انتقاد جامعه بین‌المللی از فیلم ضداسلامی نماینده‌ی پارلمان هلند
۱۳۸۷ فروردین ۱۰, شنبه
فیلم ضداسلامی "خیرت ویلدرز"، نماینده‌ی راستگرا و پوپولیست پارلمان هلند ساعاتی پس از انتشار آن در اینترنت، با واکنش منفی جامعه جهانی مواجه شد. دولت اسلووانی، که ریاست نوبتی اتحادیه‌ی اروپا را بر عهده دارد، روز جمعه در حاشیه‌ی نشست وزیران خارجه‌ی این اتحادیه، با صدور بیانیه‌ای انتشار این فیلم را محکوم کرد. به اعتقاد ریاست اتحادیه‌ی اروپا، این فیلم "به هیچ هدفی جز برانگیختن نفرت خدمت نمی‌کند."
در بیانیه ریاست اتحادیه اروپا همچنین آمده است که "آزادی بیان، احترام به عقاید و باورهای دیگران را نیز شامل می‌شود."
سخنگوی بان کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز فیلم نماینده‌ی پارلمان هلند را توهین‌آمیز خواند و انتشار آن را محکوم کرد. بان کی‌مون گفت، آزادی بیان باید با احساس مسئولیت اجتماعی توام باشد. وی از دولت هلند به‌خاطر جلوگیری از پخش این فیلم در تلویزیون آن کشور قدردانی کرد.
دولت هلند نگران آن بود که انتشار این فیلم، همانند انتشار کاریکاتورهای پیامبر اسلام در روزنامه‌های دانمارکی در سال ۲۰۰۶، به تنش و واکنش‌های خشونت‌آمیز منجر گردد. به همین‌دلیل جلوی پخش آن در تلویزیون را گرفت. "یان پتر بالکننده" نخست‌وزیر هلند فیلم ویدیویی "فتنه" ساخته‌ی "خیرت ویلدرز" را فیلمی توصیف کرد که هدف آن توهین به باورهای دیگران است.
اعتراض کاریکاتوریست دانمارکی
فیلم پانزده دقیقه‌ای ویلدرز ترکیبی از تصاویر انفجارهای ۱۱ سپتامبر نیویورک، انفجارهای مادرید و قربانیان آنها، برخی سخنرانی‌های اسلام‌گرایان افراطی به همراه کاریکاتوری از "کورت وسترگارد"، کاریکاتوریست دانمارکی درباره‌ی پیامبر اسلام است. کاریکاتور وسترگارد در سال ۲۰۰۶ خشونت و تنش زیادی را در کشورهای اسلامی به‌دنبال داشت.
کاریکاتوریست دانمارکی اکنون اما خواهان حذف کاریکاتور خود از فیلم ویلدرز شده است. او اعلام کرده که علیه نماینده پارلمان هلند به اقدام قانونی دست خواهد زد. وسترگارد به بخش آنلاین "اشپیگل" گفته است که "کاریکارتور او متوجه تروریست‌های اسلام‌گرا، یعنی بخش کوچکی از مسلمانان بود نه کل جوامع اسلامی. چنین چیزی ابدا منظور نظر من نبود". به‌نظر وسترگارد، ویلدرز در فیلم خود مسئله را عمومیت داده و همه‌ی مسلمانان را تروریست قلمداد می‌کند.
فیلم نماینده‌ی پارلمان هلند با انتقادهای مشابهی از سوی دیگر روشنفکران اروپا نیز مواجه شده است. آنها معتقدند آنچه که برای خیرت ویلدرز در تهیه این فیلم اهمیت داشته بیشتر تحریک بوده تا ایجاد یک بحث مفید.
حذف فیلم از اینترنت
به گزارش خبرگزاری‌ها، یک روز پس از انتشار فیلم "فتنه" در اینترنت، این فیلم اکنون از اینترنت نیز حذف شده است. وب‌سایتی که فیلم فتنه را منتشر کرده بود، علت حذف آن را "تهدیدات خیلی جدی" اعلام کرده است.
