رای ممتنعی که در آلمان مناقشهبرانگیز شد
۱۳۹۰ فروردین ۲, سهشنبهرای ممتنع آلمان به عنوان عضو غیردائم شورای امنیت سازمان ملل در قطعنامهی مربوط به لیبی، احزاب سیاسی آلمان را به موضعگیریهای کمسابقهای واداشته و در میان آنها شکاف ایجاد کرده است. بسیاری از شخصیتهای سیاسی آلمان، موضع دولت ائتلافی آنگلا مرکل در این زمینه را غیرقابل فهم و ناپذیرفتنی میدانند.
حزب چپ آلمان که از منتقدان همیشگی سیاستهای دولت است، برای نخستین بار از رای ممتنع دولت آلمان ستایش کرد. این در حالی است که بعضی شخصیتهای حزب بزرگ اپوزیسیون یعنی حزب سوسیال دمکرات، دولت مرکل را به بیشهامتی در تصمیمگیریهای نظامی متهم میسازند.
چنین موضعگیریهایی در میان احزاب آلمان کمسابقه بوده و نشان میدهد که تصمیم آلمان در شورای امنیت دربارهی بحران لیبی، رویکردهای رایج در میان احزاب آلمان را دستخوش دگرگونی ساخته است.
خروج از صف متحدان؟
آلمان با رای ممتنع خود در نشست شورای امنیت، از صف متحدان غربی خود خارج شد و خود را عملا در کنار دولتهایی مانند چین و روسیه قرار داد.
این تصمیمی پیچیده و حساس بود و بار دیگر این پرسش را در آلمان مطرح ساخت که آیا این کشور از مقابلهی جدی با یک حکومت استبدادی خطرناک طفره میرود؟
آنگلا مرکل برای خنثی کردن چنین نظری، به سرعت توضیح داد که رای ممتنع آلمان به معنی بیطرفی این کشور نیست. به گفتهی مرکل از آنجا که آلمان نمیخواست در عملیات نظامی شرکت کند، درست نمیدانست به این قطعنامه رای مثبت دهد. ولی مرکل همزمان تاکید کرد که آلمان بطور نامحدود از اهداف قطعنامهی شورای امنیت دفاع میکند.
گیدو وستروله وزیر خارجهی آلمان نیز رای ممتنع در شورای امنیت را درست خواند و گفت آلمان نمیتواند در همه جا مداخله کند.
موقعیت دشوار مرکل و وستروله
به گزارش «اشپیگل آنلاین»، مرکل و وستروله در برابر موقعیت دشواری قرار گرفتهاند. آنان پس از هفتهها پشتیبانی از مبارزات آزادیخواهانهی مردم لیبی، در پایان حاضر نشدند با کاربرد قهر نظامی برای دفاع از آزادی در لیبی موافقت کنند. بدینسان بحران لیبی، دولت آلمان را نیز در بحران فروبرد.
اشپیگل میافزاید، آکتورهای سیاسی آلمان میدانند که تصمیمشان رضایتبخش نبوده و تصویری از جدایی آلمان از اروپا و غرب ارائه داده است.
به گفتهی ناظران سیاسی، دولت ائتلافی در آلمان به خوبی میداند که ماموریتهای نظامی سربازان آلمانی در دیگر کشورها، در میان افکار عمومی آلمان از هیچ محبوبیتی برخوردار نیست. به همین دلیل آنان در آستانهی چند انتخابات ایالتی در آلمان، حاضر نبودند در این زمینه ریسک کنند.
افزون بر آن، آلمان با گسیل سرباز به هندوکش، به اندازهی کافی با موضوع افغانستان مشغول است. برای اقدامات نظامی در دیگر کشورها، تجهیزات کشورهایی چون آمریکا، فرانسه و بریتانیا میتواند کافی باشد، ولی آلمان در این زمینه دچار محدودیت است.
تشتت در صفوف اپوزیسیون
با این همه، فقط دولت ائتلافی در آلمان دچار مشکل نشده، بلکه بحران لیبی، احزاب سوسیال دمکرات و سبزها در این کشور را نیز دچار تشتت ساخته است.
زیگمار گابریل، رهبر حزب سوسیال دمکرات و فرانک والتر اشتاینمایر، رئيس فراکسیون این حزب در مجلس آلمان، فورا همبستگی خود را با موضع دولت مرکل اعلام کردند. ولی برای نمونه، خانم هایدهماری ویچورک سویل، وزیر پیشین کمکهای عمرانی آلمان از این حزب، رای ممتنع آلمان در شورای امنیت را یک «ننگ» خواند.
این شکاف در حزب سبزها نیز به چشم میخورد. سبزها که در آغاز از رای ممتنع دولت ائتلافی آنگلا مرکل در شورای امنیت دفاع کرده بودند، سپس دچار دودستگی شدند.
برخی از رهبران این حزب مانند اوزدمیر بر خلاف کسانی چون کلاودیا روت و یورگن تیریتین اعلام کردند که بهرغم ریسکهایی که قطعنامهی شورای امنیت دربرداشت، آلمان باید در کنار متحدان خود مانند فرانسه و بریتانیا باقی میماند.
این تغییر موضع باعث شد که دانیل کوهن بندیت، رهبر فراکسیون سبزها در پارلمان اروپا، در گفتوگویی با اشپیگل آنلاین (۲۲ مارس) اعلام کند که حزب خود را نمیفهمد.
تنها حزبی که در آلمان از آغاز با عملیات نظامی در لیبی مخالف بود و هنوز مخالف است، حزب چپ است.
مجادلات میان احزاب و شخصیتهای سیاسی آلمان بر سر رای ممتنع این کشور در مورد قطعنامهی لیبی هنوز در جریان است و به نظر نمیرسد به این زودیها به پایان برسد.
BM/SA