انتقادات از "اقدامات تحریکآمیز" ایران در آستانه مذاکرات اتمی
۱۳۹۱ اسفند ۴, جمعهبا انتشار گزارش محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره وضعیت برنامه بحثبرانگیز هستهای ایران که در آن از نصب سانتریفوژهای پیشرفته و پرسرعت مدل IR-2در تاسیسات نطنز خبر داده شده٬ایالات متحده این اقدام ایران را "تحریکآمیز" خواند و هشدار داد که چنین اقداماتی امیدها برای نتیجهبخش بودن مذاکرات را کمرنگ خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز٬ویکتوریا نولند٬سخنگوی وزارت خارجه آمریکا٬روز پنجشنبه (۳اسفند٬۲۱فوریه) در واکنش به گزارش فصلی آژانس درباره برنامه هستهای ایران گفت: «نصب این سانتریفیوژهای پیشرفته در نطنز مورد دیگری از نقض تعهدات بینالمللی از سوی ایران است.»
جی کارنی٬سخنگوی کاخ سفید هم هشدار داد که اقداماتی از این دست از سوی ایران منجر به افزایش فشارها و در نتیجه انزوای بیشتر این کشور خواهد شد. هنوز تعداد این سانتریفوژها مشخص نیست٬اما برخی منابع میگویند ممکن است در حدود ۳هزار سانتریفوژ جدید در نطنز نصب شده باشد. این سانتریفوژها چهار تا پنج برابر قدرتمندتر و پرسرعتتر از نمونههای پیشیناند.
بیشتر بخوانید: گزارش آژانس از ایران: کاهش اورانیوم ۲۰درصدی، افزایش سانتریفوژها
تحلیلگران سیاسی میگویند سایه این «اقدام تحریکآمیز» بر سر مذاکراتی که قرار است پس از هشت ماه توقف، روز ۸اسفند (۲۶فوریه) در قزاقستان٬میان نمایندگان ایران و شش قدرت جهانی برگزار شود٬سنگینی خواهد کرد.
سیگنالهای ضد و نقیض ایران؛ پیش به سوی "خط قرمز"
گزارش آژانس بینالملی انرژی اتمی همچنین از کاهش سرعت ذخیرهسازی اورانیوم "با درجه بالا غنیشده" در ایران خبر داده است. واشنگتنپست٬این اقدامات ایران را به "فشردن همزمان پدال گاز و ترمز" تشبیه کرده است. برخی تحلیلگران میگویند ارسال این سیگنالهای متناقض از سوی ایران در آستانه مذاکرات هستهای٬به سود این کشور نخواهد بود.
وزارت خارجه بریتانیا اعلام کرد که یافتههای آژانس درباره طرحهای اخیر ایران برای توسعه تاسیسات هستهای "نگرانکننده" است و دفتر نخستوزیری اسرائیل هم با انتشار بیانیهای گفت گزارش اخیر آژانس نشان میدهد که "ایران به آرامی به سمت خط قرمز در حال حرکت است."
بنیامین نتانیاهو٬نخستوزیر اسرائیل٬سپتامبر سال گذشته در مجمع عمومی سازمان ملل هشدار داده بود که در صورت رسیدن ایران به خط قرمز که به اعتقاد مقامات اسرائیلی تولید اورانیوم مورد نیاز برای تولید یک بمب هستهای است٬اسرائیل در حمله نظامی به این کشور درنگ نخواهد کرد.
تشدید فشارهای اقتصادی و سیاسی٬پیآمد طبیعی ادامه اقدامات تحریکآمیز ایران خواهد بود. رویترز به نقل از مقامات کنگره آمریکا از طرحی خبر داده که در صورت تصویب مانع از تعامل بانک مرکزی اروپا با دولت ایران خواهد شد. تحریمهای گسترده غرب٬اقتصاد ایران را در سراشیبی سقوط قرار داده و یکی از خواستههای اصلی مقامات جمهوری اسلامی در مذاکرات پیشرو٬لغو این "تحریمهای فلجکننده" است.
با این حال٬معاون وزارت خارجه روسیه اعلام کرده که کشورش روی پیشرفت در مذاکرات پیشرو حساب کرده است. سرگئی رایباکوف گفت: «گروه ۱+۵کارهای زیادی برای فراهم کردن مقدمات این مذاکرات انجام داده که امیدواریم نتیجه آن را در مذاکرات قزاقستان ببینیم.»
او تاکید کرد که از این مذاکرات نباید انتظار معجزه داشت. به گفته این مقام روس «قطعا تغییر بزرگی از پس این گفتوگوها رخ نخواهد داد٬اما بدون امید به پیشرفت٬مذاکره کردن بیمعنی است.»
قدرتهای جهانی روز گذشته اعلام کردند که حاضرند در برابر مصالحه هستهای مشوقهای "جدی و قابلتوجهی" به ایران ارائه کنند؛ مشوقهایی که در هیچیک از مذاکرات پیشین ارائه نشده بود. اما با در نظر گرفتن تحولات و تحرکات جدید و واکنش قدرتهای جهانی به گزارش آژانس٬چشمانداز مصالحه چندان روشن به نظر نمیرسد.