خیرت ویلدرز نخست می‌خواست فیلم خود را از طریق یک شرکت خدمات اینترنتی در آمریکا منشتر کند، اما سایت پیش‌بینی شده برای این کار مسدود گردید. تا اینکه بالاخره روز پنجشنبه‌ی گذشته فیلم در یک پرتال ویدیویی در بریتانیا در آدرس www.liveleak.com انتشار یافت. این سایت نیز اکنون فیلم فتنه را حذف کرده است.
گفت‌وگو با لوتس روگلر درباره فیلم "فتنه"
درباره‌ی فیلم "فتنه" ساخته‌ی نماینده‌ی پارلمان هلند، دویچه وله گفت‌وگویی انجام داده با لوتس روگلر Lutz Rogler، اسلام‌شناس و پژوهشگر آلمانی در مرکز شرق مدرن در برلین:
دویچه وله: به نظر شما این فیلم انتقادی صحیح را به اسلام - یا دست کم به اسلام گرایان - بیان می‌کند؟ یا در اصل ما با کارزاری بدخواهانه و ضداسلامی سر و کار داریم؟
لوتس روگلر: به نظر من دومی درست است. فکر می‌کنم در مورد این فیلم موضوع بر سر تبلیغات سیاسی حزبی دست راستی است که درک و روشی ضددمکراتیک دارد. خیرت ویلدرز سیاستمداری دست راستی و توده‌گراست که می‌خواهد با این فیلم تصورات و ترسهای نژادپرستانه را دامن بزند و این در رابطه با مسلمانان شکل نوعی تحریک سیاسی و مذهبی را به خود می‌گیرد.
دویچه وله: آیا از طریق چنین فیلمهایی این خطر بوجود می‌آید که اسلام و تروریسم را در اروپا دوباره هم معنا بگیرند؟
لوتس روگلر: من در حقیقت چنین خطری را نمی‌بینم، چون معتقدم که بسیاری از مردم و اکثریت سیاستمداران ساده‌انگاری‌ها و تعمیم دادنهایی که در این فیلم از آن استفاده می‌شود را نمی‌پذیرند، و بخصوص ابزار ابتدایی‌ای را که در این فیلم بکار گرفته می‌شود، رد می‌کنند. این مانع از آن خواهد شد که مردم با موجی حرکت کنند که با وسایل ابتدایی و ساده‌انگارانه اسلام، ترور و خشونت را به هم ربط می‌دهد.
دویچه وله: دولت هلند و دیگر سیاستمداران اروپایی به صراحت این فیلم را مردود دانسته‌اند. آیا شما تغییری در شیوه موضع‌گیری سیاستمداران اروپایی در برابر چنین موضوعهایی می‌بینید؟
لوتس روگلر: فکر می‌کنم تغییری مشخص را می‌توان دید. دست کم تغییری در رفتارها بوجود آمده است، از این نظر که حساسیت نسبت به اشکال معینی از ترس از اسلام و نظرات نژادپرستانه افزایش یافته است. در ضمن موضع دولت هلند را در برابر این فیلم می‌توان با نظر به سنتی تفسیر کرد، که سالیانی دراز است در این کشور وجود دارد. هلند سنتی طولانی در مبارزه با افکار دست راستی و نژادپرستانه دارد.
دویچه وله: امروزه نمی‌شود جلوی انتشار این گونه فیلمها را در اینترنت گرفت. آیا مسلمانان باید یاد بگیرند که با چنین اعمال تحریک‌آمیزی کنار بیایند؟
لوتس روگلر: فکر می‌کنم که متاسفانه راهی به جز کنار آمدن با این جور چیزها نیست. البته به عقیده من گاه به چنین فیلمهایی بیش از آنچه باید و شاید اهمیت می‌دهند. گفتم که در اینجا موضوع بر سر تبلیغات سیاسی سیاستمداری دست راستی، عوامفریب و نسبتا بی‌اهمیت است. فکر می‌کنم که هم اکنون این نظر غالب است که این فیلم با وسایل تبلیغاتی‌ای بسیار ابتدایی کار کرده و در حقیقت نباید آن را جدی گرفت.