افزایش نفوذ چین در منطقه آسیا – اقیانوسیه

نشست سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-اقیانوسیه (اپک، APEC) استرالیا که روز شنبه، ۲۶ آبان (۱۷ نوامبر) در پایتخت پاپوآ گینه‌نو برگزار شده و دو روز طول می‌کشد، به تریبونی برای کشمکش لفظی میان ایالات متحده و چین تبدیل شد.

رئیس جمهور چین در سخنرانی خود به آمریکا هشدار داد، با یک برنامه‌ی اقتصادی خودمحور اقتصاد جهانی را به خطر نیندازد.

شی جین ‌پینگ از شرکت‌کنندگان نشست اپک خواست، در برابر سیاست‌های اقتصادی واشنگتن سکوت نکنند.

او در ادامه تاکید کرد: «تاریخ نشان می‌دهد که درگیری، چه از نوع جنگ سرد یا جنگ واقعی یا جنگ بازرگانی، هیچ برنده‌ای نخواهد داشت».

در مقابل، مایک پنس، معاون رئیس جمهوری ایالات متحده چین را به "شیوه‌های تجاری غیرمنصفانه" متهم کرد و گفت، کشورش به این شیوه‌ها پاسخ مناسب خواهد داد.

پنس تهدید کرد که واشنگتن می‌تواند تعرفه‌های گمرکی تنبیهی برای کالاهای چینی را که ۲۵۰ میلیارد دلار است دو برابر کند.

معاون دونالد ترامپ از تمامی کشورها خواست، از گرفتن وام‌هایی که استقلال آنها را تهدید می‌کند خودداری کنند و "مانند ایالات متحده" در وهله‌‌ی نخست به مصلحت خود بیندیشند.

پنس همچنین تاکید کرد: «ما شریکان خود را در دریای بدهی غرق نمی‌کنیم و استقلال آنها را به خطر نمی‌اندازیم. اگر با ما همکاری کنید، ما هم‌پیمان شما خواهیم بود و همگی موفق خواهیم بود».

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا و همتای روس او ولادیمیر پوتین در این نشست شرکت نکرده‌اند.

افزایش نفوذ چین

نشست سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا - اقیانوسیه نمونه‌ای از فعالیت‌های چشمگیر چین برای افزایش نفوذ خود در منطقه است. پاپوآ گینه نو که فقیرترین عضو این سازمان به شمار می‌رود، حتی از نظر اقتصادی قادر نیست که از میهمانان این نشست به شیوه‌ای مناسب پذیرایی کند. به همین دلیل بخش قابل توجهی از صدها میلیون دلار هزینه‌ی این نشست را چین و استرالیا تامین کرده‌اند.

این دو کشور با یکدیگر برای نفوذ بیشتر در این کشور فقیر اما سرشار از معادن زیرزمینی رقابت می‌کنند. پاپوآ گینه نو که جزیره‌ای است در نزدیکی استرالیا، از نظر استراتژیک نیز برای استرالیا اهمیت ویژه‌ای دارد.

چین در سال ۲۰۱۷ حدود چهار میلیارد دلار "کمک اقتصادی" در اختیار کشورهای جزیره‌ای منطقه‌ی آسیا – اقیانوسیه قرار داد که بخش اعظم آن برای جاده‌سازی در پاپوآ گینه نو هزینه شد.

"کمک‌های اقتصادی" استرالیا به کشورهای این منطقه در سال اقتصادی ۲۰۱۸ /  ۲۰۱۷ حدود ۸۱۵ میلیون دلار بود که به تازگی دو میلیارد دلار به آن اضافه شد.

آیا چین جایگزین کشورهای غربی می‌شود؟

تا سال ۲۰۱۴ استرالیا، ایالات متحده و نیوزلند در مجموع بیشترین کمک‌های نقدی را در اختیار کشورهای منطقه اقیانوسیه می‌گذاشتند، اما در سال ۲۰۱۷ چین وعده‌ی کمک‌های بیشتری به این کشورها داد و به نظر می‌رسد که در درازمدت جای سه کشور نام‌برده را خواهد گرفت.

آدام نی، کارشناس امور چین در دانشگاه ملی استرالیا در گفت‌وگو با دویچه می‌گوید: «استرالیا، نیوزلند و ایالات متحده برای مدتی طولانی کشورهای جزیره‌ای (آسیا – اقیانوسیه) را حیات خلوت خود می‌دانستند، اما افزایش نفوذ چین در این منطقه هشداری برای این سه کشور به‌شمار می‌رود».

نی ضمن تاکید بر اینکه این سه کشور باید برای حفظ نفوذ خود از این پس به خود زحمت بیشتری بدهند می‌گوید: «پیامد تشدید رقابت بین چین و هم‌پیمانان ایالات متحده می‌تواند کمک‌های اقتصادی بیشتر، سرمایه‌گذاری و همکاری‌های جالبتر برای کشورهای این منطقه باشد».

   "دوست خوب پاپوآ گینه نو"

پیتر اونیل، نخست‌وزیر پاپوآ گینه نو، ضمن بیان اینکه شی جین پینگ "دوست خوب" کشور او به‌شمار می‌رود، می‌گوید: «او به کشور ما اهمیت می‌دهد و من در هفت سال گذشته ۱۲ بار به چین سفر کرده‌‌ام.»

ناظران سیاسی عدم حضور دونالد ترامپ در نشست سران اتحادیه جنوب شرق آسیا "آسه‌آن" در سنگاپور و اکنون در نشست اپک  را "نشانه‌ی بسیار بدی" برای هم‌پیمانان ایالات متحده در آسیا می‌دانند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

لی هسین لونگ، نخست‌وزیر سنگاپور در نشست "آسه‌آن" گفت، کشورهای عضو این اتحادیه امیدوارند که ناچار نباشند، از میان قدرت‌های جهانی یکی را انتخاب کنند. اما به اعقتاد او، "روزی خواهد رسید" که آنها باید به نفع یکی از قدرت‌های جهانی تصمیم بگیرند.

سریع‌ترین رشد اقتصادی جهان

سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا - اقیانوسیه در سال ۱۹۸۹ تشکیل شد و در حال حاضر ۲۱ کشور حاشیه‌ی اقیانوس آرام عضو آن هستند.

این کشورها بیش از ۴۵ درصد جمعیت جهان را در خود جا داده‌اند و علاوه بر این بیش از نیمی از بازدهی اقتصادی جهان و در مجموع سریع‌ترین رشد اقتصادی در سطح جهانی را دارند.

بارزترین ویژگی نشست اپک این است که رهبران کشورهایی که در آن شرکت‌ می‌کنند لباس محلی کشور میزبان را می‌پوشند.