«بهتر است برای چهارشنبه‌سوری مجوز صادر شود»

در روزهای گذشته "نیروهای خودسر" به "انتشارات کتب پزشکی حیان" به مدیریت دکتر مهدی خزعلی، نویسنده و تحلیلگر مسائل سیاسی در تهران، حمله کرده‌اند. دکتر مهدی خزعلی در گفت‌وگو با دویچه وله از این حمله و اتفاقات اخیر در ایران، همچون استعفای هاشمی رفسنجانی از ریاست مجلس خبرگان می‌گوید. آقای خزعلی معتقد است که بهتر است حکومت ایران، برای تجمع از پیش اعلام شده‌ی چهارشنبه سوری مجوز صادر کند.

دویچه‏وله: آقای خزعلی، آیا به انتشارات کتب پزشکی "حیان" حمله شده؟ این حمله به چه صورت بوده و توسط چه کسانی صورت گرفته است؟

مهدی خزعلی: شیشه‏های انتشارات را شکستند و تهدید کردند که «این بار شیشه‏های‏ات را می‏شکنیم، دفعه‏ی دیگر شیشه‏ی عمر خودت را می‏شکنیم». این عناصر که آن‏ها را "عناصر خودسر" می‏نامند، از قتل‏های زنجیره‏ای تا این اواخر که به فائزه‏ هاشمی تعدی شد، همیشه بوده‌اند. در طول این پنج سال تمام تسهیلاتی که همه‏ی ناشران و همه‏ی مطبوعاتی‏ها می‏گیرند را متوقف کرده‏اند و حتی اجازه‏ی انتشار کتاب طب داخلی و طب کودکان را هم نمی‏دهند.

پاسخ‏گو هم نیستند. تمام غرفه‏های نمایشگاه کتاب استانی انتشارات حیان را هم تعطیل کرده‏اند. ما حتی به ریاست جمهوری نامه نوشتیم، نامه را به وزیر ارشاد ارجاع دادند که او هم پاسخ‏گو نیست. یک دولت در مقابل ما ایستاده است.

حمله به انتشارات حیان و شکستن شیشه‏های آن مربوط به چه زمانی است؟

روز سه‏شنبه، دهم اسفند که تظاهرات مردمی بود، تهدید کردند. بعد هم آمدند تهدیدشان را در همان سه‏شنبه عملی کردند. شیشه‏ها را شکستند و تهدید کردند که دفعه‏ی بعد شیشه‏ی عمرت را می‏شکنیم.

با انتخاب آقای مهدوی کنی به ریاست مجلس خبرگان و استعفای آقای هاشمی از ریاست این مجلس، چه وضعیتی در آینده‏ی سیاسی آقای هاشمی رفسنجانی به‏وجود خواهد آمد؟ آیا ممکن است ایشان در آینده، از ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام هم کنار گذاشته شوند؟

من این موضوع را به فال نیک می‏گیرم. علی‏رغم ‌آن‌‏که آقای مهدوی کنی به تعبیر مسئول دفترشان، با فشار این مسئولیت را پذیرفتند. یعنی ایشان تحت فشار کاندیدا شدند و آقای هاشمی رفسنجانی هم تحت فشار انصراف دادند و کاندیدا نشدند. اما آقای هاشمی رفسنجانی با انصراف از ریاست خبرگان، اعتبار و مشروعیتی که با خودش به این مجلس آورده بود را پس گرفت. این‌جا جناح حاکم بازنده است.

از سوی دیگر، آقای هاشمی با خروج از مجلس خبرگان، برای خود اعتباری کسب کرد. جناح راست فکر می‏کرد ایشان به دنبال ریاست است، اما آقای هاشمی به گونه‏ای خارج شد که بی‏توجهی‌اش به ریاست نشان داده شد.

تا این‌جا برای آقای هاشمی خیلی خوب بود، برای او بهتر هم خواهد شد اگر از مجمع تشخیص مصلحت هم بیرون بیاید. چون اعتبار از دست رفته را بازمی‏یابد. آقای هاشمی باید تکلیف خود را یک‏سره کند، بین مردم و جناح حاکم باید یکی را انتخاب کند. جناح حاکم نزد مردم، واقعاً جایگاه خوبی ندارد و بسته بودن ناف‏ آقای هاشمی به قدرت، برای ایشان هزینه دارد. امیدواریم ایشان تصمیم‏ خود را بگیرد و قبل از این‏که او را از مجمع تشخیص مصلحت کنار بگذارند، خودش بیرون بیاید.

بعد از ۱۸ روز بی‏خبری از وضعیت آقایان موسوی و کروبی و همسران‏شان، از روشن شدن چراغ خانه‏های رهبران جنبش سبز خبر می‏رسد. آیا حکومت ایران سعی دارد نشان دهد، آقایان کروبی و موسوی و همسران‏شان در خانه‏های‏شان هستند و به مکانی نامعلوم منتقل نشده‏اند؟

آقایان موسوی و کروبی در خانه‌های‏شان نیستند، در زندان هم نیستند، بلکه در خانه‏های امنی که برای این کار تعبیه شده، بازداشت هستند. این بازداشت بدون تفهیم اتهامات وارده و بدون اعلام دادستان توجیه قانونی ندارد. قطعا خلاف منطق، عقل و قانون است.

در مورد این‏که چراغ روشن است یا نیست، خیلی بد است که فرزندان آن‏ها نتوانند داخل خانه شوند، دیگران بیایند در خانه چراغ روشن کنند.

