روحانی: وعده رفع فضای امنیتی دانشگاه‌ها را فراموش نکردیم
۱۳۹۳ مهر ۱۵, سه‌شنبه
تالار علامه امینی دانشگاه تهران، روز سه‌شنبه ۱۵ مهر، محل برگزاری مراسم بازگشایی دانشگاه‌ها و آغاز سال تحصیلی ۹۳-۹۴ بود. در این مراسم حسن روحانی رئیس‌جمهور، وزیران بهداشت و علوم، روسای دانشگاه‌ها، استادان و دانشجویان حضور داشتند.
روحانی در سخنرانی خود به نکاتی چون تلاش برای برطرف کردن جو امنیتی دانشگاه‌ها، لزوم فعالیت تشکل‌های دانشجویی، حذف علوم انسانی از رشته‌های دانشگاهی و استیضاح وزیر علوم پرداخت.
روحانی گفت دولت یازدهم وعده‌هایی را که نسبت به دانشگاه‌ها داده فراموش نکرده است: «در این یکسال تلاش کردیم فضای دانشگاه از فضای امنیتی فاصله بگیرد و اگر فردی با دلایل ضعیف کنار گذاشته شده، بر سر کار و کلاس خود بازگردد.»
او افزود که دولت می‌خواهد فضای لازم برای گفت‌وشنود و نقد و انتقاد در دانشگاه‌ها وجود داشته باشد. روحانی با اشاره به بحث اسلامی کردن علوم انسانی تاکید کرد که علم را باید نقد کرد اما نباید به حذف آن پرداخت.
اسلامی‌کردن رشته‌های علوم انسانی
رهبر جمهوری اسلامی سه ماه پیش همزمان با طرح استیضاح رضا فرجی دانا وزیر علوم، در جمع استادان دانشگاه‌های ایران خواهان پاکسازی مراکز علمی از «جریان‌های سیاسی» شده بود.
بیشتر بخوانید: خامنه‌ای خواهان جلوگیری ازفعالیت‌های سیاسی در دانشگاه‌ها شد
خامنه‌ای تغییر و دگرگونی در علوم انسانی را "نیازی حقیقی" خوانده و گفته بود: «مبنای علوم انسانی در غرب، مادی و غیرالهی است در حالی‌که علوم انسانی هنگامی به حال فرد و جامعه مفید خواهد بود که براساس جهان بینی الهی و اسلامی استوار باشد که باید در این زمینه با سرعت مناسب و بدون کندی یا شتاب زدگی تلاش کرد.»
پیش از این سخنان، گروهی ۱۶۰ نفری از استادان دانشگاه‌ها نامه‌ای به روحانی نوشته و خواسته بودند که به عنوان ریاست شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، روند اصلاح سرفصل‌ها و عناوین رشته علوم سیاسی را متوقف سازد. در این نامه آمده بود: «آنچه به نام اصلاح عناوین و سرفصل‌های رشته علوم سیاسی تاکنون انجام شده با کمترین مشارکت و تأیید اعضای هیأت علمی گروه‌های علوم سیاسی و نهادهای مرجع و معتبر علمی حوزه علم سیاست بوده و از آسیب‌ها، تنگناها، نواقص و خلاءهای جدی برخوردار است.»
بیشتر بخوانید: هشدار استادان دانشگاه نسبت به بازنگری در دروس علوم سیاسی
بحث بازنگری در علوم انسانی و علوم سیاسی پس از سخنرانی خامنه‌ای در شهریور سال ۸۸ به جریان افتاد. رهبر ایران در ان سخنان، آموزش علوم انسانی را "منجر به بی اعتقادی به تعالیم اسلامی، ترویج شکاکیت و تردید در مبانی دینی و اعتقادی" خواند. وی همچنین از تحصیل نزدیک به دو میلیون دانشجو در رشته‌های علوم انسانی با نارضایتی یاد کرده بود.
روحانی پیش از این و در اردییهشت ۹۳ نیز موضوع اسلامی کردن علوم انسانی را به‌جا نداسته و گفته بود که پایه‌ها و مبانی علم جهانی است و اسلامی، مسیحی و یهودی ندارد.
غیاب تشکل‌های دانشجویی
روحانی از نبودن نمایندگان تشکل‌های دانشجویی در مراسم و نقد و نظر سیاسی در دانشگاه‌ها ابراز تاسف کرد. او این را هم گفت که سخت‌گیری‌های بی‌مورد به عدم تساهل و بالا آمدن تملق‌گوها منجر می‌شود: «نگذاریم در دانشگاه فضای تملق باز شود. ما دلمان نمی‌خواهد حدود ۸۰ میلیون ایرانی به ۱۶۰ میلیون تبدیل شود یعنی همه دو چهره پیدا کنند.»
او به فرآیند انتخاب وزیر علوم و مخالفت‌ها با دو گزینه نخست دولت یازدهم اشاره کرد و استیضاح فرجی‌دانا و «از دست دادن یک وزیر دانشمند، اخلاقی و انقلابی» را مایه تاسف خواند.
استیضاح رضا فرجی‌دانا وزیر علوم از سوی اصولگرایان تندرو در مجلس که با اتکاء به موضوع بورسیه‌های غیرقانونی انجام گرفت، از نگاه بسیاری ناظران، ناشی از برداشته شدن فضای امنیتی دانشگاه‌ها، بازگرداندن دانشجویان و استادان محروم از تحصیل و تدریس و انتخابی کردن نحوه گزینش رؤسای دانشگاه‌ها بود.