«به ایران فشار میآوریم تا جعبههای سیاه را به فرانسه فرستد»
۱۳۹۸ بهمن ۱, سهشنبهنخست وزیر کانادا بار دیگر تاکید کرد که ایران تجهیزات فنی لازم برای دانلود (بارگذاری) و خواندن اطلاعات جعبههای سیاه هواپیمای سرنگون شده اوکراینی را در اختیار ندارد.
به گزارش رویترز، جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا، امروز اول بهمن (۲۱ ژانویه)، از ناتوانی ایران برای خواندن اطلاعات پرواز سخن گفت و تاکید کرد که دادههای مکالمات ضبط شده خلبانان و برج مراقبت هر چه سریعتر باید به فرانسه ارسال شود. مقامات اوکراین هم درخواست دارند این مکالمات به آنها تحویل داده شود.
در جریان سرنگون شدن هواپیمای مسافربری اوکراینی با دو موشک سپاه پاسداران ۱۷۶ مسافر جان خود را از دست دادند. از این میان ۵۷ مسافر شهروند کانادا بودند.
کانادا اصرار دارد جعبههای سیاه این هواپیما باید تحویل فرانسه داده شود چون این کشور، یکی از معدود کشورهای دارای امکانات و تجهیزات تخصصی لازم برای خواندن اطلاعات ذخیره شده و مکالمههای میان خلبان و برج مراقبت است.
ترودو در مصاحبه با رسانهها گفت که اطلاعات جعبههای سیاه این هواپیما باید هر چه سریعتر توسط "متخصصان زبردست و خبره" دانلود، خوانده و تحلیل شود.
او با اشاره به اینکه فناوری و تجهیزات لازم برای این کار در اختیار ایران نیست و جعبههای سیاه باید به فرانسه ارسال شود، تاکید کرد: «جامعه جهانی و ما همچنان به ایران فشار میآوریم که دقیقاً همین کار را انجام دهد.»
ادعایی که باطل شد
ایران پیشتر اعلام کرده بود قادر است به تنهایی از جعبههای سیاه، رمزگشایی کند. ولی این ادعا با درخواست جدید ایران مبنی بر کمک از فرانسه و آمریکا، باطل شد.
سازمان هواپیمایی ایران امروز فهرستی از تجهیزات فنی مورد نیاز بارگذاری، بررسی و تحلیل اطلاعات جعبههای سیاه هواپیمای اوکراینی را به آژانس تصادفات فرانسه (BEA) و هیئت ایمنی حمل و نقل ملی آمریکا ارسال کرد که به نوشته رویترز، هنوز پاسخ مثبتی دریافت نکرده است.
پیش از این درخواست، حسن رضاییفر، مدیرکل دفتر سوانح سازمان هواپیمایی ایران، اعتراف کرده بود: «همه امکانات خود را برای ارزیابی جعبه سیاه به کار بردیم، اما از آنجایی که هواپیمای سانحه دیده از هواپیماهای مدرن و پیشرفته بوئینگ است، ایران تکنولوژی دانلود (بارگذاری) اطلاعات جعبه سیاه این هواپیما را ندارد و ممکن است با شروع بازسازی جعبه سیاه به آن لطمه زده شود.»
انتقاد نماینده مجلس از تناقضگویی مقامات ایران
تاخیر و تعلل ایران در تحویل دادن جعبههای سیاه باعث انتقاد برخی نمایندگان مجلس هم شد. بهرام پارسایی، نماینده شیراز در مجلس ایران، در سه توییتی که درباره سقوط هواپیمای اوکراینی کرد از "سخن شتابزده و غيرحرفهاى رئیس سازمان هواپیمایی و مسئول منصوب ایشان در کمیته بررسی سانحه" انتقاد کرد و نوشت که چرا "آنها برخلاف قوانین ایکائو، قبل از بازخوانى جعبه سیاه، نقص فنی را علت حادثه اعلام کرده و باعث تشديد ابهامات و زیرسوال رفتن بیشاز پیش کمیته بررسی سوانح میشوند".
نماینده شیراز در توییتش پرسید که "تناقضگويی در تحویل دادن یا ندادن جعبه سیاه به شرکت سازنده، جز ابهامسازی چه سودی دارد؟"
پیشتر دفتر ایمنی حمل و نقل کانادا در بیانیهای اعلام کرد که ایران هیچ برنامه مشخصی برای بازخوانی اطلاعات جعبههای سیاه ندارد.
کانادا یک تیم شش نفره از محققان خود را برای تحقیق درباره ساقط شدن هواپیمای اوکراینی به تهران اعزام کرده بود که دو نفر از این محققان، سه روز پیش ایران را ترک کردند.
چالش دوتابعیتیها
نخست وزیر کانادا که بر "پاسخگویی" مقامات ایران درباره این حادثه تاکید دارد و اجرای "عدالت" را خواست مردم کانادا و خانواده قربانیان میداند، در روزهای اخیر با چالش "دوتابعیتی ها" مواجه شده است.
مقامات وزارت خارجه ایران به تازگی نخست وزیر کانادا را متهم کردند که "کاسه داغ تر از آش" شده و به دنبال اجرای عدالت و پرداخت غرامت به مسافرانی است که تابعیت ایرانی - کانادایی دارند.
ترودو امروز "خودداری تهران از تایید تابعیت دوگانه" این دسته از مسافران را یک مشکل و چالش دانست.
هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ متعلق به خطوط هواپیمایی اوکراین که ۱۸ دی ماه (هشتم ژانویه) با دو موشک سپاه پاسداران سرنگون شد، ساخت آمریکاست.
ایران سالهاست به دلیل تحریمهای آمریکا، امکان خرید هواپیماهای مدرن و محصولات با فنآوری ایالات متحده را ندارد و همین باعث شده ناوگان هواپیماهای مسافربری ایران متعلق به چند دهه قبل باشد و امکان نوسازی و بازسازی آن وجود نداشته باشد.