با بازداشت رهبران جنبش اعتراضی ایران، چه تغییری در وضعیت رهبری معترضان به‏وجود خواهد آمد؟

یک حرکت جهانی به سوی دمکراسی آغاز شده است. در کشورهای دیگری مانند مصر، تونس و یمن، آیا یک رهبر مشخص یا رهبری کاریزما وجود داشت؟ در این کشورها مردم هستند که اعتراض می‏کنند. جناح حاکم باید بداند که تک‏تک مردم معترض هستند، می‏خواهند حرف‏شان را بزنند. تقاضا دارند که در چهارچوب قانون و در یک شرایط مسالمت‏آمیز اعتراض‏شان را بیان کنند.
آقایان بفرمایند راه ابراز مخالفت و اعتراض چیست. بگویند چگونه می‏توانیم اعتراض‌مان را بیان کنیم. حتی اگر بگویند اصلا شعار ندهید، می‏گوییم چشم. بگویند به عنوان ورزش، ما حرفی نداریم؛ با لباس ورزشی می‏آییم و در پارک لاله ورزش می‏کنیم. قبول دارند؟ شعار هم نمی‏دهیم.

حداقل نگویند ما نیستیم. ما هستیم، اعتراض ما جدی است. ما به عمل‏کرد آن‌ها معترض‏ایم. این جرم نیست، در چهارچوب قانون اساسی هم به آن‌ها اعتراض داریم. اتفاقا اعتراض ما این است که قانون اساسی را اجرا نمی‏کنند و آن را زیر پا گذاشته‌اند. خواست ما این است که قانون اساسی که ۶۰درصد‏ آن تعطیل شده را احیا کنیم.

قانون اساسی را تعطیل کرده‏اند، اصل ۲۷ را تعطیل کرده‏اند. آقایان موسوی و کروبی طبق اصل ۲۷ قانون اساسی درخواست راهپیمایی دادند. تامین امنیت معترضان، وظیفه‏ وزارت کشور است. نه این‏که مجوز ندهند، بعد هم عده‏ای بیایند مردم را بزنند.

با نزدیک شدن نوروز، پیش‏بینی شما از وضعیت اجتماعی و سیاسی ایران در سال ۹۰ چیست؟ فکر می‏کنید در این سال، چه اتفاقاتی در صحنه‏ی سیاسی - اجتماعی ایران رخ خواهد داد؟

سال ۹۰، سالی تعیین‏ کننده برای جناح حاکم است. در درون حاکمیت گروه و دار و دسته‏ی احمدی‏نژاد که افرادی خودسر و تندرو هستند. با طرف‏داران ولایت درگیری جدی خواهند داشت.

از همین آغاز سال ۹۰ درگیری شروع می‏شود و در انتخابات به اوج می‏رسد. از طرف دیگر، اثرات سیاست حذف یارانه‏ها در خرداد خود را نشان می‏دهد. آن روز مردم دیگر برای آزادی به خیابان نمی‏آیند.

شاهد بوده‌ام، عده‏ای که عزیزشان را از دست داده بودند، نشسته بودند پشت در سردخانه‏ی بیمارستان و دعا می‏خواندند، چون پول نداشتند جنازه را از بیمارستان ترخیص کنند. الان چنین وضعیتی داریم، توزیع پول، تورم را اضافه می‏کند. اگر به یک خانواده‏‏ی دو نفره، در ماه ۸۰ هزار تومان پول دادیم، قطعا در سال آینده ۲۰۰ هزار تومان از جیب‏اش خارج خواهیم کرد و او آن موقع خواهد ‏فهمید که چه کلاهی سرش رفته است.

چهارشنبه‏سوری، آخرین فراخوان راهپیمایی در سال ۸۹ است که معترضان گفته‌اند قرار است در آن اعتراض خود را به صورت تظاهرات خیابانی نشان دهند. فکر می‏کنید در پایان سال ۸۹، جنبش اعتراضی ایران در چه مرحله‏ای ایستاده است؟

به عنوان کسی که بین مردم هستم، در مغازه‏ها با آن‏ها صحبت می‏کنم، در بازار هستم، در میان دانشجویان هستم، می‏توانم بگویم که این اعتراضات در حال گسترده‏تر شدن است. این‏ها حرف‏هایی است که هر روز و هر شب می‏شنوم. این‏‏طور نیست که فکر می‌کنند مسائل تمام شده است.

برای همین، چهارشنبه‏سوری مجوز دهند تا مردم بیایند به عنوان یک سنت و رسم ایرانی آن را احیا کنند، سیاسی هم نباشد، کسی هم حرف سیاسی نزند و شعار سیاسی ندهد، فقط اجازه دهند در منطقه‏ای مانند شهرک غرب، مردم به عنوان چهارشنبه‏سوری بیرون بیایند. ببینید چه اتفاقی می‏افتد. امنیت آن را هم تأمین کنند. یا بگویند کسانی که معترض هستند، می‏توانند برای یک فعالیت ورزشی با هم‏دیگر راهپیمایی ورزشی کنند. یک پیاده‏روی را ترتیب دهیم، ببینیم واقعا این‏ها هستند یا نیستند.

چهارشنبه‏سوری هم یک سنت و رسم ایرانی است که هیچ مغایرتی با دین ندارد. نوروز، سیزده‏به‏در و چهارشنبه‏سوری از رسم‏های خوب ایرانی است و هیچ‏وقت اسلام به جنگ آن نرفته است.

حسین کرمانی
تحریریه: کیواندخت قهاری

برای شنیدن گفت‌وگو با مهدی خزعلی بر لینک پایین صفحه کلیک کنید!