1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

دادگاه نظامى در گوانتانامو آغاز به كار كرد

۱۳۸۵ اسفند ۱۹, شنبه

در اردوگاه اسيران گوآنتانامو و بدون حضور ناظران و روزنامه‌نگاران، در يك دادگاه نظامى استماع سخنان ۱۴ مظنون به ترور آغاز شد. خالد شيخ محمد، ابو زبيده و رمزى بن‌الشيب نيز كه جزو سازمان‌دهندگان حمله‌ى تروريستى ۱۱ سپتامبر به شمار مى‌آيند، در ميان اين افراد هستند. دادگاه نظامى كه كار اين استماع را برعهده دارد، تصميم خواهد گرفت كه آيا اين افراد را بايد جزو «مبارزان دشمن» ارزيابى كرد يا نه. اگر پاسخ مثبت باشد، اين

https://p.dw.com/p/A4Rj
عکس: AP

افراد را مى‌توان بدون اعلام جرم به مدت نامحدود در حبس نگاه داشت. سازمان‌هاى حقوق بشرى اين دادگاه نظامى را مورد انتقاد قرار داده‌اند.

چندتن از اين چهارده نفر كه بايد در مقابل يك دادگاه نظامى در گوآنتانامو جواب پس دهند، براى دولت آمريكا جزو افراد صف مقدم تروريسم بين‌المللى محسوب مى‌شوند. براى جرج دبليو بوش رييس‌جمهورى آمريكا نيز گناه اين چهارده نفر محرز است. وى مى‌گويد: «اينان مردان خطرناكى هستند با اطلاعات بى‌همتا درباره‌ى شبكه‌هاى تروريستى و نقشه‌هاى آن‌ها براى حملات تازه».

جرج بوش در ماه سپتامبر اعلام كرده بود كه خالد شيخ محمد، ابوزبيده، رمزى بن الشيب و ۱۱ تروريست ديگر كه در بازداشت سازمان سيا بسر مى‌برند، به گوانتانامو منتقل شده‌اند. آنان كه مظنون به برنامه‌ريزى عمليات تروريستى يازده سپتامبر در مركز تجارت جهانى در نيويورك هستند، تا آن تاريخ در زندان‌هاى مخفى آمريكا نگهدارى مى‌شدند. سازمان سيا معتقد است كه اين افراد مسئول مرگ تقريبا سه‌هزار انسان هستند.

جرج بوش در آن زمان فشار زيادى به كنگره‌ى آمريكا كه جمهوريخواهان در آن اكثريت را داشتند وارد كرد. پس از اينكه عالى‌ترين دادگاه آمريكا دادگاه نظامى يا آنطور كه بوش آن را مى‌نامد «كميسيون نظامى» را مخالف قانون اساسى اعلام كرد، كنگره‌ى آمريكا ناچار شد شالوده‌ى حقوقى براى چنين نهادى را ايجاد كند.

اما سازمان‌هاى حقوق بشرى كماكان بر اين نظرند كه دادگاه نظامى فاقد مبانى حقوقى است. در اين دادگاه نظامى، وكالت اين چهارده نفر را نه وكلاى مدافع، بلكه افسران نظامى برعهده دارند. روزنامه‌نگاران را به سالن دادگاه راه نمى‌دهند. اين نخستين بار است كه ورود روزنامه‌نگاران را به سالن محكمه ممنوع كرده‌اند. پنتاگون اين اقدام را با اين استدلال توجيه مى‌كند كه در جريان بازپرسى‌ها مسايل بسيار حساس مربوط به امنيت ملى ايالات متحده‌ى آمريكا مطرح خواهد شد. به همين دليل در پروتكل‌ها نيز بسيارى از سطور را كه به موضوع امنيت ملى مربوط است سياه كرده‌اند.

طبق اطلاعات مقامات آمريكايى، خالد شيخ محمد مرد شماره‌ى سه شبكه‌ى ترور القاعده بوده است. برنامه‌ى حملات تروريستى ۱۱ سپتامبر را او طراحى كرده است. رمزى بن الشيب نيز در تدارك عمليات دست داشته است. وى عضو هسته‌ى تروريستى هامبورگ بوده كه محمد عطا خلبانى كه يكى از هواپيماها را به يكى از برج‌هاى دوقلو در نيويورك كوبيد نيز از اعضاى آن بشمار مى‌رود. آن دو پس از بازداشت ابوزبيده و اطلاعاتى كه در زندان داد، به دام نيروهاى امنيتى آمريكا افتادند.

يكى از اين ۱۴ نفر حنبلى شهروند اندونزى است كه از قرار در عمليات تروريستى در بالى نقش داشته است. در جريان ترور بالى بيش از ۲۰۰ نفر جان خود را از دست دادند. افزون بر او، در ميان اين ۱۴ نفر افرادى نيز وجود دارند كه پيش از عمليات ۱۱ سپتامبر فعال بوده‌اند. از جمله مظنونان به شركت در عمليات تروريستى در كنيا و تانزانيا.