عربستان به رائفی‌پور اجازه بازگشت از سفر حج به ایران را نداد
۱۴۰۲ تیر ۲۰, سه‌شنبه
روز سه‌شنبه ۲۰ تیر رسانه‌های ایران از جلوگیری از خروج علی‌اکبر رائفی‌پور از فرودگاه جده گزارش دادند. گفته شد که او برای سفر حج به عربستان رفته بود. این خبر در شبکه‌های اجتماعی نیز انعکاسی گسترده داشت. برخی کاربران نوشتند او را به خاطر "گذرنامه جعلی" بازداشت کرده‌اند و گروهی به سخنان او علیه عربستان سعودی اشاره کرده‌اند.
علی‌اکبر رائفی‌پور از اصولگرایان تندرو و پایه‌گذار موسسه "مصاف" است که بارها درباره نقض حقوق بشر در عربستان، قتل جمال خاشقچی در کنسولگری این کشور در استانبول، سازش عربستان با "صهیونیست‌ها" و... سخن گفته است.
خبرگزاری ایرنا در این باره گزارش داد که رائفی‌پور هنگام خروج از فرودگاه جده "با مشکل مواجه می‌شود و اجازه پرواز پیدا نمی‌کند."
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی خبر بازداشت او را تکذیب کرد و گفت: «او به عنوان یک شهروند حج‌گزار ایرانی در پایان مناسک حج و به هنگام خروج از فرودگاه جده به دلیلی که هنوز برای ما به درستی مشخص نشده، با مشکل خروج مواجه می شود.»
او افزود که وزارت خارجه و نمایندگی‌های ایران در عربستان سعودی "بطور جدی پیگیر حل و فصل مشکل پیش آمده" هستند تا علی‌اکبر رائفی‌پور بتواند به ایران بازگردد.
بیانیه مصاف
در این میان موسسه مصاف نیز بیانیه‌‌ای منتشر کرد و نوشت "برخی عناصر" دولت عربستان سعودی "بر خلاف قوانین بین‌الملل و عرف دیپلماتیک" و بدون هیچ توضیح و "دلیل قانونی" علی‌اکبر رائفی‌پور را ممنوع‌الخروج کرده‌اند.
مصاف تاکید کرده است که رائفی‌پور برای انجام حج و "کاملا قانونی" وارد عربستان شده و "هیچ عمل مجرمانه‌ای در آن سرزمین نداشته" است.
این موسسه نیز ضمن تکذیب خبر بازداشت وی، ابراز امیدواری کرد که او "ساکن کنسولگری" و "در سلامت کامل" باشد و با پیگیری دیپلماتیک وزارت‌خارجه ایران بتواند به ایران بازگردد. کاربران فضای مجازی با تمسخر به مقایسه ضمنی او با جمال خاشقچی واکنش نشان دادند.
ایران و عربستان پس از هفت سال مناسبات خصومت‌‌آمیز اسفند ۱۴۰۱ با میانجی‌گری چین در شهر پکن بر سر برقراری روابط و همچنین بازگشایی سفارت‌خانه به توافق رسیدند و سفارت جمهوری اسلامی در ریاض ۱۶ خرداد ۱۴۰۲ بازگشایی شد.
فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان که اواخر ماه گذشته بعد از ۱۷ سال به تهران سفر کرد، در جریان نشست مطبوعاتی مشترک با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود گفت که به زودی سفارت این کشور در تهران بازگشایی می‌شود. اما مقامهای عربستان فعلا ترجیح دادند در هتل اسپیناس پالاس تهران مستقر شوند.
بسیاری ناظران نسبت به پایداری روابط "دوستانه" فعلی تردید دارند. یکی از اولین مناقشاتبر سر بهره‌برداری از میدان گازی آرش بروز کرد. خبرگزاری دولتی عربستان هفته گذشته به نقل از یک منبع آگاه در وزارت خارجه این کشور نوشت که مالکیت مناطق نفتی دریایی تقسیم شده از جمله میدان آرش (الدوره) بطور کامل و انحصاری تنها در اختيار عربستان سعودی و کویت قرار دارد".
پیشتر محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران از تصمیم ایران برای حفاری در میدان آرش خبر داده بود. این میدان گازی میان ایران، کویت و عربستان مشترک است که بخش‌هایی از آن در محدوده آب‌های تعیین حدود نشده میان ایران و کویت قرار دارد و چندین دهه موضوع مناقشه میان این کشورها است.
ناظران همچنین معتقدند که برطرف کردن بی‌اعتمادی تاریخی دو کشور نسبت به یکدیگر کار دشواری است، زیرا در بسیاری از مناقشات منطقه‌ای در نقطه مقابل هم صف‌آرایی کرده و از منافع متضادی حمایت کرده‌اند.
سفر حج نیز بارها به موضوع جدال دو کشور تبدیل شده است. امسال و در پی مرگ گروهیاز زائران ایرانی در مکه، مقامهای ایران از عربستان انتقاد کردند که طولانی‌ترین مسیر در منطقه منا (محل برگزاری مراسم رمی جمرات) را در گرم‌ترین ساعات روز به زائران ایرانی اختصاص داده است. در سال‌های گذشته هزاران زائر در جریان این مراسم جان خود را از دست داده‌اند.