1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

خوش‌بینی‌ها‌ در ترکیه نسبت به حل مسئله‌ کردها

۱۳۸۸ مرداد ۲۴, شنبه

هفته‌هاست که موضوع "مسئله‌ی کردها" مردم ترکیه را به خود مشغول داشته است. قرار است هم دولت ترکیه و هم عبدالله اوجالان، رهبر حزب کارگران کردستان طرح‌های پیشنهادی خود برای حل مسئله‌ی کردها را تهیه کنند و به مذاکره بنشینند.

https://p.dw.com/p/JC0l
عکس: AP

در تمام طول تابستان تا به امروز فقط یک موضوع است که مردم ترکیه به آن می‌پردازند و آن "مسئله‌ی کردها" است. رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه در این زمینه گفت: «ما باید برخی پرسش‌ها را برای خود مطرح کنیم و تمام ملت باید واقع‌بینانه با آن برخورد کند. اینکه ما کجا دچار اشتباه شدیم؟ کجا سیاست نامتناسبی به کار بردیم؟ و در کجا اشتباه عمل کردیم؟»

اینکه رئیس دولت ترکیه برای حل مسئله‌ی کردها تا این اندازه فعال شده است، بی‌دلیل نیست. عبدالله اوجالان، رهبر حزب کارگران کردستان ترکیه (PKK) که هم‌اکنون حبس ابد خود را در زندانی واقع در جزیره‌ی "ایمرالی" در نزدیکی استانبول می‌گذارند، اعلام داشته بود که روز شنبه (۱۵ اوت / ۲۴ مرداد) طرح یک "نقشه‌ی راه" برای مسئله‌ی کردها انتشار خواهد داد. طبق آخرین خبرها انتشار این بسته‌ی پیشنهادی به تعویق افتاده است.

اوجالان مدت ده سال است که در سلول انفرادی در این زندان به سر می‌برد. به گزارش خبرگزاری آلمان، عمر گونِس، وکیل مدافع اوجالان به شبکه‌ی تلویزیونی سی ان ان ترکیه گفت که «نقشه‌ی راه هنوز کامل نیست و تکمیل آن چند روزی به طول خواهد انجامید».

دولت ترکیه از هم‌اکنون پیشدستی کرده است. در کنار ترغیب شورشیان پ ک ک برای کنار گذاردن مبارزه‌ی مسلحانه، دولت ترکیه قصد دارد نام کردی روستاها و شهرهای واقع در مناطق کردنشین آناتولی شرقی را به آنها بازگرداند.

اردوغان برای آنکه نشان دهد که در این قصد خود جدی است، همکار و رفیق هم‌حزبی خود، عبدالله گل، رئیس جمهوری را چند روز پیش به "گوروی‌ماک" در استان "بیتلیس" فرستاد. در این سفر عبدالله گل نام پیشین و کردی این شهر که "نورسین" است را به آن بازگرداند. این حرکت نمادین دولت ترکیه خشنودی شهروندان را در پی آورد.

به نظر می‌آید که اکثریت مردم ترکیه از ابتکار دولت استقبال کرده‌اند، هر چند که تردیدهایی وجود دارد، ولی وزنه‌ی امیدواری‌ها سنگین‌تر است. بسیاری نسبت به پر شدن شکاف‌ها‌یی که درون جامعه‌ وجود دارد ابراز خوش‌بینی کرده‌اند.

از سوی دیگر احزاب اپوزیسیون ملی‌گرای ترک با این طرحی که هنوز تکمیل نشده است، مسئله دارند. از نظر ایشان نزدیکی به کردها به معنای خیانت به آرمان‌های آتاتورک است که خواهان یک دولت ملی با فرهنگ و زبانی یکدست بود.

از این رو رهبر اپوزیسیون ناسیونالیست "دنیز بایکال" با یک خوش‌بینی توأم با تردید در مورد کردها می‌گوید: «آنها نمی‌خواهند ترکیه‌ی یکپارچه را نمی‌خواهند، بلکه می‌خواهند در آن شکاف بیافکنند. طبیعی است که هر کس باید بتواند با تبار قومی خود در این کشور زندگی کند، ولی ما باید به منزله‌ی یک ملت همزیستی داشته باشیم. این کار با دیگر گروه‌های قومی امکان‌پذیر است و چرا که نباید با کردها امکان‌پذیر باشد؟ بله، مسئله را باید حل کرد، ولی باید مواظب بود که ترکیه تجزیه نشود!»

DK/FW