سرکوب و بازداشت گسترده معترضان به خشک شدن دریاچه ارومیه

اعتراض به وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه که در شرف خشک شدن کامل است در سال‌های گذشته بسیار رخ داده و همواره با واکنش خشن نیروهای امنیتی و انتظامی روبرو شده است.

در روزهای گذشته فعالان مدنی، تشکل‌های حامی محیط زیست و گروه‌های حقوق بشری شهروندان را فراخواندند برای اعتراض به وضعیت وخیم دریاچه ارومیه عصر شنبه ۲۵ تیر در میدان‌های اصلی شهرهای تبریز، ارومیه، اردبیل و زنجان تجمع کنند.

بنابر گزارش‌ها این تجمع‌ها در برخی شهرهای دیگر از جمله نقده و میاندوآب نیز برگزار شد و همه جا با یورش ماموران امنیتی و انتظامی و بازداشت شماری از معترضان همراه بود.

برخورد نیروی انتظامی با معترضان

خبرگزاری هرانا وابسته به مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران در یک پیام توئیتری از بازداشت چند فعال معترض در شهرهای تبریز، نقده و ارومیه خبر داد.

این خبرگزاری عکس و نام چند بازداشت شده دیگر را هم منتشر کرده و برخی منابع گفته‌اند دست‌کم ۱۶ نفر در ارتباط با حرکت‌های اعتراضی روز شنبه بازداشت شده‌اند.

گفته می‌شود ماموران اطلاعاتی و امنیتی در روزهای منتهی به شنبه نیز چند فعال مدنی را به اتهام مشارکت در فراخواندن شهروندان به تجمع‌های اعتراضی بازداشت کرده‌اند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

خبرگزاری فارس، رسانه نزدیک به سپاه پاسداران ادعا کرده در ارومیه "چند ده نفر" با شعارهایی به زبان ترکی با این مضمون که "دریاچه ارومیه جان می‌دهد، مجلس به قتل آن فرمان می‌دهد" و "آذربایجان بیدار است، دریاچه ارومیه تشنه است" تظاهرات کرده‌اند.

فارس همچنین مدعی شده در اغلب شهرهای دیگر استان‌های آذربایجان شرقی و غربی شهروندان به فراخوان‌ها توجه نکردند و می‌گوید نیروی انتظامی "از شناسایی و دستگیری اشراری که قصد تخریب اموال عمومی و برهم زدن امنیت مردم را داشتند" خبر داده است.

یورش نیروهای امنیتی

در ویدئوها و تصاویری که در فضای مجازی منتشر شده تعداد معترضان قابل توجه است و در مواردی نیروی انتظامی برای متفرق کردن آنها به خشونت متوسل شده است.

رحیم جهانبخش، فرمانده انتظامی آذربایجان غربی فراخوان تجمع اعتراضی را به "عوامل مزدور بیگانه، منافقین کوردل و معاندین" نسبت داده و می‌گوید "بسیاری از این عوامل شرور و معاند" شناسایی و بازداشت شده‌اند.

خشک شدن ۹۵ درصد دریاچه ارومیه

روند تحلیل رفتن و کاهش تراز آب دریاچه ارومیه از نیمه دهه ۱۳۷۰ شتاب گرفت و همچنان ادامه دارد. در سال‌های گذشته هر گاه بارندگی بیش از میانگین بلند مدت بوده حجم آب دریاچه اندکی افزایش یافته اما سیر خشک شدن کامل آن ادامه دارد.

به نوشته روزنامه شرق، امیرعباس جعفری، مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان غربی ۲۲ تیرماه گفته طی بیش از دو دهه گذشته، هر سال به‌طور متوسط ۴۰ سانتی‌متر از ارتفاع دریاچه ارومیه کاسته شده و اکنون ۹۵ درصد آن خشک شده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

با وجود تاثیر تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌های طولانی، وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه به طور عمده ناشی از سدسازی‌های بی‌رویه در حوضه آبریز آن، برداشت بیش از حد آب در مناطق اطراف و دستکاری‌های غیرکارشناسی در ساختار دریاچه است.

این واقعیتی است که مسئولان هم به آن اعتراف می‌کنند. عیسی کلانتری، رئیس پیشین سازمان حفاظت محیط زیست و دبیر وقت ستاد احیای دریاچه ارومیه  مرداد ۹۸ گفت: «طبق بررسی‌های انجام شده، ۱۸ درصد دریاچه ارومیه به دلیل شرایط اقلیمی و ۸۲ درصد آن نیز به دلیل مدیریت غلط انسانی خشک شده است.»

دریاچه ارومیه میان استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و کردستان قرار دارد و خشک شدن کامل آن بر زندگی مردم این منطقه و فراتر از آن تاثیر منفی زیادی خواهد داشت.

این دریاچه در دهه هفتاد خورشیدی به عنوان یکی از تالاب‌های مهم بین‌المللی و زیستگاه‌های با اهمیت جهان در فهرست یونسکو ثبت شده است.