رسوایی سیاسی درباره محل نگهداری زبالههای اتمی آلمان
۱۳۸۸ شهریور ۱۹, پنجشنبه
«گورلبن» بار دیگر به موضوعی اصلی در رسانه‌های آلمان تبدیل شده است. در چند روز گذشته، تفسیرها و گزارش‌های گوناگونی درباره‌ی این موضوع در روزنامه‌ها و سایت‌های آلمانی بازتاب یافته است. ولی مساله بر سر چیست؟
زیگمار گابریئل، وزیر محیط زیست آلمان، دولت اسبق این کشور را که ائتلافی از دمکرات مسیحی‌ها و لیبرال‌ها تحت صدراعظمی هلموت کهل بود، متهم می‌کند که در سال ۱۹۸۳ دانشمندان را زیر فشار قرار داده، تا واقعیت‌ها را درباره‌ی خطرات نگهداری زبالههای اتمی در «گورلبن» بازگو نکنند.
به گفته‌ی وزیر محیط زیست آلمان، این کار در خدمت فریب افکار عمومی بوده است تا استفاده از این بخش به عنوان ایستگاهی میانی برای نگهداری زبالههای اتمی دارای رادیوآکتیو بالا، به مخاطره نیفتد و از نظر سیاسی به کرسی نشانده شود.
نگاهی به پیشینه‌ی امر
به محض اعلام پروژه‌ی «گورلبن» در اواخر دهه‌ی ۷۰ میلادی، هواداران محیط زیست، دفاع جانانه‌ای را برای تبدیل نشدن این بخش به گورستان موقت زبالههای اتمی آغاز کردند. با این همه، در سال ۱۹۸۰ نخستین حفاری‌های عمیق در لایه‌های نمک زمین این منطقه آغاز شد.
طرفداران محیط زیست و فعالان جامعه‌ی مدنی، با اقدامات اعتراضی گوناگون تلاش کردند از ادامه‌ی حفاری‌ها جلوگیری کنند. در سال ۱۹۸۲ ساختمان «گورلبن» به عنوان ایستگاهی میانی برای نگهداری زبالههای اتمی آغاز شد.
در سال ۱۹۸۴ نخستین محموله‌ی زبالههای اتمی در بشگه‌های دربسته برای نگهداری به «گورلبن» آورده شد. تظاهرات اعتراضی نتوانست مانع از این کار شود.
دولت ائتلافی سوسیال دمکرات‌ها و سبزها در ایالت نیدرزاکسن در سال ۱۹۹۰از این پروژه فاصله گرفت. در سال‌های ۱۹۹۵ و ۱۹۹۶ دو محموله زباله‌ی اتمی با واگن‌های مخصوص به نام «کاستور» به «گورلبن» آورده شد. علیه این انتقال، ده هزار نفر تظاهرات کردند و ده‌ها میلیون یورو هزینه‌ی استفاده از ماموران انتظامی شد.
پس از آن‌که روشن شد این محموله‌ها رادیوآکتیو موجود در هوا را افزایش می‌دهند، موقتا از انتقال محموله‌های تازه جلوگیری شد. در سال ۲۰۰۸ یکی دیگر از محل‌های نگهداری زبالههای اتمی در آلمان به نام «آسه» خبرساز شد. تردید زیادی ایجاد شد که لایه‌های نمک در «گورلبن» نیز محل امن و مناسبی برای نگهداری از زبالههای اتمی نیستند.
در تاریخ ۲۶ اوت سال ۲۰۰۹، زیگمار گابریئل، وزیر محیط زیست آلمان برای نخستین بار اعلام کرد که «گورلبن» از نظر سیاسی مرده است. در این رابطه گزارش‌هایی منتشر شد که نشان می‌داد دولت هلموت کهل صدراعظم اسبق آلمان، گزارش‌های کارشناسی در مورد مناسب بودن «گورلبن» به عنوان محل نگهداری زبالههای اتمی را دستکاری کرده است.
سند افلاس ائتلاف بزرگ
روزنامه‌ی آلمانی «زودوست پرسه» درباره‌ی این ماجرا می‌نویسد:« دولت ائتلاف بزرگ در چهار سال گذشته نتوانست در زمینه‌ی محل مناسبی برای زبالههای اتمی به توافق دست یابد و این سند افلاس و ورشکستگی این دولت است».
به نوشته‌ی این روزنامه، اگر دولت نمی‌تواند درباره‌ی آینده‌ی استفاده از انرژی اتمی به توافق دست یابد، دست‌کم باید بتواند درباره‌ی مشکل زبالههای اتمی راه حلی بیابد. این روزنامه معتقد است که رسیدگی به این مساله که آیا واقعا دولت هلموت کهل گزارش‌های کارشناسی درباره‌ی «گورلبن» را دستکاری کرده است یا نه، در کارزار انتخاباتی کنونی نمی‌تواند مورد داوری عینی قرار گیرد.
پیکار یکتنه‌ی گابریئل
«اشپیگل آنلاین» نیز در باره‌ی این رسوایی می‌نویسد که زیگمار گابریئل، بار دیگر نیروگاه‌های اتمی را در کانون مجادلات سیاسی موجود در آلمان قرار داده است. حزب او یعنی حزب سوسیال دمکرات، باید از پیکار یکتنه‌ی او الگوبرداری کند و به او ارتقای مقام دهد.
به نوشته‌ی این رسانه، گابریئل با سخنان خود این استنباط را برانگیخته که اختلال‌هایی که در نیروگاه‌اتمی کرومل در ایالت شلزویگ هولشتاین بروز کرد، تا آستانه‌ی یک فاجعه پیش رفته است. وی پیاپی به سیاست آنگلا مرکل و رویاهای دمکرات مسیحی‌ها و لیبرال‌ها برای تمدید مدت فعالیت نیروگاه‌های اتمی حمله می‌کند. مرکل موضوع را جدی گرفته و هیئتی را مسئول بررسی اتهامات مربوط به دستکاری گزارش کارشناسی کرده است.
BM/BB