طنین صدای قربانیان هولوکاست در برلین جاودانه شد
۱۳۹۲ اسفند ۳, شنبهآهنگساز سنفونی کلاسیک "پیش از سکوت" که برای بزرگداشت یاد قربانیان فاجعهی هولوکاست سروده شده، هارالد وایس، آهنگساز نامآشنای آلمانی است. این سنفونی تنها یک بار، در سال ۲۰۰۸ در میان سنگدیوارههای این بنای یادبود در برلین بهطور زنده به اجرا درآمد. دانیل یان جیرل، برگزارکنندهی این کنسرت در رابطه با اجرای سنفونی "پیش از سکوت" در این مکان تاریخی میگوید: «ما میخواستیم به این محل، از نظر صوتی هم هویت ببخشیم.»
موسیقی؛ راه ارتباط با قربانیان
هنگام نواختن سنفونی "پیش از سکوت"، ۲۴ نوازندهی سازهای بادی و زهی ارکستر کوچک فیلارمونی برلین در میان ۲۷۱۱ سنگدیوارهی بزرگ و کوچک این بنای یادبود، به طور پراکنده جا گرفتند. اینان با رهبر ارکستر، تنها از طریق تلویزیونهای کوچکی که کنار سهپایههای نت تعبیه شده بود، در ارتباط قرار داشتند. این کنسرت در برابر بیش از ۳ هزار تماشاچی اجرا شد. هر یک از این بینندگان و شنوندگان، بسته به این که در چه موقعیت مکانی قرار داشتند، میتوانستند نوای بخشی از این سازها را به طور واضح یا در حاشیه و در پسزمینه، بشنوند.
از آنجا که هزینهی برگزاری این کنسرت بسیار بالا بود، نمیتوانست بیش از یک بار به اجرا در آید. دانیل یان جیرل، که در نهاد "پشتیبانان بنای یادبود یهودیان کشتهشده در اروپا" فعالیت دارد، از اینرو به ابتکاری جالب دست زد و طرحی برای App این کنسرت ریخت تا بازدیدکنندگان بنای یادبود بتواند، هنگام بازدید از آن، سنفونی "پیش از سکوت" را هم بشنوند.
او در این رابطه میگوید: «موضوع هولوکاست و قربانیان آن را میتوان از جنبههای گوناگون بررسی کرد که همیشه هم جالب نیست. ما با موسیقی و استفاده از فنآوری جدید خواستهایم یک رابطهی همگانی با این مسئله پیدا کنیم.»
فنآوری جدید؛ راه انتقال یاد قربانیان
به این ترتیب هر بازدیدکنندهای میتواند با App سنفونی "پیش از سکوت" بر روی تلفن دستی خود (آیفن) و یک GPS، هنگام گذر از کنار سنگدیوارههای این بنای یادبود، گاهی مثلا صدای ترومپت را بشنود و گاهی صدای ویولن را و تصور کند که نوازندگان این سازها پشت دیوارهها نشستهاند و همراه سایر اعضای ارکستر که در محلهای گوناگون جا گرفتهاند، مشغول نواختن سنفونی هستند.
ایریس بربن، یکی از بازیگران معروف آلمان که خود از خانوادهای یهودیمذهب برخاسته است، در کارگذاشتن سنگپایههایی که امکانات تکنیکی پخش این موسیقی در آنها تعبیه شده، با گروه دانیل یان جیرل همکاری میکند. او که همواره در نهادهای گوناگون برای حفظ یادبودهای قربانیان هولوکاست فعالیت کرده، در این رابطه میگوید: «ما باید یاد قربانیان فاجعهی هولوکاست را به اشکال و با وسایل فنی جدید زنده نگاه داریم و به نسلهای بعدی منتقل کنیم.»