شورای نگهبان از نظارت استصوابی "کوتاه نمیآید"
۱۳۹۸ آبان ۲۳, پنجشنبهمحمود علوی، وزیر اطلاعات ایران، بر لزوم "احراز صلاحیت" نامزدهای انتخابات مجلس شورای یازدهم توسط شورای نگهبان و "عدم تسامح" در آن تأکید کرد. این در حالی است که دبیر شورای نگهبان پیشتر حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران را متهم به "حاشیهسازی"، "دخالت" و "سر و صدای" پیش از انتخابات کرده بود.
اظهارات حسن روحانی در روز ۱۷ مهرماه گذشته نیز که در آن مجلس اول را "بهترین مجلس در طول تاریخ انقلاب اسلامی" خوانده بود که به گفته او، نظارتی مثل امروز در آن وجود نداشته، به مخالفت او با "نظارت استصوابی" تعبیر شد که انتقادهای شدید مدافعان "نظارت استصوابی" و شورای نگهبان را نیز به همراه داشت.
اما وزیر اطلاعات دولت روحانی امروز پنجشنبه ۲۳ آبان (۱۴ نوامبر) اعلام کرد که «وزارت اطلاعات ارادهاش بر این است که همکاری تنگاتنگی با تمام متولیان انتخابات از جمله شورای نگهبان داشته باشد.»
وزیر اطلاعات: احراز صلاحیت شورای نگهبان باید باشد
محمود علوی که در "همایش هیأتهای نظارت بر انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی" سخن میگفت، همچنین ضمن "شمشیر دو لبه" خواندن بررسی صلاحیتها، تأکید کرد: «باید دقت لازم صورت گیرد تا به آبروی افراد، خدای ناکرده تعدی نشود، ولی از سوی دیگر هم، نباید در بررسی صلاحیتها تسامح صورت بگیرد.»
به گزارش تسنیم، علوی ادامه داد: «وقتی احراز اهلیت و صلاحیت انجام شد، امکان شرکت فرد در رقابتی که دسترسی به نمایندگی مجلس برای او فراهم میشود، وجود دارد لذا احراز صلاحیت باید باشد، چون بحث حق ۸۰ و اندی میلیون نفر از مردم ایران است.»
محمود علوی همچنین ضمن اشاره به تأکید رهبر جمهوری اسلامی بر "اجتناب از دخالت در انتخابات"، افزود: «ما به هیچ وجه در این حوزه وارد نمیشویم.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
قرار است انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی روز دوم اسفندماه آینده برگزار شود. وزارت کشور ایران نیز زمان آغاز ثبتنام نامزدهای این انتخابات را ۱۰ آذرماه اعلام کرده است.
تأکید بر نظارت استصوابی "نهاد مقدس"
در همین حال محمدحسن صادقی مقدم، عضو حقوقدان و معاون اجرایی و امور انتخابات شورای نگهبان، روز گذشته در همایش سراسری هیأتهای نظارت، شورای نگهبان را "نهادی مقدس" نامید و گفت که همایش مزبور "تأکیدی بر قانون و تبیین عنوان استصوابی و احراز صلاحیت در شورای نگهبان است."
به گزارش خبرگزاری مهر، این معاون شورای نگهبان همچنین تأکید کرد: «ما از موضوع احراز صلاحیت و نظارت استصوابی کوتاه نمیآییم چرا که وظیفه قانونی شورای نگهبان است.»
با نزدیک شدن یازدهمین دوره انتخابات مجلس، صفکشی جریانهای سیاسی درونحکومتی در ایران پررنگتر شده است. در این میان از یکسو جناح موسوم به اصلاحطلب و حامیان دولت روحانی نگران رد صلاحیتهای گسترده از سوی شورای نگهبان هستند و جناح موسوم به اصولگرا نیز از سوی دیگر طرف مقابل را به تلاش برای "دخالت" در انتخابات متهم میکنند.
احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان، سهشنبه گذشته در همایش مزبور که هنوز هم در مشهد در حال برگزاری است، از یکسو با اشاره به انتقادات اخیر حسن روحانی از نحوه برخورد قوه قضائیه با پروندههای فساد مالی، رئیس جمهوری ایران را متهم به "حاشیهسازی"، "دخالت" و "سر و صدای" پیش از انتخابات و "عصبانیت و درشتگویی" کرده و از سوی دیگر اقدام وزارت کشور در "تغییر گسترده استانداران و فرمانداران" با گرایشهای "جناحی" را در آستانه انتخابات مورد انتقاد قرار داده بود.
