صادرات گاز ایران هم کاهش پیدا میکند
۱۳۹۱ آبان ۱۰, چهارشنبهبه نظر کارشناسان در تحریمهای تازه "اتحادیه اروپا" علیه ایران، وضعیت گاز طبیعی کاملا روشن نشده است. با وجود مقررات نه چندان روشن اتحادیه اروپا، هم کشتیهای باربری و هم شرکتهای بیمه از جا به جا کردن گاز طبیعی ایران پرهیز دارند. این شرکتها در برخورد با هر نوع معاملهای با ایران به شدت محتاط شدهاند.
در اوایل ماه اکتبر، اتحادیه اروپا تدابیر تحریمی تازهای علیه جمهوری اسلامی اتخاذ کرد که انواع گوناگون گاز در آن مشخص نشده است. این تحریم جنبه نمادین دارد، زیرا ایران به کشورهای اروپایی گاز صادر نمیکند.
هدف تحریمهای تازه این است که دولت ایران را به متوقف کردن برنامه اتمیاش وادار کند. به نظر غرب ایران در خفا به دنبال تولید بمب اتمی است. اما ایران میگوید برنامه اتمیاش سرشت صلحآمیز دارد و بر ادامه آن اصرار میورزد.
تحریمهایی که اوایل اکتبر توسط کاترین اشتون، سرپرست روابط خارجی اتحادیه اروپا، اعلام شد، بیشتر بر صادرات گاز مایع ایران به کشورهایی مانند کره جنوبی تأثیر گذاشته است. باید انتظار داشت که محدودیت صادرات گاز که رسما از نیمه ماه اکتبر شروع شده، در ماه نوامبر نمود بیشتری پیدا کند.
افت درآمد ارزی ایران
کاهش صادرات سوخت ایران، شامل نفت خام و گاز مایع، درآمد ارزی ایران را به شدت پایین برده، و ارزش پول ایران (ریال) را سخت تضعیف کرده است. به گفته آژانس بینالمللی انرژی صادرات نفت خام ایران تا یک چهارم سقوط کرده است. حال با تحریمهای تازه صادرات گاز مایع نیز به شدت آسیب خواهد دید.
کره جنوبی و شرکت نروژی "استات اویل"(Statoil) بزرگترین خریداران گاز مایع ایران هستند و حدود دو سوم گاز ایران را میخرند. سخنگوی شرکت نفتی استاتاویل گفته است که این شرکت تنها بابت دریافت طلبهای خود از شرکت ملی نفت ایران است که همچنان به وارد کردن گاز از این کشور ادامه میدهد. این گاز پس از بارگیری در بندرهای ایران مستقیم به کشورهای خارج از اروپا و امریکا منتقل میشود. او توضیح میدهد که بدهیهی ایران بابت راهاندازی پروژههای "میدان گازی پارس جنوبی" و عملیات اکتشافی در اناران و خرمآباد پدید آمده است.
شرکت عمده انرژی کره جنوبی اعلام کرده که ناچار شده است از نیمه ماه اکتبر خرید گاز از ایران را متوقف کند، زیرا شرکتهای بیمه ژاپن، از همکاری در این زمینه خودداری کردهاند.
شرکت ژاپنی "تانکرهای فونیکس" که تا چندی پیش حمل و نقل گاز ایران را برای کره جنوبی انجام میداد، میگوید با این که تصمیم اتحادیه اروپا درباره گاز مایع ایران روشن نیست، اما این شرکت به هرحال از مقررات اتحادیه اروپا پیروی خواهد کرد.
بیشتر شرکتهای بزرگ بیمه در لندن مستقر هستند. بریتانیا به عنوان عضو اتحادیه اروپا خود را به اجرای تحریمها علیه ایران ملزم میبیند. شرکتهای بیمه نیز نمیخواهند با معاملات به نسبت کم درآمد با ایران، معاملات هنگفت خود با کنسرنهای بزرگ بینالمللی را به خطر بیندازند.
افزایش قیمتها
با پایین رفتن عرضه گاز در سطح بینالمللی، قیمت گاز مایع در اروپا در آستانه فصل زمستان افزایش خواهد یافت. هماکنون شواهدی از کمبود سوخت گرمایی و سوخت دیزل دیده میشود. در آلمان دولت تدابیری برای مقابله با کمبودها در نظر گرفته است.
انتظار میرود که خریدارانی مانند کره جنوبی پس از قطع واردات گاز از ایران، برای تأمین سوخت و انرژی به دنبال منابعی دیگر باشند که طبعا رقابت را در بازار گاز افزایش خواهد داد.
ایران، در کنار کویت و پس از قطر، امارات عربی و عربستان سعودی، چهارمین صادرکننده گاز جهان به شمار میرود. در گذشتهی نه چندان دور ایران ماهانه حدود ۳۰۰ هزار تن گاز مایع با ۶ یا ۷ نفتکش بزرگ را صادر میکرد که سالانه روی هم حدود ۴ میلیون تن بود. جمهوری اسلامی از این صادرات حدود ۴ میلیارد دلار درآمد داشت.