دو میلیون و ۸۰۸ هزار معتاد، کارنامه رقت‌آور ستاد مبارزه با مواد مخدر

آمار مربوط به اعتیاد را پرویز افشار اعلام کرده است. افشار معاون ستاد مبارزه با مواد مخدر است. همزمان با روز جهانی مبارزه با مواد مخدر، افشار خبر مربوط به شمار معتادان را در یک نشست خبری اعلام کرد. ۲ میلیون و ۸۰۸ هزار نفر در کشور گرفتار اعتیاد هستند. این تعداد تنها شامل کسانی می‌شود که به طور مستمر مواد مخدر مصرف می‌کنند.

چندی پیش، پرویز افشار درباره ترکیب سنی معتادان در ایران گفته بود: «معتادان در ایران روز به روز جوان تر می‌شوند و سراغ موادمخدر صنعتی و روانگردان می‌روند. به ته خط هم که می‌رسند می‌شوند مصرف‌کنندگان همزمان چند ماده اعتیادآور.»

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی شبکه خبر، ترکیب معتادان کشور ظرف دو دهه گذشته دستخوش تغییری جدی شده است. در گذشته، پدیده اعتیاد و یا مصرف مواد مخدر، در میان افراد بالای ۵۰ سال دیده می‌شد، اما گرایش به اعتیاد، به ویژه در جوانان، شدت بیشتری گرفته است.

گسترش اعتیاد در بین دانشجویان به میزان نگران کنند‌ه‌ای افزایش یافته است. علیرضا جزینی، قائم مقام دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر نسبت به افزایش اعتیاد در بین دانشجویان دختر هشدار داده است. مصرف حشیش، تریاک، هروئین و شیشه در بین دانشجویان و به‌ویژه دانشجویانی که در خانه‌های مجردی یا خوابگاه‌ها زندگی می‌کنند، افزایش بسیاری داشته است.

بنا به اعتراف سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر، هر سال میلیاردها دلار در ایران صرف خرید مواد مخدر می‌شود. علیرضا عزیزی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس اعلام کرده است که سالانه ۳۰ هزار میلیارد تومان صرف خرید سیگار و مواد مخدر می‌شود. این رقم شامل هزینه کلان مبارزه با مواد مخدر نمی‌شود.

مصرف تریاک و مشتقات آن بسیار بالاست. بر اساس آمار منتشر شده از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر، ۶۷ درصد مصرف مواد مخدر در ایران به تریاک و شیره تریاک مربوط می‌شود.

به این ترتیب حدود یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر در ایران به طور مستمر از تریاک و شیره تریاک استفاده می‌کنند. معتادان در حاشیه شهرهای بزرگ در چنین محلاتی جمع می‌شوند و به مواد مخدر پناه می‌برند. وجود چنین مراکزی از نگاه مسئولان پنهان نیست. اما اقدامات لازمه برای مقابله با اعتیاد این بخش قابل ملاحظه از جامعه صورت نمی‌گیرد.

مصرف حشیش و ترکیبات آن همچون علف، ماری‌جوانا و گل بر اساس آمار منتشر شده از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر پس از مصرف تریاک بیشترین سهم را در اعتیاد و به‌ویژه اعتیاد جوانان دارد. ۱۲ درصد از معتادان کشور از حشیش و مشتقات آن استفاده می‌کنند. مصرف هروئین و کراک نیز نزدیک به ۱۱ درصد اعلام شده است. گرچه مصرف شیشه ظرف چند سال گذشته کاهش یافته است، اما کماکان مصرف آن بیش از ۸ درصد است.

علیرضا جزینی درباره علت گرایش جوانان و به‌ویژه دانشجویان به مواد مخدر چنین توضیح می‌دهد: نداشتن امید به آینده، فقدان اعتماد به نفس و نبود امکانات لازمه برای پر کردن اوقات فراغت.

میزان واردات و تولید مواد مخدر در ایران به گونه‌ای مستمر در حال افزایش است. مسئولان در آغاز نخستین دوره زمامداری روحانی اقدام به نابودی ۱۰۰ تن مواد مخدر نموده بودند. چهار سال پس از آن، پرویز افشار از "امحاء ۱۶۰ تن" مواد مخدر خبر می‌دهد. قرار است در سال جاری، مواد مخدر کشف شده در استان‌های خاصی نابود شوند. از استان‌های سیستان و بلوچستان، فارس، خراسان رضوی، خراسان جنوبی و اصفهان نام برده می‌شود.

دولت به موازات نابود کردن مواد مخدر کشف شده، کانون‌های درمانگر اعتیاد و مراکز درمان سرپایی در سراسر کشور ایجاد کرده است. ستاد مبارزه با مواد مخدر از ۲۸ مصوبه جدید خبر می‌دهد. با وجود آنکه دولت مدعی کاهش میزان مصرف مواد مخدر در کشور شده است، نزدیک به ۶ درصد جمعیت ۱۵ تا ۶۴ ساله کشور معتاد هستند.

مسئولان کشور و اعضای ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز به این نکته اعتراف می‌کنند، که آمار دقیقی از میزان معتادان کشور وجود ندارد. ستاد برای دست یافتن به تعداد تقریبی معتادان کشور اقدام به مطالعات آماری می‌کند. چهره اعتیاد در ایران به باور بسیاری دردناک‌تر از تصویری است که آمارهای رسمی ارائه می‌کنند.

در آمار رسمی منتشر شده از سوی پرویز افشار، معاون ستاد مبارزه با مواد مخدر، ترکیب سنی و جنسیتی معتادان کشور اعلام نشده است. این در حالی است که بنا بر اظهارات شهیندخت مولاوردی، معاون روحانی در امور زنان و خانواده، ده درصد معتادان کشور را زنان تشکیل می‌دهند.