افزایش تعداد دانشجویان دکترا در آلمان

بیشترین تعداد دانشجویان خارجی در مقطع دکترا جذب دانشگاه هایدلبرگ شده‌اند. پس از این دانشگاه، دانشگاه‌های هومبولد و آزاد برلین در جایگاه‌های دوم و سوم جذب دانشجوی خارجی در دوره دکترا قرار دارند. در سال ۲۰۰۹ میلادی حدود ۱۸ هزار دانشجوی خارجی در دانشگاه‌های آلمان مشغول به تحصیل بوده‌اند. این در حالی است که در سال ۲۰۰۰ میلادی تعداد دانشجویان این مقطع حدود ده هزار نفر بوده است.

علاوه بر دو دانشگاه نام برده، دانشگاه صنعتی برلین نیز در بین ده دانشگاه برتر ‌آلمان به لحاظ جذب دانشجویان خارجی در مقطع دکترا است. این آمار از سوی مراکز تبادلات آکادمیک آلمان و موسسه اطلاعات دانشگاهی این کشور منتشر شده است.

آسیایی‌ها، بیشترین داوطلبان خارجی دوره دکترا

طبق آماری که دو نهاد یاد شده به دست داده‌اند، بیشترین تعداد دانشجویان خارجی در مقطع دکترا، اهل کشورهای آسیایی هستند. چین و پس از آن هند بیشترین تعداد دانشجویان را در مقطع دکترا راهی آلمان کرده‌اند. تعداد دانشجویان هندی در حال حاضر و در مقایسه با سال ۲۰۰۰ میلادی، ده برابر افزایش یافته است. از کشورهایی که به سرعت در حال صنعتی شدن نیز هستند هم دانشجویان بسیاری به آلمان آمده‌اند. از آن میان می‌توان به طور نمونه به برزیل اشاره کرد.

اکثر دانشجویان اهل کشورهای تازه صنعتی شده، با هدف بهبود موقعیت شغلی خود در آینده پس از اتمام دوران تحصیلات خود در آلمان به کشورشان بازمی‌گردند. این بازگشت در بین دانشجویان اهل کشورهای آسیایی به مراتب بیشتر مشهود است، تا به طور نمونه دانشجویان اهل اروپای شرقی.

تحصیل۴۰ درصد دانشجویان خارجی دوره دکترا در رشته‌های علوم طبیعی

از جمله پرطرفدار ترین شاخه‌های علمی در بین دانشجویان خارجی مقطع دکترا در آلمان، می‌توان به رشته‌های علوم طبیعی، فنی و مهندسی اشاره کرد. ۴۰ درصد از دانشجویان خارجی که مشغول به تحصیل در دوره دکترا در آلمان‌اند، در رشته‌های علوم طبیعی ثبت‌نام کرده‌اند. آموزش در شاخه‌های تحصیلی ذکر شده در آلمان از شهرت بالایی در بین سایر کشورهای جهان برخوردار است.

در مقابل، رشته‌هایی همچون حقوق و اقتصاد در آلمان، در مقایسه با دانشگاه‌های سایر کشورها، در جایگاه مناسبی قرار نگرفته‌اند. فضای کار و سطح همکاری‌ها بین دانشجویان و پژوهشگران نیز به اعتقاد دانشجویان خارجی در رشته‌های شاخه علوم طبیعی، مناسب‌تر و وسیع‌تر است. این در حالی است که بیش از ۴۰ درصد از دانشجویان دکترا در رشته‌های علوم انسانی، اقتصاد و حقوق از شرایط حاکم و ارتباط ‌با پژوهشگران در رشته تحصیلی‌شان ابراز رضایت نمی‌کنند.

ناظران ارائه دوره‌های دکترا به زبان انگلیسی و تبلیغات گسترده در این زمینه را از عوامل موثر در جذب دانشجویان خارجی می‌دانند. اما نکته قابل توجه شرایط ورود دانشجویان خارجی به دوره‌های دکترا است. از شرط‌های لازم برای ورود به این دوره یافتن استاد راهنمایی است که با طرح رساله دکترای داوطلب موافقت کند. گذشتن از این مرحله برای بسیاری از دانشجویان خارجی که تحصیلات تا پیش از مقطع دکترا را در کشور خودشان انجام داده‌اند، با سختی‌های زیادی روبروست. از یک سو آشنا نبودن با استاد و نحوه کار علمی او و از سوی دیگر نحوه پذیرش و ارسال مدارک امر تحصیل در دوره دکترا را برای این دانشجویان دشوار می‌کند.