دیدار ماس و پومپئو؛ آشکارتر شدن اختلافها بر سر ایران
۱۳۹۷ خرداد ۳, پنجشنبههایکو ماس، وزیر خارجه آلمان شامگاه چهارشنبه (۲۳ مه/ دوم خرداد) با همتای آمریکایی خود مایک پومپئو دیدار و گفتوگو کرد. یکی از مهمترین محورهای رایزنیهای این دو نفر توافق هستهای با ایران و مواضع مختلف واشنگتن و کشورهای اروپایی درباره آن بود.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
وزیر خارجه آلمان میگوید گفتوگوهای او با پومپئو و دیگر مقامهای آمریکایی آشکار کرده که در حال حاضر و تا جایی که به توافق هستهای با ایران مربوط میشود هیچ چشماندازی برای حل اختلافهای دو طرف وجود ندارد.
اروپا و آمریکا در دو مسیر کاملا متفاوت
به گزارش "تاگسشاو"، وبسایت شبکه اول تلویزیون آلمان، هایکو ماس گفته است که به گمان او آمریکا و کشورهای اروپایی از دست یافتن به یک تفاهم "فاصله زیادی" دارند و در برخورد با توافق هستهای با ایران در "دو مسیر کاملا متفاوت" گام بر میدارند.
مایک پومپئو روز دوشنبه به تشریح راهبردهای جدید آمریکا در قبال ایران پرداخت و جمهوری اسلامی را تهدید کرد که اگر به ۱۲ خواسته واشنگتن تن ندهد با "شدیدترین تحریمهای تاریخ" روبرو خواهد شد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا ۱۸ اردیبهشت/ ۸ مه فرمان اجرایی خروج ایالات متحده از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را امضا کرد. پس از این اقدام وزارت خزانهداری آمریکا اعلام کرد تحریمهای تعلیق شده علیه جمهوری اسلامی در دو دوره ۹۰ و ۱۸۰ روزه دوباره اعمال خواهد شد.
سه کشور اروپایی طرف توافق هستهای (بریتانیا، فرانسه و آلمان) همچون روسیه و چین اعلام کردهاند که به برجام پایبند میمانند.
هایکو ماس پیش از ملاقات با مایک پومپئو، در دیدار با نانسی پلوسی، رئیس فراکسیون دموکراتها در مجلس نمایندگان آمریکا گفته بود: «ما در آلمان و نیز در اروپا مصمم هستیم که همه کار بکنیم تا این توافقنامه برقرار و ایران نیز به آن پایبند بماند. این امر در خدمت علایق امنیتی اولیهی ماست. ما نمیخواهیم جنگافزار اتمی در همسایگی ما گسترش یابد.»
درخواستهای آمریکا از ایران از جمله شامل توقف غنیسازی اورانیوم و آزمایش موشکهای بالستیک و خاتمه دادن به آنچه حمایت از گروههای تروریستی و دخالت در کشورهای منطقه خوانده شده میشوند.
نگرانی اروپا از برنامه موشکی و حضور منطقهای ایران
کشورهای اروپایی در مورد مسائلی مانند برنامه موشکی و حضور منطقهای ایران ابراز نگرانی کرده و با آمریکا دیدگاه مشترکی دارند اما معتقدند پایبندی به برجام مانع دستیافتن جمهوری اسلامی به سلاح اتمی خواهد شد.
گرچه گفتوگوهای ماس و پومپئو به نتیجه مشخصی نرسیده، وزیر خارجه آمریکا پیشنهاد داده با همتایان خود از سه کشور اروپایی طرف توافق هستهای با ایران مذاکره کند و هایکو ماس از این پیشنهاد استقبال کرده است.
وزیر خارجه آلمان پیش از دیدار با مایک پومپئو با مشاور امنیت ملی کاخ سفید، جان بولتون نیز که از طراحان اصلی سیاستهای سختگیرانه علیه جمهوری اسلامی محسوب میشود ملاقات کرده بود که مطابق گزارشها به نزدیک شدن مواضع دو طرف درباره توافق هستهای با تهران منجر نشده است.
تلاش اروپا برای نجات برجام
با این همه هایکو ماس بار دیگر تاکید کرده که کشورهای اروپایی در مورد توافق هستهای تفاهم دارند و برای نجات آن "تدبیرهای مشخصی" را پیگیری میکنند.
آمریکا وعده داده که اگر ایران خواستههای این کشور، از جمله بازدید بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی از تمام تاسیسات هستهای و مراکز نظامی و عدم دخالت در امور داخلی کشورهایی نظیر سوریه، عراق، یمن و لبنان را بپذیرد، آماده است در قالب یک توافق جدید "فورا" تمام تحریمها علیه تهران را لغو کند و امکان پیوستن جمهوری اسلامی به اقتصاد جهانی را فراهم سازد.
ایران تا کنون و دستکم به طور رسمی هر گونه مذاکره مجدد بر سر برنامههای هستهای خود را رد کرده و گفته حاضر نیست درباره مسائلی مانند برنامههای موشکی و حضور منطقهای خود با آمریکا گفتوگو کند.
رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای تقریبا همزمان با دیدار مایک پومپئو و هایکو ماس در واشنگتن، اعلام کرد که ایران با آمریکا تعامل نخواهد کرد زیرا به گفته او این کشور به تعهداتش پایبند نیست.
خامنهای نسبت به همکاری ایران با کشورهای اروپایی نیز ابراز بدبینی کرد و گفت: «این سه کشور نشان دادهاند در حساسترین موارد با آمریکا همراهند.»