1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

فشار روزافزون دولت ایران بر دانشجویان

AQ/MM۱۳۸۹ مهر ۴, یکشنبه

دولت برای نظارت بر حجاب و رفتار دانشجویان دانشگاه‌ها ۱۹ آئین‌نامه تصویب کرده است. این مصوبه‌ها در کنار طرح انتقال دانشگاه‌ها به خارج از تهران و‌ جداسازی جنسیتی دانشجویان، نشانگر تشدید فشارها بر دانشجویان است.

https://p.dw.com/p/PN5U
تجمع دانشجویی در دانشگاه زنجان در سال ۲۰۰۸
تجمع دانشجویی در دانشگاه زنجان در سال ۲۰۰۸عکس: akunews

با شروع سال تحصیلی جدید، فشار بر دانشجویان تشدید شده است. با تصویب شورای هماهنگی فعالیت‌های فرهنگی، که متشکل از معاونان فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت و درمان، دانشگاه آزاد اسلامی، جهاد دانشگاهی و نهاد نمایندگی رهبری است، از آغاز سال تحصیلی جدید، ۱۹ مصوبه برای حجاب در دانشگاه‌ها قابل اجرا خواهد بود.

طبق این طرح دانشجویان موظف به داشتن شناسنامه فرهنگی، میثاق‌نامه و امضای تعهدنامه اخلاقی هستند. در این شناسنامه دانشجویان بایستی همه‌ی موارد فرهنگی و اخلاقی، از جمله نحوه رعایت "حجاب و عفاف" و نیز برنامه‌های فرهنگی خود را ثبت کرده و متعهد به اجرای آن‌ شوند.

یکی دیگر از طرح‌هایی که اعتراض دانشجویان را به دنبال داشت، طرح لباس‌های همگون برای آن‌ها بود. فرهاد رهبر، رئیس دانشگاه تهران، آمادگی این دانشگاه‌ را برای اجرای این طرح و تهیه پوشش ثابت با رنگ و مدل یک‌سال اعلام کرده بود.

وی ضمن اشاره به لزوم پوششی "برازنده"ی دانشجویان، تصریح کرد: «شان دانشگاه،‌ لباس مهمانی و عروسی نیست و چرا باید در دانشگاه‌ها پوششی داشته باشیم که دور از شان دانشگاه و دانشجو است».

همگامی وزیر علوم با "طرح حجاب و عفاف"

سخنان کامران دانشجو، وزیر علوم، حکایت از همراهی وی با عملی شدن طرح حجاب و عفاف در دانشگاه‌ها می‌کند.

وی ضمن تاکید بر لزوم رعایت حجاب اسلامی در دانشگاه‌ها، خاطر نشان کرد: «مطالبه عمومی مردم ما این است که آنچه اسلام آن را تعیین کرده باید رعایت شود. ما دانشگاه اسلامی داریم، دانشگاه‌های ما با جهان‌بینی اسلامی حرکت می‌کنند و باید در تمام مقولات اسلامی باشد نه تنها در علم».

وزیر علوم همچنین اعلام کرد: «یکی از راه‌های مقابله با هجمه فرهنگی که امروز جامعه را به خطر انداخته، رعایت پوشش و حجاب است که خواست جامعه و دانشگاهیان نیز است.»

به موازات طرح حجاب و پوشش همگون در دانشگاه‌ها، طرح تفکیک جنسیتی دانشجویان نیز به تصویب رسیده است. بر اساس این طرح، کلاس‌ها و فضاهای دانشجویی دختران و پسران از یکدیگر تفکیک خواهند شد.

فعالان دانشجویی می‌گویند، پس از تحولات یک‌سال اخیر فشار حاکمیت بر دانشجویان شدت یافته و دولت در صدد است که با جداسازی آن‌ها یا دور کردن‌شان از پایتخت و فشارهای روانی و رفتاری مانند حجاب، مانع از فعالیت‌های گروهی و سیاسی آن‌ها شود.

بیانیه‌ی دفتر تحکیم وحدت

هم‌زمان با بازگشایی دانشگاه‌ها، دفتر تحکیم وحدت، تشکل دانشجویی منتقد حاکمیت، در بیانیه‌ای از تشدید فشارها بر دانشجویان سخن گفته است.

دفتر تحکیم در بیانیه خود نوشته است: «دانشگاه‌ها به مثابه بخشی از پیکره اجتماع به تبع دیگر بخش‌های آن، متاثر از فشارها و سرکوب‌های شدیدی که همه روزه بر پیکره کاردآجین شده آن وارد می‌آید، روزهای سختی را صبوری می‌کند، روزی یکی از عدم نیاز به رشته‌های علوم انسانی سخن می‌گوید، دیگری از عدم پذیرش دانشجو و دیگری سودای با خاک یکسان کردن دانشگاه را در سر می‌پروراند.»

در ادامه بیانیه دفتر تحکیم آمده است: «نیروهای ایدئولوژیک هیچ‌گاه به ناکارآمدی سیاست‌های خود باور ندارند و همواره مشکل را جای دیگر و از جانب توطئه‌گرانی می‌داند که در اتاق‌های توطئه مشغول گره زدن بر دست و پایشان هستند. لذا چاره حل مشکل را در بگیر و ببند می‌بیند، اقتدارگرایان چاره‌ای جز پذیرش واقعیت‌های موجود چه در سیاست داخلی و خارجی، چه اقتصاد، چه فرهنگ و دیگر زمینه‌ها ندارند. هر چه چشم بر این واقعیت‌ها بیشتر بسته بماند مشکلات و بحران‌ها از هر سو بیشتر فزونی می‌گیرد».

با همه‌ی این فشارها، به اعتقاد دفتر تحکیم وحدت «دانشگاه همان‌گونه که پیش از این هم نشان داده بر ذات خود استوار می‌ماند. حتی اگر چند صباحی استاد و دانشجو و کتاب و درس و مشقش را با هرزه‌گری‌های ایدئولوژیک بفرسایند. مگر دیگر بار، آن هم با شدتی و حدتی بسیار فراتر از این، دست به تصفیه دانشگاه نبردند و عاقبت کار را همه دیدند و دیدیم. چه این که این بار اتفاقات تراژیک گذشته به شکل کمدی در حال اجراست».

پرش از قسمت در همین زمینه