بیانیه پایانی نشست سران ناتو؛ مهار روسیه و چین
۱۴۰۰ خرداد ۲۴, دوشنبه
در بیانیه پایانی سران ناتو که روز دوشنبه ۱۴ ژوئن (۲۴ خرداد) منتشر شد، آمده است که روسیه همچنان ارزش‌ها و اصولی را که ناتو به آن پایبند است و نیز تعهدات بین‌المللی خود را نقض می‌کند. چین نیز با رفتار خود "یک چالش سیستماتیک برای نظم بین‌المللی مبتنی بر قواعد" محسوب می‌شود.
جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا پس از چندین سال مناسبات دشوار کشورهای عضو پیمان ناتو با دولت پیشین ایالات متحده، به محض ورود به کاخ سفید اعلام کرد که کشورش در کنار کشورهای عضو این پیمان خواهد ماند و در صورت هر گونه تهاجم به آنها به حمایت برخواهد خاست.
بایدن اما هم‌زمان از اعضای ناتو به تأکید خواسته است با قدرت بیشتری تحرکات چین را زیر نظر داشته باشند. در مقایسه با روسیه، که به طور مفصل در متن ۴۰ صفحه‌ای سران کشورها به آن پرداخته شده، در مورد چین تنها دو بند اختصاص یافته است.
ناتو نگران یک "سیاست اجبار" است که ناقض ارزش‌های بنیادین این پیمان به شمار می‌رود و حوزه‌هایی را در بر می‌گیرد که "با امنیت این پیمان مرتبط است".
پکن زرادخانه اتمی خود را به سرعت تمام گسترش می‌دهد و "در حوزه نظامی با روسیه، از جمله مشارکت در رزمایش‌های روسیه در محدوده یورو-آتلانتیک" همکاری دارد.
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در رابطه با مصوبات ناتو در مورد چین گفت: «ما باید به یک توازن برسیم... زیرا چین در بسیاری مسائل یک رقیب است، اما چین هم‌زمان در بسیاری مسائل یک شریک است (...) از این رو امروز نباید بیش از اندازه به آن اهمیت داد.»
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه نیز خواستار آن شد که "نباید هدف‌ها را اشتباهی بگیریم". او گفت ناتو "یک سازمان نظامی است. محتوای مناسبات ما با چین اما تنها نظامی نیست". و این که ناتو به طور عمده بر روی شمال آتلانتیک تمرکز دارد. "چین با شمال آتلانتیک کمتر سروکار دارد."
در حالی که دو روز دیگر جو بایدن با همتای روس خود ولادیمیر پوتین دیدار خواهد کرد، در بیانیه پایانی در مورد روسیه آمده است، تا زمانی که روسیه ثابت نکرده که به حقوق ملل و تعهدات بین‌المللی خود پایبند است، نمی‌توان رابطه با مسکو را عادی‌سازی کرد.
این بیانیه می‌افزاید، به رغم گسترش برنامه‌های موشکی روسیه، ناتو "قصد ندارد موشک‌های دوربرد اتمی خود را در اروپا مستقر کند".
با این حال ناتو آمادگی خود را برای گفت‌وگو با روسیه و چین اعلام کرده است. برای این که بتوان با چالش‌ها و تهدیدها، از جمله حملات سایبری به شکلی بهینه مقابله کرد، کشورهای عضو پیمان ناتو یک طرح استراتژیک جدیدی را تدوین کنند. این طرح قرار است در نشست سال آینده سران ناتو در اسپانیا مورد تصویب قرار گیرد. آنگلا مرکل این نشست سران را "آغازی نو" ارزیابی کرد.
علاوه بر این، اجلاس سران ناتو تصویب کردند که چه در مورد حملات سایبری و یا حملات در فضا، تبصره ماده ۵ قرارداد پیمان آتلانتیک شمالی فعال شود. ناتو از مدت‌ها پیش نگران بوده است که چین و روسیه و نیز کشورهای دیگر، امکان اثرگذاری و یا نابودی ماهواره‌ها را آزمایش کرده‌اند.
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در رابطه با موقعیت افغانستان گفت که باید پس از خروج نیروها از افغانستان، بیلان کار را بررسی کرد که "این مأموریت در کجا موفق و در کجا ناموفق بوده است".
صدراعظم آلمان در رابطه با عملیات ۲۰ ساله کشورهای غربی در افغانستان گفت، این عملیات نشان داد "که ساختن یک ساختار سیاسی دولتی باثبات بسیار بسیار دشوارتر از آن چیزی است که ما تصورش را داشتیم".
پس از خروج نیروها از افغانستان، کشورهای ناتو قصد دارند از تداوم کار فرودگاه کابل محافظت کنند. در بیانیه پایانی آمده است که ناتو برای یک دوران گذار به حمایت‌های مالی خود برای اداره فرودگاه کابل ادامه خواهد داد. این فرودگاه برای تداوم فعالیت‌های دیپلماتیک و تماس‌های بین‌المللی و ارتباط افغانستان با جهان از اهمیت برخوردار است.