انتقاد قدرت‌های بزرگ و اتحادیه اروپا از ایران
۱۳۸۹ اسفند ۱۸, چهارشنبه
در بیانیه‌ی نمایندگان اعضای دائم شورای امنیت و آلمان که روز چهارشنبه (۹ مارس / ۱۸ اسفند) در جریان نشست نوبتی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خوانده شد، گفته شده، به خاطر مواضع انعطاف‌ناپذیر ایران، در مذاکرات استانبول در ماه ژانویه هیچ نتیجه‌ی ماهوی به دست نیامد.
این بیانیه‌ی را روسیه و چین نیز امضا کرده‌اند. به گزارش خبرگزاری آلمان از وین، این نخستین بار است که نمایندگان روسیه و چین در آژانس امضای خود را پای یک بیانیه‌ی مشترک با دیگر اعضای گروه ۱+۵ قرار می‌دهند. مواضع این دو کشور در انتقاد از ایران تاکنون همواره خویشتندارانه بود.
گریگوری بردنیکف (Grigori Berdennikow)، نماینده روسیه در آژانس، روز چهارشنبه در نشست شورای حکام به نمایندگی از سوی گروه ۱+۵ گفت، نمایندگان این گروه در مذاکرات استانبول با در پیش گرفتن موضعی سازنده تلاش داشتند که گام‌های مشخصی برای اعتمادسازی میان دو طرف بردارند. نماینده روسیه افزود، ما انتظار داریم که ایران نیز چنین رفتار سازنده‌ای از خود نشان دهد.
بردنیکف افزود، ایران باید به پرسش‌ها و ابهام‌ها درباره برنامه‌ی اتمی خود پاسخ دهد تا تردیدها نسبت به ابعاد احتمالا نظامی آن برطرف شود. بردنیکف تاکید کرد، راه برای یک گفت‌وگوی باز و دستیابی به مناسبات توام با همکاری با ایران همچنان باز است.
نماینده روسیه گفت، انتظار داریم که دولت تهران رفتاری واقع‌بینانه از خود نشان داده و در برابر پیشنهادهای قدرت‌های بزرگ واکنش مثبت نشان دهد.
انتقاد اتحادیه اروپا
هم‌زمان اتحادیه اروپا نیز در بیانیه‌ای که آن‌هم روز چهارشنبه ۹ مارس در مقر آژانس در وین خوانده شد، از شکست مذاکرات با ایران و عدم همکاری کافی دولت جمهوری اسلامی با آژانس انتقاد کرد.
اتحادیه اروپا در بیانیه‌ی خود گفته است، با نگرانی فزاینده این گزارش آژانس را دنبال می‌کند که اطمینانی به غیرنظامی بودن فعالیت‌های اتمی ایران ندارد.
نماینده ایران در آژانس انتقادهای قدرت‌های جهانی و اتحادیه اروپا را رد کرد. علی‌اصغر سلطانیه در سخنرانی خود در نشست شورای حکام تاکید کرد که کشورش «به فعالیت‌های هسته‌ای خود از جمله غنی‌سازی، بدون هیچگونه وقفه‌ای ادامه می‌دهد». سلطانیه در عین‌حال افزود: «ایران آماده است مذاکرات را هر زمان که گروه ١+۵ آمادگی داشته باشد، آغاز کند.»
انتقاد اعضای دائم شورای امنیت و آلمان دو روز پس از اظهارات یوکیا آمانو صورت می‌گیرد که در سخنرانی افتتاحیه‌ی خود در نشست آژانس از «عدم همکاری کافی ایران» با آژانس انتقاد کرد. آقای آمانو گفت، نمی‌تواند تضمین دهد که ایران مخفیانه در پی ساخت سلاح اتمی نیست.
مدیرکل آژانس افزود، ایران با آژانس همکاری کافی ندارد تا کارشناسان آژانس بتوانند به‌طور اطمینان‌بخشی تضمین کنند که این کشور فعالیت‌های اتمی مخفیانه‌ای را دنبال نمی‌کند. به گفته‌ی آمانو، به همین خاطر آژانس نمی‌تواند مطمئن شود که مواد اتمی تولید شده در ایران در خدمت فعالیت‌های صلح‌آمیز است.
کشورهای غربی ایران را متهم می‌کنند که در پوشش پروژ‌ه‌های برق هسته‌ای، فعالیت‌های مخفیانه‌ای برای ساخت بمب اتمی دارد. ایران به موازات برنامه‌ی هسته‌ای خود، یک پروژه‌ی تولید و توسعه‌ی موشک‌های کوتاه و میان‌برد را نیز دنبال می‌کند که به اعتقاد غربی‌ها، دست‌کم بخشی از این پروژه در پیوند با برنامه‌ی تولید سلاح هسته‌ای قرار دارد. ایران این اتهام را رد می‌کند.
MM/BB