تهدید بازرسان آژانس انرژی اتمی توسط ایران
۱۳۸۹ خرداد ۳۱, دوشنبهعلی اکبر صالحی که با "رادیو گفتگو" در ایران صحبت کرده است در مورد مصوبه اخیر مجلس مبنی بر رد درخواستهای بازرسی فراتر از مقررات "ان پی تی" نیز گفت: «ما هیچ وقت بازرسی فراتر از ان پی تی را اجازه نمیدادیم. ما فقط در یک برههای که پروتکل الحاقی را به صورت داوطلبانه اجرا کردیم، آن موقع بود که یک مقدار بازرسیها فراتر از بازرسیهای پادمانی بود.»
مجلس شورای اسلامی ایران مصوبه مذکور را در واکنش به دور تازهی تحریمهای بینالمللی و قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت به تصویب رسانده است.
صالحی در ادامه با تاکید بر اینکه که بازرسیها در چارچوب تعهدات پادمانی است، افزود: «ما همانطور که بارها اعلام کردیم به تعهدات بینالمللیمان پایبندیم. البته ما چیزی را فراتر نخواهیم رفت و از حقوقمان هم کم نخواهیم گذاشت. یعنی نه فراتر از حقوقمان چیزی طلب میکنیم و نه آمادگی داریم که از حقوقمان بگذریم. لذا بازرسیها دقیقاً در چارچوب پادمان انجام میگیرد.»
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران تهدید کرد که اگر بازرسی خلاف واقع گزارشی بدهد ایران اقدام متقابل خواهد نمود: «این اتفاق در همین آخرین جلسه شورای حکام در وین اتفاق افتاد؛ آن جا ما به آژانس بینالمللی انرژی هستهای در خصوص گزارش دو تن از بازرسانشان که درست نبود، اعتراض کردیم.»
صالحی ادامه داد: «گزارش کاملاً غیرواقعی بود. طبق توافقنامه پادمانی خواستیم که دیگر این دو بازرس به ایران نیایند. دو بازرس دیگر معرفی کنند و ما این کار را کردیم.»
صالحی گفت این اقدام ما برای این است که نمایندگان مجلس و ملت ایران اطمینان بدهیم که رفتارمان و همکاریمان با آژانس در چارچوب توافقنامه های پادمانی و دقیقاً طبق آن انجام می گیرد: «ما هیچ چیزی را فراتر از آن انجام نمی دهیم»
توقف اجرای پروتکل الحاقی
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در پاسخ به این که آیا در گذشته ایران درخواستهای فراتر از "ان پی تی" را عملکی کرده است یا خیر، گفت: «آن زمانی که ما پروتکل الحاقی را به طور داوطلبانه اجرا می کردیم، آنها اجازه داشتند هر جایی را بازدید کنند، در این صورت طبق شرایطی سرزده می توانند بازدید کنند و مسائلی از این دست.»
وی افزود: «الان هم ما بازدیدهای سرزده داریم اما طبق قاعدهای است که ما توافق میکنیم. مثلاً میگوییم در ماه دوبار میتوانند بازدید سرزده از مثلاً تأسیسات نطنز داشته باشند.»
صالحی تاکید کرد که اگر ایران و آژانس بر رویه پادمانی به توافق برسند، در آن صورت تمامی شیوههای بازرسی کاملاً روشن و تدوین می شود: «مثلا مشخص میشود چند بازرسی مشخص با زمان مشخص و تاریخ مشخص و چند بازرسی مشخص در طول یک ماه می توانند داشته باشند. توافق طرفینی است که انجام می دهیم، طبق یک چارچوب و پروتکل کار انجام می دهیم.»
پیش از این علاالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران اعلام کرد که برخی از بازرسان آژانس بر خلاف مقررات اطلاعات غلط را در اختیار رسانه ها قرار میدهند. صالحی در مورد اقدام ایران در قبال این بازرسان گفت: «از ورود این افراد جلوگیری میکنیم.»
وی افزود: «در مورد اخیر به آژانس اعلام کردیم که این دو تن دیگر حق ورود به ایران را ندارند. با توجه به اینکه هم قبل از اینکه به صورت رسمی به گزارش پرداخته شود، آن را برملا کردند، ضمن اینکه اصلاً گزارش غیرحقیقی هم دادند. یعنی هر دو وجه آن و این سبب شد ما از ورود این دو تن بازرس به ایران جلوگیری کنیم.»
در قطعنامههایی که شورای امنیت سازمان ملل و نیز شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره پروندهی هستهای ایران صادر کردهاند، از تهران خواسته میشود که پروتکل الحاقی را امضا کند. دولت ایران هرچند این پروتکل را بخشا به اجرا گذاشته اما بطور رسمی آن را امضا نکرده است. هدف این پروتکل راستیآزمایی پروژههای هستهای ایران از طریق بازرسیهای سرزده است.
کشورهای غربی، جمهوری اسلامی ایران را متهم میکنند که زیر پوشش پروژههای تولید برق هستهای، برای دستیبابی به سلاح هستهای تلاش میکند. ایران این اتهامها را رد میکند. با این حال، یوکیا آمانو در آخرین گزارش خود در باره ایران اعلام کرد: «اطلاعات موثق و قابل قبولی وجود دارند که نشان میدهند ایران در راه دستیابی به سلاح اتمی میکوشد و در حال ساختن کلاهک هستهای است.»