بازداشت فعالان مدنی در آذربایجان

با افزایش حساسیت عمومی نسبت به سرنوشت دریاچه ارومیه، برخی وب سایت‌های خبری و شبکه‌های اجتماعی از برگزاری تجمعی اعتراضی در روز شنبه آینده (۲۷ اوت/۵ شهریور) در استان‌های آذربایجان شرقی و غربی ایران خبر دادند.

پس از این فراخوان در چند روز اخیر شماری از فعالان مدنی و سیاسی آذربایجان بازداشت شده‌اند. بر اساس گزارش وب سایت «مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران» بعدازظهر چهارشنبه ۲شهریور (۲۴ اوت) در محله قم تپه تبریز بیش از ۳۰ نفر در یک مراسم افطار توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به محل نامعلومی منتقل شده‌اند.

بر اساس همین گزارش در ارومیه نیز اداره اطلاعات این شهر ۲۰ نفر از فعالان مدنی را احضار و به آن‌ها در مورد فعالیت‌هایشان هشدار داده است.

وب سایت‌های وابسته به فعالان سیاسی و مدنی آذربایجان با انتشار نام ۳۳ نفر از بازداشت‌شدگان روزهای اخیر از ضرب و شتم برخی از این افراد در هنگام دستگیری خبر می‌دهند.

در رخدادی دیگر استانداری آذرایجان غربی و فرمانداری ارومیه، در اطلاعیه‌های جداگانه‌ای صدور مجوز برای هر گونه تجمع اعتراضی در روز شنبه آینده را رد کردند.

در اطلاعیه استانداری آذربایجان غربی آمده است: «پخش شایعاتی در خصوص تجمع و راهپیمایی وجهه قانونی ندارد و هیج گونه مجوزی از سوی نهادهای مسئول در خصوص این قبیل تجمعات صادر نشده است.»

همچنین فرمانداری ارومیه نیز اعلام کرد: «هیچگونه درخواستی از سوی هیچ مرجعی برای برپایی تجمع و راهپیمایی از این فرمانداری درخواست نشده، لذا به شایعات و پیامک‌هایی (پیام‌های کوتاه) که ریشه جعلی و ضد انقلابی دارند، اعتماد نکنید.»

این فرمانداری از شهروندان آذربایجان خواسته است به جای اعتراض به شرایط دریاچه‌ی ارومیه روز جمعه در راهپیمایی «روز قدس» در دفاع از مردم فلسطین شرکت کنند.

با این حال بر اساس برخی گزارش‌ها شامگاه پنجشنبه در جریان دیدار تیم‌های فوتبال تراکتورسازی و شهرداری تبریز که با حضور بیش از ۶۰ هزار تماشاگر برگزار شد، شعارهایی در اعتراض به عدم تصویب دو فوریت طرح نجات دریاچه‌ی ارومیه و بی‌توجهی مسوولان دولتی به وضعیت این دریاچه داده شده است.

پیش‌تر در سیزدهمین روز از فروردین ماه امسال، همزمان با روز طبیعت در ایران، تجمع جمع کثیری از فعالان مدنی و حامیان محیط زیست معترض به شرایط دریاچه‌ی ارومیه، در دو شهر تبریز و ارومیه با مداخله نیروهای انتظامی و امنیتی به خشونت کشیده شد.

خشک شدن دریاچه و طوفان نمک

دریاچه ارومیه دومین دریاچه شور جهان است که بین دو استان‌های آذربایجان شرقی و غربی ایران تقسیم شده است. در یک دهه اخیر عمق این دریاچه بیش از شش متر کاهش یافته است.

در هفته‌های اخیر و با بحرانی تر شدن شرایط زیست محیطی این دریاچه جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران طرح دو فوریتی جهت انتقال آب از رودخانه‌های ارس و سیلوه را پیشنهاد کردند که با مخالفت اکثریت نمایندگان، فوریت آن به تصویب نرسید.

کار‌شناسان معتقدند دریاچه ارومیه، به دلیل تغییرات آب و هوایی و همچنین بستن سد روی رودخانه‌های منتهی به این دریاچه، تبدیل به شوره زار شده است.

بر اساس پیش‌بینی‌ها، پس از خشک شدن این دریاچه، بیش از ۱۰ میلیارد تن نمک، محیط‌زیست استان‌های شمال غرب و غرب کشور را تهدید خواهد کرد.

رئیس ستاد ملی احیای دریاچه‌ی ارومیه، در گفت‌و‌گو با سایت خبرآنلاین، اعلام کرد که در صورت بی‌توجهی، طی دو تا سه سال آینده دریاچه ارومیه از بین می‌رود و هجوم طوفان نمک در بخش‌های مختلفی از ایران آغاز خواهد شد.

وی افزود در صورت خشک شدن این دریاچه این میزان نمک به همراه بادهایی که در منطقه می‌وزند در سطح منطقه پخش می‌شود و این امر به فاجعه زیست محیطی منجر خواهد شد.

بدین ترتیب این احتمال وجود دارد که مشابه طوفان‌های گرد و خاکی که در چند سال اخیر استان‌های جنوبی و غربی را با مشکل مواجه کرده اینبار به صورت طوفان نمک در نیمه‌ی شمالی و غربی ایران ظاهر شود.

MI/FW