رشد تنش‌های فرقه‌ای و مذهبی در عراق
۱۳۹۰ دی ۱۶, جمعه
عراقی‌ها روز ۳۱ دسامبر را که روز عزیمت سربازان آمریکایی از کشورشان بود، جشن گرفتند. این جشنی در ستایش اداره کشور به دست خود عراقی‌ها بود، اما چند روز بعد از آن در پنجشنبه (۵ ژانویه/۱۵ دی) دستکم ۷۸ نفر در حملات زنجیره‌ای جان خود را از دست دادند.
شمار سوءقصدها در هفته‌های اخیر در عراق بالا رفته است. ناظران رابطه‌ی مستقیمی بین این حملات و دامنه دار شدن کشمکش‌های سیاسی در عراق می‌بینند. زیرا به موازات عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از عراق، اختلاف‌های همیشگی میان گروه‌های شیعه و سنی نمود بیشتری یافتند.
انفجار چند بمب در بغداد در روز جمعه نیز به کشته شدن دستکم دو زائر شیعه و مصدومیت ۱۷ تن دیگر انجامید. هنوز شخص یا گروهی مسئولیت انفجارهای دو روز گذشته را بر عهده نگرفته اما شواهد از دست داشتن سنی‌ها در این سوءقصدها حکایت می‌کنند. این حملات در عین حال، نگرانی نسبت به تنش‌های فرقه‌ای در عراق را نیز دامن می‌زنند. این در حالی است که صدها هزار زائر شیعه در راه رفتن به کربلا هستند و هر خشونت یا تشنجی می‌تواند جرقه‌ای در انبار نفت شود.
پایگاه اینترنتی رادیو تلویزیون دولتی اتریش، با این مقدمه، گزارشی تحلیلی پیرامون خطر جنگ داخلی درعراق، کشمکش‌های جناحی بین مقامات سنی و شیعه و بیم از سلطه شیعیان بر عراق منتشر کرده است.
پایگاه خبری " ORF " می‌نویسد که خشونت‌های اخیر، خاطره منازعه داخلی بین سنی‌ها و شیعیان در ساله‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ را زنده کرده است. سازمان ملل احتمال تبدیل درگیری‌های کنونی به جنگی داخلی را رد می‌کند، اما شرایط کنونی عراق را یک "بن بست" سیاسی می‌خواند. این وبسایت، خطراز هم پاشیدگی دولت فعلی این کشور را قابل توجه می‌داند و از جمله به هشدار طارق هاشمی، معاون رییس جمهور عراق اشاره می‌کند که تنها چند روز پس از خروج نیروهای امریکایی از این کشور، نسبت به جنگ داخلی هشدار داد.
تشدید تنش بین مقامات سنی و شیعه
وبسایت ORF در ادامه آورده که تحریم مجلس عراق توسط احزاب قدرتمند سنی و جدا شدن آنها از دولت، پیامی آشکار ازعمق اختلافات سیاسی در این کشور است. نوری مالکی در آغاز تهدید کرد که هر وزیری در جلسات کابینه شرکت نکند، مستعفی تلقی می‌شود اما لحن خود را پس از چند روز تغییر داد و از غیبت وزیران به عنوان "مرخصی" یاد کرد.
وبسایت ORF پرسیده که آیا این گام از تنش سیاسی موجود در عراق خواهد کاست؟ در ادامه تحلیل عنوان می‌شود که پاسخ با توجه به رفتار مالکی با دو مقام عالیرتبه عراقی منفی است. صالح مطلق، معاون نوری مالکی با دستور او از کار برکنار شده و طارق هاشمی، معاون رییس جمهور عراق نیز به توطئه چینی متهم شد و پس از صدور حکم جلب خود توسط وزارت کشور به کردستان عراق گریخت. هر دو مقام، سنی مذهب هستند.
ایالات متحده در سال‌های گذشته کوشید بین گروه‌های شیعه، سنی و کرد میانجیگری کند. اما اینک با خروج آمریکا از عراق، خلاء قدرتی در این کشور بروز کرده که پر کردن آن کار ساده‌ای نیست.
وبسایت رادیو تلویزیون دولتی اتریش نوشته که نشانه‌های جدید خلاء قدرت از جمله در استان‌هایی چون صلاح‌الدین یا دیاله نیز بروز کرده‌اند که در ماه نوامبر اعلام خودمختاری کردند. دولت مرکزی عراق البته این تصمیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را به رسمیت نشناخت.
کارشناسان و ناظران آگاه به مسائل عراق می‌گویند که در غیاب آمریکا، درگیری‌های فرقه‌ای در این کشوربه مراتب کمتر از کشمکش‌های مربوط به قدرت سیاسی و توزیع منابع مالی خواهند بود.
MDM/BM