برای اولین بار یک کرد اهل سنت به عنوان سفیر ایران منصوب شد

با نزدیک شدن زمان انتخابات مجلس، توجه دولت به مسائل اهل سنت بیشتر شده است. براى اولین بار در ایران دولت حسن روحانی یک سفیر سنى مذهب اهل کردستان را برای ویتنام و کامبوج منصوب کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، روز سه شنبه (۱۰ شهریور/ اول سپتامبر) گزارش داد که صالح ادیبی رئیس "بنیاد نخبگان استان کردستان" به عنوان اولین سفیر کرد اهل سنت تعیین شده است.

عبدالمحمد زاهدی استاندار کردستان در این رابطه با اشاره به تحرکات انتخاباتی در استان کردستان می​گوید وعده​هایی که روحانی به اقلیت​های کشور داده "یکی پس از دیگری در حال اجرایی شدن است."

"مشکلات اهل سنت حل نشده است"

عبدالستار دوشوکی از مرکز مطالعات بلوچستان در لندن که تحولات مربوط به اهل سنت کشور را هم دنبال می​کند، به دویچه وله می​گوید: «تعامل روحانیان اهل سنت با بخشی از حاکمیت می​تواند درست باشد ولی با مجموعه حاکمیت درست نیست. چونکه اهل سنت همان مشکلات خود را که قبلا داشتند هنوز هم دارند. اگر چه خبر انتصاب صالح ادیبی به عنوان اولین سفیر کرد اهل سنت بعد از ۳۶ سال تبعیض می​تواند سرآغاز خوشایندی برای تعامل بین دولت و اهل سنت ایران باشد.»

بیشتر بخوانید: روحانی: بخش کردی خبرگزاری ایرنا راه‌اندازی می‌شود

به گفته آقای دوشوکی دلیل دیگری که باید با احتیاط و هوشیاری به این انتصاب نگریست این است که انتخابات خبرگان و مجلس شورای اسلامی در راه است و مردم اهل سنت و اقوام ایرانی ممکن است بپرسند چرا باید بر اساس وعده​های انجام نشده به پای صندوق​های رای رفت.

"تعامل خوب" یا "تعارف سیاسی"

دوشوکی "تعامل خوب حکومت با روحانیان اهل سنت" و نتیجه گیری از آن را نوعی "تعارف اطلاعاتی-امنیتی" توصیف می​کند و می​گوید: «اصولا آنهایی که حتی جذب گروه​های تکفیری مثل جندالله و جیش​العدل می​شوند هم حرف شنوی و یا تاثیرپذیری از علمای اهل سنت در ایران ندارند. در نتیجه تعامل دولت با روحانیان اهل سنت در این باره تاثیر زیادی ندارد. این گروه​ها معمولا سنخیتی با روحانیان اهل سنت که از قدیم مجبور شدند با دولت کنار بیایند هم ندارند. اگرچه برخی از این گروه​ها به دلیل جایگاه مردمی علمایی نظیر مولانا عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان ناچارند به ظاهر خود را طرفدار و حامی علما قلمداد کنند.»

کارشناس مرکز مطالعات بلوچستان در لندن در ادامه بار دیگر تاکید می​کند که پیروان اهل سنت در ایران هیچ گرایش و یا تمایلی به گروه "دولت اسلامی" نشان نداده​اند. او دراین رابطه ضمن مثال آوردن از گروه​های افراطی در سیستان و بلوچستان می​گوید: «در بلوچستان حتی گروه​هایی چون جیش العدل و جیش النصر و الفرقان گرایشی به داعش ندارند. اینها حتی چند هفته پیش، قبل از اینکه کشته شدن ملا عمر، رهبر طالبان علنی شود در نبرد طالبان و طرفداران داعش در افغانستان، طرف گروه طالبان را گرفتند و با آنها بیعت کرده​اند. یعنی آن ارتباطات قدیمی خود را هنوز با طالبان افغانستان حفظ کرده​اند و هیچ گونه سنخیتی هم با گروه "دولت اسلامی" ندارند زیرا می​دانند که داعش در بین مردم اهل سنت ایران و بخصوص در مناطقی مانند بلوچستان به دلیل عملکرد ضد اسلامی و بغایت ضد انسانی منفور هستند.»

"داعش میان اهل سنت ایران نفوذی ندارد"

عبدالستاردوشوکی در ادامه خاطرنشان می​کند: «ایران به خوبی آگاه هست که گروه به اصطلاح دولت اسلامی بین اهل سنت و تشیع یک گروه به غایت منفوری به حساب می​آید و علمای اهل سنت ایران داعش را وحشی مطلق و ضد اسلامی می​دانند. ولی متاسفانه در ایران برخی از مقامات مذهبی و حکومتی تلاش می​کنند تا به زعم آنها خطر بالقوه اهل سنت ایران را به بستر فکری گروه "دولت اسلامی" و "وهابیت" گره زده تا از این طریق اقتدار امنیتی خود را نشان بدهند. به این معنا که ما از نفوذ داعش در ایران جلوگیری کرده​ایم. به عقیده من این نفوذ هرگز نبوده است و از نظر فکری، مذهبی و فرهنگی زمینه این نفوذ هم وجود ندارد.»

بیشتر بخوانید: کارنامه و عملکرد دو ساله روحانی در مورد مطالبات اقوام

این کارشناس مرکز مطالعات بلوچستان در لندن یادآور می​شود که وقتی جیش العدل جایگزین جندالله شد حتی اقدامات انتحاری را هم کنار گذاشت و اعلام کرد که دیگر بمب گذاری انتحاری نمی​کند و پذیرفت که این گونه اقدامات برای مردم بلوچ قابل قبول نیست. او می‌افزاید جیش العدل مدعی است که "فقط با مامورین دولتی سرو کار دارد و افراد عادی را هم نمی​کشد. در نتیجه اینها در مقایسه با گذشته کمی معتدل​تر" شده​اند.

دوشوکی از قوانین، محدودیت​ها و سیاست های تبعیضی نظام جمهوری اسلامی بر علیه اهل سنت هم انتقاد می​کند و بر این باور هست که این قوانین برای جلوگیری از نفوذ گروه​هایی مانند داعش، طالبان و القاعده وضع نشده‌اند؛ زیرا این قوانین از بدو پیدایش جمهوری اسلامی تبیین و اعمال می​شدند.

تعامل دولت با علمای اهل سنت

سید محمود علوی، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی (۱۰ شهریور/ اول سپتامبر) در نطق پیش از دستور هجدهمین اجلاس مجلس خبرگان رهبری گفت که "تعامل خوبی با علمای اهل سنت" انجام شده و به این ترتیب مانع "جذب افرادی از اهل سنت به داعش و گروه‌های تکفیری" شده است.

بیشتر بخوانید: تخریب نمازخانه اهل ‌سنت در منطقه پونک تهران

علی یونسی، دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت​های دینی و مذهبی در دیدار با نخبگان و صاحب نظران اهل سنت استان​های خراسان و سیستان و بلوچستان (۱۹ اوت/ ۲۷ مرداد) هشدار داد که "اهل سنت مراقب باشند خواسته‌های مذهبی آنها به مطالبات سیاسی تبدیل نشود". دستیار ویژه رئیس جمهور با اشاره به انتقادات و اعتراض اهل سنت نسبت به تخریب نمازخانه اهل سنت در منطقه پونک تهران هم گفت: «همه مسئولان ارشد کشوری و از جمله شخص رئیس جمهور از این اقدام ناخشنود هستند.» یونسی افزود که این مسئله با پیگیری مسئولان حل و فصل خواهد شد.