تعلیق صادرات اسلحه از دانمارک به عربستان سعودی
۱۳۹۷ آذر ۱, پنجشنبهدانمارک صادرات اسلحه به عربستان سعودی را به علت قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد آن کشور، و تشدید بحران در کشور یمن به حالت تعلیق درآورد. اندرس ساموئلسن، وزیرامور خارجه دانمارک، با اعلام این خبر روز پنجشنبه ۱ آذر (۲۲ نوامبر) اعلام کرد این تصمیم در پی گفتگوهای اخیر وزرای خارجه اتحادیه اروپا گرفته شده است. تعلیق صادرات تسلیحاتی همچنین در برگیرنده تکنولوژیهایی میشود که استفاده دوگانه دارند و میتوان از آنها در تجهیزات نظامی بهره برد.
یمن از حدود چهار سال پیش درگیر جنگ داخلی است؛ جنگی که با حمله شورشیان حوثی به مناطق مختلف این کشور آغاز شد. حوثیهای مورد حمایت جمهوری اسلامی در یک سوی میدان این جنگ هستند و نیروهای دولتی یمن در سوی دیگر. ائتلافی عربی به رهبری عربستان سعودی از نیروهای دولتی یمن حمایت میکند. هماکنون حدود ۴/ ۸ میلیون نفر در یمن در آستانه قحطی و گرسنگی قرار دارند و سازمان ملل نسبت به خطر افزایش این تعداد تا ۱۴ میلیون نفر هشدار داده است.
قتل جمال خاشقجی محور دیگر انتقاد جامعه بینالمللی از ریاض است. خاشقجی ۵۹ ساله، ستوننویس "واشنگتن پست" و از منتقدان محمد بن سلمان در تبعیدی خودخواسته بود. او روز دوم اکتبر به کنسولگری عربستان سعودی در استانبول مراجعه کرد تا مدارکی را برای ازدواج با نامزد خود دریافت کند. اما پس از ورود به کنسولگری دیگر از آن خارج نشد و در روزهای بعد آشکار شد که در سفارتخانه به قتل رسیده است.
عادل الجبیر: رهبری ما خط قرمز ماست
عربستان سعودی بار دیگر هشدار داد که انتقاد از محمد بن سلمان "خط قرمز" ریاض است. عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان، روز چهارشنبه ۳۰ آبان (۲۱ نوامبر) در گفتگو با سرویس جهانی بیبیسی که بازتاب رسانهای گسترده یافت، اعلام کرد، اظهارات مبتنی بر مسئول دانستن محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، در قضیه قتل خاشقجی "تحمل نخواهد شد."
پیش از اظهارات وزیر خارجه عربستان، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، روز سهشنبه ۲۹ آبان (۲۰ نوامبر) در واشنگتن اعلام کرد که حتی اگر محمد بن سلمان از طراحی قتل جمال خاشقچی مطلع بوده باشد، باز عربستان همپیمان آمریکا باقی میماند. گفتهای که انتقادات گستردهی داخلی و بینالمللی به همراه داشت.
عادل الجبیر در مصاحبه اخیر خود گفت: «در عربستان، رهبری ما خط قرمز ماست. خادمان حرمین شرفین (ملک سلمان) و ولیعهد خط قرمز ما هستند. آنها نماینده یکایک شهروندان سعودی هستند و هر شهروند سعودی آنها را نمایندگی میکند.» او تاکید کرد: «ما هیچ بحثی را که در پی بیاعتبار کردن خاندان سلطنتی یا ولیعهدمان باشد تحمل نمیکنیم».
عادل الجبیر بار دیگر تاکید کرد که محمد بن سلمان در قتل خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول دست نداشته است. او گفت: «ما این موضوع را پیشتر روشن کردهایم و به تحقیقات خود در این زمینه ادامه خواهیم داد و کسانی را که در اینباره مسئولاند مجازات خواهیم کرد.»
او از ترکیه خواست تا "درز کردن اطلاعات" در این رابطه را متوقف کند و شواهد خود را به عربستان تحویل دهد. به رغم تحقیقات موجود، عادل الجبیر قتل خاشقجی را صرفا "عملیات خودسرانه" چند مأمور امنیتی خواند.