تایید استقلال کوزوو از سوی دادگاه لاهه
۱۳۸۹ تیر ۳۱, پنجشنبهدادگاه بینالمللی لاهه استقلال کوزوو را به لحاظ حقوقی تایید کرد. دادگاه لاهه به عنوان بالاترین مرجع حقوقی سازمان ملل متحد با ۱۰ رای موافق و ۴ رای مخالف بر قانونی بودن جدایی کوزوو از صربستان مهر تایید زد.
پارلمان کوزوو پس از جنگهای خونین در فوریه ۲۰۰۸ بطور یکجانبه استقلال خود را از صربستان اعلام کرده بود. اکثریت قاضییان دادگاه لاهه با صدور این حکم تصریح کردند که مصوبه نمایندگان پارلمان کوزوو «نقض حقوق بینالمللی نیست.»
حکم دادگاه لاهه برای هیچیک از طرفهای منازعه، یعنی کوزوو و صربستان، الزامآور نیست. اما حکم دادگاه لاهه به لحاظ سیاسی یک شکست برای صربستان به شمار میآید.
دولت صربستان امیدوار بود که دادگاه لاهه تردید خود درباره مشروعیت جدایی کوزوو از صربستان را اعلام و آن را از لحاظ حقوقی بیاعتبار کند. در این صورت بلگراد میتوانست با مراجعه به سازمان ملل، قطعنامهی جدیدی را برای پیوستن دوباره کوزوو به صربستان به تصویب رساند.
صربستان با استناد به قطعنامه پیشین شورای امنیت سازمان ملل، استقلال کوزوو را غیرقانونی دانسته و آن را در تقابل با حقوق بینالمللی ارزیابی میکند. قطعنامه ۱۲۴۴ شورای امنیت حفظ تمامیت ارضی یوگسلاوی سابق را به رسمیت شناخته بود.
به گفتهی هیساشی اوادا، قاضی ارشد دادگاه لاهه، «استقلال کوزوو نه تنها برخلاف حقوق بینالمللی نیست، بلکه قطعنامه پیشین شورای امنیت را نیز نقض نمیکند.»
اهمیت استقلال کوزوو برای جنبشهای جداییطلب جهان
رای دادگاه لاهه دارای اهمیت سیاسی زیادی برای بقای دولت نوپای کوزوو است. اوادا تصریح کرد که «حقوق بینالملل مانعی برای اعلام استقلال کوزوو نمیبیند.» مارتی آهتیساری، رئیسجمهور پیشین فنلاند و مسئول سازمان ملل در امور کوزوو پیشتر به نهادهای بینالمللی توصیه کرده بود که با استقلال کوزوو به عنوان تنها راه ممکن سیاسی موافقت کنند.
تاکنون ۶۹ کشور جهان، از جمله اکثریت اعضای اتحادیه اروپا، آمریکا، کانادا، ژاپن و ترکیه استقلال کوزوو را بهرسمیت شناختهاند.
در مقابل ۱۲۰ کشور دیگر از جمله روسیه، چین و اسپانیا هنوز کوزوو را به عنوان بخشی از صربستان میشناسند.
دولت کوزوو و حامیانش امیدوارند که رای دادگاه لاهه سبب آن شود که کشورهای بیشتری در جهان استقلال کوزوو را به رسمیت شناسند.
به گفته تحلیلگران سیاسی اغلب کشورهایی که با جنبشهای استقلالطلبانه یا جداییخواهانه در سرزمین خود مواجه هستند از تصمیم دادگاه لاهه خشنود نیستند. مسکو و بلگراد نیز در دو سال پیش اعلام کرده بودند که استقلال کوزوو نمونه حقوقی برای دیگر اقوام خواهد شد و به جنبشهای جداییخواهانه در سراسر جهان دامن خواهد زد.
SI/BM