تحریم بیشتر ایران هنوز منتفی نشده است
۱۳۸۹ اردیبهشت ۲۹, چهارشنبه
برپایه گزارش خبرگزاری فرانسه، سرگئی لاوروف وزیرخارجه روسیه، روز چهارشنبه (۱۹ آپریل، ۲۹ اردیبهشت) در یک تماس تلفنی با همتای آمریکائی خود هیلاری کلینتون بر موافقت کشورش با پیش‌نویس قطعنامه‌‌ای که برای گسترش تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی تسلیم شورای امنیت شده، تاکید ورزید.
قطعنامه چهارم، مهم یا بی‌اهمیت؟
دولت احمدی‌نژاد امیدوار است که با امضای موافقتنامه انتقال اورانیوم به ترکیه، مانع از تصویب قطعنامه چهارم در شورای امنیت شود. به گزارش خبرگزاری فرانسه، وزرای خارجه روسیه و آمریکا، در تماس تلفنی روز چهارشنبه خود، درباره نتایج امضای این موافقتنامه نیز گفت‌وگو کردند. لاوروف بعدا گفت:«وضعیت پس از توافقنامه تهران، باید با دقت بسیار مورد تامل قرار گیرد.»
در این میان، خبرگزاری فارس به نقل از علی‌اکبر صالحی سرپرست سازمان انرژی اتمی ایران نوشت:«کشورهای صاحب حق وتو، در صورت فشار برای تحریم‌های بیشتر علیه ایران، اعتبار خود را از دست خواهند داد.» صالحی، همزمان به شبکه تلویزیونی دولتی خبر گفت: «ما، مثل موارد گذشته منتظر می‌مانیم، زیرا آن‌ها با تصویب یک قطعنامه جدید چیزی به دست نخواهند آورد.»
برپایه گزارش خبرگزاری آلمان، صالحی در عین‌حال اعتراف کرد که پیش‌نویس تهیه شده از سوی گروه ۵+۱ به وجهه بین‌المللی ایران آسیب می‌رساند. وی، تاکید ورزید: «در شورای امنیت افراد آگاهی هستند که مانع از این کار می‌شوند». صالحی به این ترتیب نشان داد که ایران، به رغم تاکید بر بی‌اهمیت بودن قطعنامه شورای امنیت، به مخالفت برخی از اعضای غیردائم شورا با آن امید بسته است.
غرب، همچنان بی‌اعتماد
اظهارات علی‌اکبر صالحی واکنشی است به سخنان هیلاری کلینتون وزیرخارجه ایالات متحده آمریکا در روز سه‌شنبه (۱۷ آپریل). وی، پیش‌نویس قطعنامه جدید را سندی قوی دانست و گفت که چین و روسیه نیز پس از هفته‌ها بحث و بررسی با آن موافقت کرده‌اند. بسیاری از ناظران اعتقاد دارند که دولت احمدی‌نژاد، با هدف ایجاد شکاف در شورای امنیت، توافقنامه انتقال اورانیوم کم غلظت به خاک ترکیه را امضا کرد.
گزارش خبرگزاری آلمان، اعلام تصمیم ایران برای ادامه غنی‌سازی اورانیوم را دلیل اصلی بی‌اعتمادی غرب به حسن‌نیت دولت احمدی‌نژاد ارزیابی می‌کند. میهمان‌دوست، سخنگوی وزارت‌خارجه جمهوری اسلامی، بلافاصله پس از امضای توافقنامه تهران گفت که به رغم انتقال اورانیوم کم غلظت، ایران به غنی سازی اورانیوم تا ۲۰ درصد، در داخل خاک خود همچنان ادامه خواهد داد.
پیشینه تحریم‌ها
قطعنامه جدید، در صورت تصویب، چهارمین قطعنامه تنبیهی شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی خواهد بود. این شورا، از ماه دسامبر سال ۲۰۰۶ میلادی تاکنون ۳ قطعنامه علیه ایران تصویب کرده است. در ماه مارس ۲۰۰۸، فهرست تحریم‌ها بلندتر شد. در قطعنامه سوم، ممنوعیت سفر خارجی همکاران برنامه‌اتمی، نظارت بر اعتبارات صادراتی و بستن برخی از حساب‌های بانکی ایران، پیش‌بینی شد.
در پیش‌نویس قطعنامه چهارم، بستن حساب‌های سپاه پاسداران در خارج، کنترل شدیدتر کشتی‌های حامل کالا برای ایران و همچنین جلوگیری از ارسال جنگ‌افزارهای غیراتمی به ایران پیش‌بینی شده است.
تحریم‌های اروپا و آمریکا
اتحادیه اروپا، دامنه تحریم‌ها را برای آخرین بار از دهم نوامبر سال ۲۰۰۸ گسترش داد و حساب‌های بانکی ۲۸ ایرانی را مسدود کرد. همچنین صدور ویزا برای ۱۴ تن از همکاران برنامه اتمی و تسلیحاتی ایران ممنوع شد. این لیست سیاه، در نوامبر سال‌گذشته، یکبار دیگر تکمیل شد.
ایالات متحده آمریکا، برای اولین بار ۳۰ سال پیش، به دنبال اشغال سفارتخانه و گروگان گیری دیپلمات‌‌های خود در تهران، جمهوری اسلامی را به پشتیبانی از ترور متهم و تحریم کرد. این تحریم‌ها، در سال ۲۰۰۸ با بلوکه شدن نقدینه شرکت‌هائی که متهم به همکاری با برنامه اتمی ایران شده‌اند، تکمیل شد. علاوه بر این، شهروندان آمریکائی از معامله با این شرکت‌ها منع شدند و لشگر القدس سپاه پاسداران، در فهرست سازمان‌های تروریستی جای گرفت. این امر، به آمریکا، اتحادیه اروپا و متحدان آن‌ها امکان می‌دهد که حساب‌های سپاه پاسداران را ببندند و موجودی آن‌ها را بلوکه کنند.
جواد طالعی
تحریریه: مصطفی ملکان