ تا ۱۵ فوریه (۱۶ تا ۲۶ بهمن) میزبان صدها سینماگر و هزاران دوستدار سینما است.