جنتی گفته بود: «متأسفانه از مدتها قبل تغییر گسترده استانداران و فرمانداران را شاهد هستیم و این احتمالا برای این است که خط آنها را پیگیری کنند و خیلی از این افراد جناحی هستند.»
دبیر شورای نگهبان با بیان اینکه "دخالت در انتخابات از طرف مجریان جرم است"، خواستار برخورد رئیس قوه قضائیه با آن شده و گفته بود: «از آقای رئیسی میخواهیم که با دقت بیشتر به تخلفات انتخاباتی رسیدگی کنند و اگر مسلم شد که مسئولی در انتخابات دخالت کرده و مرتکب جرمی شده، باید هرچه زودتر رسیدگی و محاکمه شود.»
اتهام "شبههافکنی" علیه جنتی
سخنان جنتی با واکنش تند وزیر کشور دولت روحانی مواجه شد. عبدالرضا رحمانی فضلی دیروز چهارشنبه در حاشیه جلسه هیأت دولت گفت که اگر لازم باشد "حتی در شب انتخابات" هم استانداران را عوض میکند.
وزیر کشور ایران تصریح کرد: «تغییرات استانداران و فرمانداران در اختیار وزیر کشور است؛ وزیر با توجه به مسئولیتی که دارد هر زمان احساس کند منافع مردم، اجرای قانون و انجام ماموریتها و مسئولیتها، در جابجایی استانداران و فرمانداران است حتما این کار انجام می شود، حتی اگر شب انتخابات باشد.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
رحمانی فضلی در عین حال به تشریح دلیل این تغییرات پرداخت و با بیان اینکه: "قبلا حضوری برای ایشان (جنتی) توضیح دادهام که ۱۵ یا ۱۶ نفر از استانداران ما بازنشسته شدند و طبق قانون نباید بر سر کار میماندند لذا تغییر آنها الزامی و اجباری بود"، افزود: «یکی دو مورد هم جابجا شدند چون پستهای بالاتر گرفتند مانند سازمان تامین اجتماعی. معاونان سیاسی هم به همین شکل و بقیه موارد را هم هر وقت تشخیص دهیم انجام میدهیم.»
وزیر کشور دولت روحانی همچنین دبیر شورای نگهبان را تلویحا به "شبههافکنی" در خصوص انتخابات پیش روی مجلس نیز متهم کرد و گفت: «اینکه پیشاپیش حدس بزنیم یا براساس برخی گزارشات به نوعی به فرمانداران و استانداران که مجری انتخابات هستند مطالبی بدون اثبات و گزارشهای صحیح گفته شود، به نظر من این شبهه انداختن در امر مشارکت در انتخابات است. چون اگر القا شود خدای ناکرده انتخابات سالم برگزار نمیشود، موجب دلسردی مردم میشود و این خلاف نظر مقام معظم رهبری است که روی مشارکت تاکید دارند.»
در ماههای گذشته شماری از فعالان سرشناس جناح موسوم به اصلاحطلب در ایران با انتقاد از "نظارت استصوابی" و رد صلاحیتهای گسترده توسط شورای نگهبان، بحث عدم شرکت در انتخابات یا "شرکت مشروط" در آن را مطرح کرده بودند. برخی از اصلاحطلبان نیز میگویند، باید به شورای نگهبان هشدار داد که تنها در صورتی در انتخابات شرکت میکنند که چهرههای شناختهشده آنان تائید صلاحیت شوند.
اما عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان ۱۱ تیرماه با بیان اینکه مردم اصلا به موضوعاتی مثل شرکت "مشروط" و یا "تحریم انتخابات" توجهی ندارند، مدعی شده بود که مشارکت در انتخابات آینده مجلس "بسیار پرشور" خواهد بود.
میانگین مشارکت مردم در انتخابات ده دوره گذشته مجلس شورای اسلامی حدود ۶۱ درصد بوده است. در این میان انتخابات مجلس پنجم و ششم با ۷۱ و ۶۹ درصد رکورددار هستند. کمترین میزان مشارکت در چهل سال گذشته نیز به انتخابات مجلس هشتم در سال ۸۶ مربوط میشود که فقط ۵۱ درصد از واجدان شرایط در آن شرکت کردند.