توافق در برلین: عدم حمایت تسلیحاتی از طرف‌های درگیر در لیبی
۱۳۹۸ دی ۲۹, یکشنبه
سران ۱۰ کشور جهان در برلین دور هم آمدند تا راهی برای عبور از جنگ داخلی در لیبی و برقراری آتش‌بس در این کشور بیابند. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و هایکو ماس، وزیر امور خارجه این کشور با همه طرف‌های درگیر در این کشور به گفتوگو نشستند. آنگلا مرکل به عنوان میزبان این نشست نقش محوری در این کنفرانس را بازی می‌کرده است.
کنفرانس بین‌المللی لیبی از ظهر یکشنبه ۲۹ دی (۱۹ ژانویه) در برلین پایتخت آلمان با خوش‌آمدگویی آنگلا مرکل، صدراعظم این کشور آغاز شد. روی میز کنفرانس پینشهادهای مختلفی برای آتش‌بس در لیبی قرار داشت. محور این نشست بر این تلاش متمرکز بود که از تبدیل شدن لیبی به صحنه‌ای برای جنگ‌های نیابتی همانند سوریه جلوگیری شود.
توافق پایانی نشست
شامگاه یکشنبه سران کشورها و نمایندگان شرکت‌کننده در این کنفرانس بر این امر تاکید کردند که اوضاع لیبی امنیت و صلح جهانی را به مخاطره افکنده است. شرکت‌کنندگان در این کنفرانس همچنین متعهد شدند، از طرف‌های درگیردر نبردهای مسلحانه در لیبی حمایت تسلیحاتی نکنند.
پس از پایان این کنفرانس آنگلا مرکل و آنتونیو گوتراش، دبیرکل سازمان ملل متحد به همراه وزیر امور خارجه آلمان در یک کنفرانس خبری مشترک شرکت کردند. مرکل در این کنفرانس خبری در باره طرح جامع مورد توافق شرکت‌کنندگان در نشست برلین گفت: «ما می‌توانیم بگوییم که همه توافق دارند به تحریم تسلیحاتی احترام بگذارند.»
خانم مرکل در کنفرانس خبری اظهار داشت که همه دولت‌ها و سازمان‌های شرکت‌کننده در نشست برلین بر تلاش‌های بین‌المللی برای نظارت بر تحریم تسلیحاتی طرف‌های درگیر در لیبی تاکید کرده‌اند. شرکت‌کنندگان همچنین خواستار خلع‌سلاح شبه‌نظامیان مسلح در لیبی و مجازات متخلفان برقراری آتش‌بس شده‌اند.
به گفته مرکل شرکت‌کنندگان در این امر اتفاق نظر داشتند که "هیچ راه‌حل نظامی برای حل بحران لیبی وجود ندارد" و تلاش‌های نظامی تنها "رنج مردم را افزایش می‌دهد".
صدراعظم آلمان همچنین از آغاز دور جدید سیاسی و انگیزه‌های تازه برای حمایت از تلاش‌های سازمان ملل برای حل بحران سیاسی لیبی سخن گفت.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در سخنرانی خود در این نشست بر اهمیت یافتن یک راه حل سیاسی برای پایان دادن به جنگ داخلی در لیبی تاکید کرد. او گفت باید از گسترش جنگ در این کشور جلوگیری کرد تا لیبی دچار یک فاجعه انسانی و تجزیه نشود. او همچنین به تاثیرات جنگ لیبی برای کشورهای مجاور، از جمله گسترش تروریسم، قاچاق انسان، مواد مخدر و اسلحه اشاره کرد.
طرفین متخاصم
در میان شرکت کنندگان در این نشست می‌توان به ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه، رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه، امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه و مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا اشاره کرد. در میان این کشورها روسیه و فرانسه از ژنرال حفتر حمایت می‌کنند که بخش‌های بزرگی از لیبی را در کنترل خود دارد. ترکیه از فایز سراج، رئیس دولت رسمی لیبی حمایت می‌کند که از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته شده است. رجب طیب اردوغان در این کنفرانس از ژنرال حفتر خواست در اولین گام برای رسیدن به یک راه‌حل سیاسی سلاح را بر زمین بگذارد.
فایز سراج و خلیفه حفتر هر دو در برلین حضور یافتند و پیش از شروع رسمی کار کنفرانس با آنگلا مرکل و هایکو ماس گفتوگو کردند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
فایز سراج خواستار تشکیل یک نیروی بین‌المللی برای حفظ امنیت در لیبی شده است. او گفته است اگر ژنرال حفتر دست از حملات خود نکشد، باید نیرویی تحت نظارت سازمان ملل را برای حفظ جان مردم در این کشور گمارده شود. این پیشنهاد را جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز پیشتر مطرح کرده بود. او گفته بود لیبی مهم‌ترین کشور در مسیر حرکت مهاجران به سوی اروپاست.
حفتر مخالف آتش‌بس
ژنرال حفتر هفته گذشته در سفر به مسکو حاضر نشد به امضا قرارداد آتش‌بس تن دهد. او ابتدا پس از سفر هایکو ماس به بنغازی و گفتوگو با او اعلام کرد که حاضر به پذیرش آتش‌بس است.
اما در آستانه نشست برلین نیروهای ژنرال حفتر در نزدیک طرابلس گروهی از واحدهای ارتش فایز سراج را مورد حمله قرار دادند. روز گذشته نیز پنج بندر مهم صادرات نفت لیبی به تصرف نیروهای حفتر در آمد. ژنرال حفتر از آوریل سال گذشته لشکرکشی خود به سوی طرابلس پایتخت لیبی را آغاز کرد و به نزدیکی این شهر رسیده است.
دیدار پمپئو و چاووشاوغلو
مایک پمپئو و داوود چاووشاوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه نیز پیش از شروع این کنفرانس با یکدیگر گفتوگو کردند. در پی این گفتوگو وزیر خارجه آمریکا در توییتر خود نوشت که در کنار قرارداد آتش‌بس خواهان یک مکانیسم نظارت بر جنگ داخلی در لیبی شده و با چاووشاوغلو در این زمینه نظر مشترکی دارد.
با سقوط معمر قذافی دیکتاتور لیبی در سال ۲۰۱۱ درگیری و برخوردهای خشونت‌آمیز در این کشور آغاز شد و هم اکنون به صحنه جنگ نیابتی بدل شده است. ژنرال حفتر از سوی مصر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی نیز حمایت می‌شود.