عفو بینالملل، مقامهای ایران را به "گروگانگیری" متهم کرد
۱۳۹۰ شهریور ۱, سهشنبهسازمان حقوق بشر عفو بینالملل، با انتشار بیانیهای روند محاکمه دو شهروند آمریکایی در ایران را "مسخره کردن عدالت" خوانده و از مقامات ایران خواسته است، جاش فتال و شین بائر را سریعا آزاد کنند.
مالکوم اسمارت، مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بینالملل گفته است، هیچ دلیلی برای اثبات ادعای جاسوسی کوهنوردان آمریکایی وجود ندارد.
در بیانیه سازمان عفوبینالملل آمده است: «برخورد ایران با کوهنوردان آمریکایی از همان ابتدا به قصد گروگانگیری برای چانهزنی و گرفتن امتیازات نامشخص از ایالات متحده آمریکا صورت گرفته است.»
سازمان عفو بینالملل وضعیت دو سال گذشتهی کوهنوردان آمریکایی در ایران را همراه با «نداشتن دسترسی مناسب نداشتن به وکیل» و «دسترسی محدود به خدمات کنسولی» توصیف کرده است.
جاش فتال ۲۹ ساله، شین بائر ۲۸ ساله و سارا شورد ۳۲ ساله، سه کوهنورد جوان آمریکایی، در ۳۱ ژوییه ۲۰۰۹، هنگام پیادهروی در منطقه مرزی ایران و عراق دستگیر شدند. دولت ایران آنان را به جاسوسی و ورود غیرقانونی به کشور متهم کرده است.
سارا شورد، نامزد شین بائر، شهریور ۱۳۸۹ با وثیقهای ۵۰۰ هزار دلاری آزاد شد و به آمریکا بازگشت. دو نفر دیگر در زندان اوین در انتظار محاکمه خود ماندند.
عباس جعفری دولتآبادی با بیان ابلاغ حکم ۸ سال زندان به جاش فتال و شین بائر، از باز بودن پرونده سارا شورد و محاکمه غیابی او سخن گفته بود.
در همین زمینه هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا نیز با انتشار بیانیهای، حکم جاش فتال و شین بائر را «عمیقا مایوس کننده» خواند. خانم کلینتون همچنین از ادامه تلاش آمریکا برای آزادی فوری آنها سخن گفت و افزود: «زمان آن فرا رسیده که آنها به خانه بازگردند.»
بیست روز فرصت برای اعتراض به حکم
خانم کلینتون ابراز حمایت خود، رئیس جمهور باراک اوباما و مردم آمریکا از شین، جاش، سارا و خانوادههای آنها را، «تزلزلناپذیر» توصیف کرده است.
پیش از این مسعود شفیعی، وکیل مدافع جاش فتال و شین بائر با بیان «بیگناهی» موکلان خود به دویچه وله گفته بود: «از فرصت بیست روزهای که برای اعتراض به حکم گذاشتهاند و همه ظرفیتهای قانونی استفاده خواهد کرد تا در رای دادگاه تجدید نظر شود.»
اردیبهشت ۱۳۸۹، ایران اجازه داد بهخاطر "مسائل بشردوستانه"، مادران سه کوهنورد آمریکایی به ایران سفر کنند و برای اولینبار پس از دستگیری فرزندانشان، حدود ۱۰ ساعت با آنها ملاقات کنند.
ادعای مبهم وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی
به گزارش شبکه خبری "ای بی سی"، پس از این ملاقات، مادران شین بائر و سارا شورد خبر نامزدی فرزندان خود را اعلام کردند. به گفته مادران دو کوهنورد آمریکایی، شين باوئر با ساختن حلقهای از تکههای نخ پيراهن خود، هنگام هواخوری در زندان، از سارا شورد تقاضای ازدواج کرده و به محض آزادی از زندان قرار است آنها با هم ازدواج کنند.
فروردین ۱۳۸۹، حيدر مصلحی، وزير اطلاعات جمهوری اسلامی ایران از یافتن "مدارک مستندی" سخن گفته بود. مصلحی مدعی شد، این مدارک حاکی از «همکاری کوهنوردان بازداشت شدهی آمريکايی در ايران با سرويسهای اطلاعاتی آمريکا» است.
وزیر اطلاعات ایران ادعا کرده بود، «این اسناد و مدارک به زودی در اختيار رسانهها قرار خواهد گرفت». با این حال این اسناد هیچ وقت منتشر نشدند و جاشوا فتال و شین بائر پشت درهای بسته محاکمه و هر یک به ۸ سال زندان محکوم شدند.
به گفتهی ناظران سیاسی، جمهوری اسلامی ایران در صدد است، این دو شهروند آمریکایی را با دو تن از زندانیان خود در آمریکا معاوضه کند.
HK/DK