اومیکرون؛ نتایج اولیه تحقیقات آفریقای جنوبی نگران‌کننده است
۱۴۰۰ آذر ۱۳, شنبه
دانشمندان آفریقای جنوبی از زمان کشف اومیکرون در این کشور به‌سرعت دست به کار شده‌اند تا ویژگی‌های این سویه جدید کرونا را دریابند.
اولین گزارشی که چکید‌ه‌ای از نتایج بررسی‌های آن‌ها را به دست می‌دهد حاکی از آن است که این سویه به سرعت در حال جایگزین کردن گونه جهش‌یافته دلتاست. آن چه که بخصوص نگرانی‌آور است این است که اومیکرون ظاهرا می‌تواند از سد دفاعی پادتن‌ها در بدن بهبودیافتگان کرونا بگذرد.
همین ویژگی است که در آلمان نگران‌کننده ارزیابی شده چرا که در این صورت رعایت قاعده دوگانه "بهبودیافته یا واکسینه‌شده" موسوم به 2G برای کنترل و بازرسی شهروندان جهت مهار شیوع کرونا کافی نخواهد بود و دیر یا زود اومیکرون به گونه غالب در آلمان بدل خواهد شد.
آنا فون گوتبرگ، کارشناس میکروبیولوژی و مدیر بخش بیماری‌های تنفسی مؤسسه ملی بیماری‌های مسری آفریقای جنوبی (NICD) می‌گوید: «سویه اومیکرون در آفریقای جنوبی اکنون برتری یافته و ما طبیعتا در ابتدای تحقیقات خود قرار داریم.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
او برای این که وحشت عمومی ایجاد نکند کلماتش را با احتیاط برمی‌گزیند و می‌گوید: «وضعیت در آفریقای جنوبی در حال حاضر اساسا کم‌تر از آلمان نگران‌کننده است.»
با این حال موج چهارم در آفریقای جنوبی می‌تازد. روز پنج‌شنبه ۲ دسامبر (۱۱ آذر) شمار ابتلای روزانه در این کشور ۱۱هزار و ۳۵۳ نفر اعلام شد. با این حال سازمان بهداشت جهانی می‌گوید، در حال حاضر تنها ۴درصد از تخت‌های بخش‌های مراقبت ویژه در این کشور اشغال شده‌اند.
گوتبرگ در عین حال تأیید می‌کند، آن‌چه که در حال حاضر ایجاد نگرانی کرده این است که به نظر می‌آید بهبودیافتگان کرونا در برابر این سویه مصون نیستند. تنها این امید وجود دارد که پادتن‌های موجود در بدن آن‌ها جلوی ابتلای شدید، بستری شدن یا مرگشان را بگیرد.
آنا فون گوتبرگ اما در مورد واکسینه‌شدگان خوش‌بین‌تر است و می‌گوید، به نظر می‌رسد که واکسن آن‌ها را در برابر این سویه نیز مصون می‌سازد یا دست کم جلوی ابتلای شدید را می‌گیرد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
نتایج توالی‌یابی
دانشمندان آفریقای جنوبی در روزهای گذشته ۲۴۹ نمونه ویروس کرونا را توالی‌یابی کرده‌اند. اگر چه این تعداد زیاد نیست، اما در ۱۸۳ نمونه (۷۴درصد)، سویه اومیکرون تشخیص داده شد.
شبکه نظارت بر ژنوم آفریقای جنوبی نه تنها عفونت‌های جدید بلکه عفونت‌های مجدد را بررسی می‌کند. گوتبرگ می‌گوید، این بررسی در مورد گونه‌های بتا و دلتا نیز انجام شد. اما در آن موارد آمار کسانی که دچار عفونت مجدد شدند تا این حد افزایش نشان نمی‌داد.
این کارشناس در مورد سرایت‌پذیری اومیکرون که بسیاری را در جهان نگران کرده نیز می‌گوید، معتقد نیست که سرایت‌پذیری این گونه بیشتر از گونه دلتا باشد اما چون بهبودیافتگان در برابر این سویه ظاهرا بر خلاف دلتا مصونیت ندارند میزان ابتلا تا این حد افزایش نشان می‌دهد.
نرخ واکسیناسیون در آفریقای جنوبی پایین است، با این حال بسیاری امید داشتند که شمار بالای بهبودیافتگان بتواند در این کشور در برابر کرونا ایمنی گله‌ای ایجاد کند و از شدت موج چهارم بکاهد.
اما سویه اومیکرون همه این محاسبات را بر هم زد و نه تنها این کشور بلکه کل قاره آفریقا را با چالش جدیدی مواجه ساخت. حدود یک سال بعد از آغاز واکسیناسیون در جهان تنها ۱۰۲ میلیون نفر در این قاره واکسینه شده‌اند که برابر با ۵/ ۷ درصد جمعیت آن است.
در بسیاری از کشورهای آفریقایی نرخ واکسیناسیون حتی کم‌تر از یک‌درصد جمعیت‌شان است.
نرخ واکسیناسیون هر چه پایین‌تر باشد امکان جهش ویروس بیشتر می‌شود؛ بخصوص در بدن کسانی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند. این گروه نه تنها شامل افراد مبتلا به ایدز، سل و آنفولانزا می‌شود، بلکه افرادی را در برمی‌گیرد که از سوء تغذیه رنج می‌برند.
شاید به همین علت باشد که تا کنون دو سویه کرونا در آفریقای جنوبی بروز کرده‌اند: بتا و اومیکرون.
تصمیم‌هایی شتاب‌زده؟
آفریقای جنوبی بهترین آزمایشگاه‌ها را در سطح قاره آفریقا دارد و به دلیل رویارویی با بیماری‌های فراگیری مانند ایدز و سل از نظر توالی‌یابی و شناسایی موارد ابتلا از امکانات خوبی برخوردار است.
آنا فون گوتبرگ، مدیر بخش بیماری‌های تنفسی مؤسسه ملی بیماری‌های مسری آفریقای جنوبی بر همین اساس می‌گوید، معلوم است که در این کشور سریعا می‌توان یک واریانت جدید را کشف کرد، اما این بدان معنا نیست که این واریانت حتما در آفریقای جنوبی ظهور یافته است.
گوتبرگ با تکیه بر تعداد زیادی بررسی عملی می‌گوید، در اروپا و آمریکا نیز ویروس در بدن افرادی با سیستم ایمنی ضعیف جهش می‌کند.
بعد از این که جامعه علمی آفریقای جنوبی از کشف اومیکرون خبر داد، بسیاری از کشورها پروازهای خود را به کشورهای جنوب آفریقا قطع کردند. بسیاری از سیاستمداران آفریقایی جامعه علمی را مسئول خسران‌های وارد آمده بر پیکره اقتصاد بعد از قطع این پروازها دانستند.
تا جایی که حتی یک ویروس‌شناس در گفت‌وگویی خصوصی گفته است: «از این پس اگر واریانت جدیدی کشف کردیم مانند تانزانیا عمل می‌کنیم: به هیچ کس چیزی نمی‌گوییم و فقط سه روز دعا می‌کنیم.»
اما گوتبرگ با برخوردی معقولانه‌تر می‌گوید: «ما الان تنها تئوری و ایده در دست داریم و اول راه تحقیقات‌مان هستیم. بگذراید داده‌هایمان را جمع‌آوری کنیم. من امیدوارم که ما سریعا بتوانیم راجع به سویه اومیکرون بیشتر بدانیم و بتوانیم مرزها را فوری باز کنیم.»