غرب آماده تحریم؛ ایران آماده گفتوگو
۱۳۹۰ دی ۲۳, جمعه
جمهوری اسلامی برای از سرگیری گفتوگو با قدرت‌های جهانی بر سر برنامه اتمی آماده است. این نظر را علی لاریجانی در دیدار با سران ترکیه بیان کرد. رئیس مجلس شورای اسلامی، در کنفرانس خبری گفت: «موضوع هسته‌ای ایران روشن است، اما ما گرفتار بازیگری‌های غربی‌ها شده‌ایم. مذاكرات قابل حل است به شرطی كه مذاكرات جدی باشد نه بازیگوشانه.»
آقای لاریجانی درباره محل مذاكرات آینده ایران با اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان، گفت: «دوستان تركیه‌ای ما نظرشان این بود كه مذكرات در تركیه برگزار شود كه ما نیز با آن موافقیم.» آخرین دور مذاکرات ایران با گروه کشورهای ۵+۱ سال گذشته در استانبول انجام گرفت، اما بدون نتیجه به پایان رسید.
دفتر کاترین اشتون، سرپرست امور خارجی اتحادیه اروپا، انتقاد کرد که ایران به نامه‌ای که در ماه اکتبر برای مقامات جمهوری اسلامی فرستاده شده، هنوز به طور رسمی پاسخ نداده است. به گفته سخنگوی خانم اشتون، در نامه مذکور از سرگیری مذاکرات هسته‌ای میان اروپا و ایران پیشنهاد شده است.
آقای لاریجانی که به دعوت رئیس پارلمان ترکیه به این کشور سفر کرده، با رجب طیب اردوغان نخست وزیر، عبدالله گل رئیس‌جمهور و احمد داوداوغلو وزیر امور خارجه ترکیه، دیدار و گفتوگو کرد. گفته می‌شود که گفت‌وگوی آقای لاریجانی با رئیس جمهوری ترکیه "پشت درهای بسته" صورت گرفت. او همچنین در یک کنفرانس مطبوعاتی نظرات خود را بیان داشت. آقای لاریجانی تأکید کرد ایران همواره برای ادامه مذاکرات آماده بوده است. این درحالی است که برخی از دیپلمات‌های غربی گفته‌اند که این خود ایران بود که یک سال پیش به گفت‌و‌گوها پایان داد.
هفته گذشته احمد داوداوغلو، وزیر خارجه ترکیه، در سفری به ایران، پیشنهاد غرب دایر به از سرگیری مذاکرات هسته‌ای را به مقامات جمهوری اسلامی تحویل داد. سفر لاریجانی در مرحله‌ای حساس صورت می‌گیرد و تحت‌الشعاع دو مسئله مهم قرار دارد: یکی عزم قدرت‌های غربی مبنی بر اعلام اقدامات تحریمی شدیدتر علیه جمهوری اسلامی، و دیگر قتل یک دانشمند هسته‌ای در تهران، که جمهوری اسلامی دست عناصر سیا و موساد را پشت آن می‌بیند.
ایران: ترور کارساز نیست
علی لاریجانی در گفتوگو با خبرنگاران، درباره قتل یکی از کارشناسان سایت اتمی نطنز در تهران اظهارنظر کرد. رئیس مجلس ایران گفت: «برنامه هسته‌ای ایران قوی‌تر از آن است که با قتل چند دانشمند متوقف شود.» او افزود که اسرائیل نمی‌تواند با قتل چهار کارشناس، از پیشرفت‌های ایران در امور هسته‌ای جلوگیری کند.
علی لاریجانی در کنفرانس مطبوعاتی که در سفارت جمهوری اسلامی در آنکارا برگزار شد، همچنین گفت: «این ترورها نشانه ضعف اسرائیل است. آنها که از اقدامی علیه ایران عاجز هستند، تلاش می‌کنند با ترور ایران را زیر فشار قرار دهند.» لاریجانی تأکید کرد که برنامه هسته‌ای ایران، به رغم سوءظن غرب، ماهیتی کاملا صلح‌آمیز دارد و ایران از حق خود در غنی‌سازی اورانیوم نخواهد گذشت.
به گزارش خبرگزاری رسمی ایران (ایرنا) آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در نامه‌ای قتل کارشناس سایت اتمی نطنز را "با طراحی یا همراهی سرویس‌های سیا و موساد" دانست. او گفت که کشورش "از مجازات مرتكبان این جنایت و عاملان پشت صحنه‌ی آن" نخواهد گذشت.
به سوی تحریم های بیشتر
اتحادیه اروپا به اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران نزدیک می‌شود. اعضای این اتحادیه برای بررسی تحریم‌های گسترده، روز ۲۳ ژانویه در بروکسل گرد می‌آیند. از هم‌اکنون توافق‌هایی درباره تحریم واردات نفت و فرآوردههای شیمیایی از ایران، حاصل شده است.
خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات‌های اروپایی گزارش داده است، اعضای اتحادیه اروپا توافق کرده‌اند ممنوعیت واردات نفتی از ایران در مهلتی ۶ ماه به اجرا گذاشته شود؛ ممنوعیت واردات فرآوردههای شیمیایی نیز پس از ۳ ماه به مرحله اجرا در می‌آید.
به نظر منابع آگاه، اتحادیه اروپا مصمم است پس از نشست ۲۳ ژانویه با قید مهلتی چند ماهه برای برخی از کشورها مانند ایتالیا و اسپانیا و یونان ممنوعیت مواد نفتی و پتروشیمی را به اجرا بگذارد. احتمال می‌رود که برخی از قراردادهای جاری به طور موقت ادامه یابند.
همچنین به تقاضای دولت ایتالیا، که نگران عدم وصول طلب‌های خویش است، شرکت انرژی ایتالیایی "انی" که در صنعت نفت و گاز ایران با قراردادهای بیع متقابل سرمایه‌گذاری کرده است، مجاز است که طلب خود را مطابق قرارداد، به جای پول به صورت نفت خام از ایران دریافت کند. احتمال دارد که شرکت‌های دیگری نیز از این معافیت استفاده کنند.
برخی از مقام‌های آمریکایی به ژاپن، چین و کره جنوبی رفته‌اند تا این کشورها را به قطع یا کاهش خرید نفت از ایران متقاعد کنند. تا کنون ژاپن و کره جنوبی موافقت خود را با خواست آمریکا ابراز کرده‌اند.
جمهوری خلق چین با تحریم‌های بیشتر مخالف است. چین در رابطه با مناقشه هسته‌ای ایران گفته است که ادامه مجادله می‌تواند "پیامدهای فاجعه‌بار" برای منطقه داشته باشد و اقتصاد جهان را به بحرانی عمیق فرو برد. چین در حال حاضر خریدار بیش از یک پنجم از نفت خام ایران است.
سه شرکت بزرگ، قربانی تحریم امریکا
وزارت امور خارجه ایالات متحده، سه شرکت بزرگ بازرگانی را به خاطر فروش بنزین به ایران وارد لیست تحریمی خود کرد. هیلاری کلینتون شرکت دولتی "ژوهای ژنرونگ" متعلق به چین، شرکت نفتی "کوئو" از سنگاپور و شرکت نفتی "فال" از امارات متحده عربی را به خاطر ادامه معاملات نفتی با ایران مشمول تحریم قرار داد.
وزارت خارجه آمریکا در اطلاعیه خود گفته است: «سه شرکت مذکور از دریافت مجوزهای صادرات آمریکا، خدمات بانکی صادرات و واردات آمریکا و دریافت وام‌های بیش از ۱۰ میلیون دلار از موسسه‌های مالی آمریکا محروم می‌شوند.»
در اطلاعیه وزارت خارجه آمریکا، دلایل تحریم سه شرکت بازرگانی ذکر شده است. گفته می‌شود که شرکت نفتی ژوهای ژنرونگ، یکی از ۴ شرکت دولتی چین در معاملات نفتی، از ماه ژوئیه سال ۲۰۱۰ تا ژانویه ۲۰۱۱ برای فروش بیش از ۵۰۰ میلیون دلار بنزین به ایران واسطه بوده است. شرکت سنگاپوری کوئو، از اواخر سال ۲۰۱۰ تا اوایل سال ۲۰۱۱ بیش از ۲۵ میلیون دلار بنزین به ایران فروخته است. همچنین گفته می‌شود که فال، از کشور امارات، در اواخر سال ۲۰۱۰ بیش از ۷۰ میلیون دلار بنزین به ایران فروخته است.
یادآوری می‌شود که قانون داخلی آمریکا، طبق مصوبه‌ای فروش بیش از یک میلیون دلار بنزین به ایران را منع کرده است. آمریکا با چنین اقدامات یک جانبه، که پیش از این علیه "بانک مرکزی ایران" نیز اتخاذ شد، قصد دارد ایران را به متوقف ساختن برنامه هسته‌ایش وادار سازد.
رویارویی ایران و امریکا در طول هفته گذشته و از زمانی شدت گرفت که جمهوری اسلامی آغاز غنی‌سازی اورانیوم ۲۰ درصدی را در تأسیسات زیرزمینی "فردو" اعلام کرد. "آژانس بین‌المللی انرژی اتمی" نیز روز دوشنبه (۹ ژانویه) از این اقدام ایران انتقاد کرد.
غرب ایران را متهم می‌کند که زیر پوشش برنامه هسته‌ای، در جهت تولید بمب اتمی قدم بر می‌دارد. به نظر مقامات غربی، اورانیوم ۲۰ درصدی کاربرد دوگانه دارد، یعنی هم می‌تواند در مصارف صلح‌آمیز به کار رود و هم در تولید بمب هسته‌ای. شورای امنیت سازمان ملل متحد تا کنون با تصویب ۴ قطعنامه ایران را از ادامه این گونه فعالیت‌ها باز داشته است.
AA/SI