تداوم شورش در تونس

دولت تونس برای مقابله با ناآرامی‌ها در این کشور، مقررات منع عبور و مرور را در پایتخت و حومه آن به اجرا گذاشته است. آخرین بار تونس ۲۴ سال پیش در جریان برکناری رئیس‌جمهور وقت و به قدرت رسیدن رئیس‌جمهور کنونی، زین‌العابدین بن‌علی شاهد برقراری چنین مقرراتی بود.

شاهدان عینی خبر می‌دهند که با وجود آرام بودن مرکز شهر، تظاهرات جوانان در حومه پایتخت با تیراندازی پلیس پاسخ داده شده است. تنها در روز چهارشنبه ۱۲ ژانویه، هشت تن در اعتراض‌های خیابانی کشته و ۵۰ نفر دیگر مجروح شده‌اند. کانون ناآرامی‌ها، مناطق فقیر نشین هستند.

موج جدید تظاهرات در تونس از ظهر چهارشنبه ۱۲ ژانویه شروع شد و پلیس آن را با گاز اشک‌آور پاسخ داد. با وجود مقررات ویژه منع رفت و آمد، جوانان معترض در نیمه شب نیز به خیابان‌ها ریختند.

خبرگزاری فرانسه گزارش داده که بسیاری از خیابان‌های حومه پایتخت تونس در روز پنجشنبه ۱۳ ژانویه، صحنه آتش‌سوزی و حمله به ساختمان‌ها بوده‌اند. شمار زیادی داروخانه، مغازه و دفاتر کاری خسارت‌های جدی دیده‌اند. مردم، تابلوها را پایین می‌کشند و اتومبیل‌های دولتی و اتوبوس‌ها را واژگون‌کرده یا آتش می‌زنند.

از سایر نقاط تونس نیز خبر ناآرامی می‌رسد. روز چهارشنبه ۱۲ ژانویه، یک استاد دانشگاه تونسی/فرانسوی در استان "دو" به ضرب گلوله کشته شد. یک زن سویسی تونسی‌تبار در "دار جبن" نیز بر اثر تیراندازی به شدت مجروح شده است.

ارتش تونس در این میان از پایتخت خارج شده و جای خود را به واحدهای ویژه پلیس سپرده است. کماندوهای پلیس در خودروهای زره‌پوش و با استقرار در مناطق مرکزی پایتخت، عبور و مرور مردم را کنترل کرده و اعتراض‌های پراکنده را با گاز اشک‌آور پاسخ می‌دهند.

ریشه‌‌های بحران

اعتراض‌های مردمی در تونس از یک‌‌شنبه نهم ژانویه به پایتخت نیز سرایت کرده‌اند. این اعتراض‌ها از آغاز تا کنون ۶۶ کشته برجای نهاده‌ است. فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر، خشونت‌های جاری در تونس را قابل قیاس با "قتل عام" مستمر خوانده است.

اعتراض‌های مردمی در تونس ریشه در فقر، نرخ بالای بیکاری و فساد دولتی دارند. تظاهرات خیابانی جوانان تونسی ابتدا در اعتراض به کمبود فرصت‌های شغلی، گرانی مواد خوراکی و فاش شدن فساد دولتی آغاز شد. خودکشی یک فارغ‌التحصیل بیکار ۲۶ ساله، این نارضایتی‌ها و اعتراض‌ها را دامن زد

قرار است شورای ملی‌ تونس روز پنجشنبه، ۱۳ ژانویه در یک نشست اضطراری، راه حلی برای مقابله با شرایط موجود بیابد.

زین‌العابدین بی‌علی، رییس جمهور تونس، پیش از این وزیر کشور را از کار برکنار کرده و دستور آزادی بازداشت‌شدگان درگیری‌های اخیر را صادر کرده است. محمد الغنوشی، نخست وزیر تونس نیز گفته که یک کمیته ویژه را برای بررسی پرونده‌های فساد در این کشور تشکیل خواهد داد.

انتقاد تند وزیر خارجه آمریکا از وضعیت کشورهای عربی

شرایط اجتماعی و سیاسی موجود در تونس و سایر کشورهای عربی، با انتقاد شدیداللحن هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا روبرو شده که برای شرکت در نشستی موسوم به "همایش برای آینده" در قطر به‌سر می‌برد. وی گفته که مردم این کشورها از فساد دولتی و سیستم سیاسی بسته به ستوه آمده‌اند.

هیلاری کلینتون از خواست جوانان معترض برای دستیابی به اصلاحات، فضای باز سیاسی و مقابله با فساد دولتی حمایت کرده و افزوده که یک پنجم جوانان در کشورهای عربی بیکارند و این نرخ در برخی کشورها از این هم بالاتر است.

وزیر خارجه آمریکا تاکید کرده که کشورهای عربی برای غلبه بر مشکلات یاد شده، نیاز به تغییرات عمیق سیاسی و اقتصادی دارند و این اصلاحات باید از درون انجام گیرند. خانم کلینتون به دولت‌های عربی یادآوری کرده که به جای نگرش امنیتی به تشکل‌های غیردولتی، آنها را یاور خود بدانند.

MDM/FW