فیلمسازان ایران در متن حرکت اعتراضی
۱۳۸۸ تیر ۸, دوشنبهحرکت اعتراضی مردم ایران و انعکاس گستردهی آن در رسانههای جمعی، سطح تازهای از بیداری سیاسی را به نمایش گذاشت، که برای بسیاری از ایرانیان غرورانگیز بود. رضا علامهزاده سینماگر ایرانی مقیم هلند تجربۀ خود را چنین بیان می کند:
«چند روز پیش که از لوسانجلس به هلند برمیگشتم در فرودگاه از این که ایرانی هستم نه تنها احساس خجالت نکردم، بلکه احساس غرور و سربلندی کردم. چون ایران باز هم در صدر اخبار جهان است، اما این بار نه به خاطر پرت و پلاهای آقای رئیس جمهور یا عقب ماندگی رژیم، بلکه به خاطر آگاهی بالای ملتی بیدار و زنده. به راستی که مردم به همه ما حیثیت بخشیدند، ما البته همیشه حیثیت داشتیم، اما متأسفانه رژیم با کارهایش این حیثیت را به باد داده بود، و حالا مردم ما با حرکت شریف خود نام ایران را دوباره بالا بردند.»
بسیاری از دستاندرکاران سینما در داخل و خارج از کشور خود را بخشی از جنبش اعتراضی مردم میدانند. بهمن قبادی سینماگر ایرانی که با آخرین فیلم خود به نام "کسی از گربههای ایرانی خبر نداره" به خارج آمده است، جنبش اعتراضی مردم را مبارزهای حق طلبانه میداند. به گفته قبادی:
«این حق طبیعی و مسلم مردم است که به نتایج انتخاباتی که با امید فراوان در آن شرکت کردند، مشکوک باشند و ابطال آن را بخواهند. به نظر من هم در انتخابات تقلب وسیع صورت گرفته و باید تجدید شود. به نظر من انتخابات مجدد باید زیر نظارت یک هیئت بیطرف بینالمللی برگزار شود.»
بسیاری از هنرمندان سینما مایلند سهم خود را در جنبش دموکراتیک مردم ادا کنند. به نظر رضا علامهزاده، هنرمندان میتوانند با برگزاری برنامههای آگاهکننده، حمایت مردم سراسر جهان را از جنبش آزادیخواهی مردم جلب کنند. به نظر علامهزاده:
«دنیا مایل است چهرهی امروز ملت ما را ببیند. کشورهای میزبان ما در اروپا از ایرانیان انتظار دارند که سیمای ملت خود را به جهان معرفی کنند. یک نکتۀ بسیار مهم این است که ما نباید فراموش کنیم حرکت ایرانیان خارج باید کاملا در حمایت از جنبش داخل باشد، و هرگز رنگ مستقل به خود نگیرد.»
واکنش خشونتآمیز حکومت
مقامات جمهوری اسلامی از افرادی که جهانیان را از روند اعتراضات باخبر کردند، سخت خشمگین هستند. افراد بیشماری به خاطر فیلمبرداری از یک صحنه یا ارسال یک عکس بازداشت شدهاند. سینماگران ایرانی مقیم خارج که از نزدیک رویدادهای ایران را دنبال میکنند، نگران سرنوشت همکاران خود در ایران هستند. مأموران حکومت چند فیلمساز را دستگیر کردهاند. محمد حقیقت، فیلمساز و منتقد سینمایی مقیم پاریس از چند مورد خبر میدهد:
«میترا فراهانی فیلمساز مقیم فرانسه که چند سال پیش با فیلمی به نام "تابو" در جشنوارهی سینمایی برلین شرکت کرده بود، قبل از انتخابات به ایران رفته بود، و حالا خبر آمده که او را دستگیر کردهاند. گفته میشود که خانم فراهانی در یک سلول انفرادی در زندان اوین به سر میبرد و به شدت زیر فشار است. خبر دیگر این است که یک سینماگر را که از تظاهرات به منزل برمیگشته، در خیابان دستگیر میکنند. او را با چشم بسته به جایی میبرند که معلوم نیست کجا بوده و یک بند کتکش میزنند. سه روز بعد او را با بدن درب و داغان در بیابانهای اطراف تهران آزاد میکنند. این فیلمساز خوشبختانه گذرنامهی معتبر داشته و میتواند خود را به اروپا برساند. میدانم که حالا در لندن است، اما خواهش کرده اسمش را نبرم چون برای اعضای خانوادهاش که در ایران هستند، نگران است.»
به نظر آقای حقیقت بسیاری از دستاندرکاران امور هنری و فرهنگی، مانند مسئولان "خانه سینما"، در جریان انتخابات ریاست جمهوری به طور طبیعی از نامزدهای متمایل به آزادی نشر و بیان، یعنی مهدی کروبی و میرحسین موسوی حمایت کردند. حالا این نگرانی وجود دارد که حاکمیت به فکر انتقامکشی باشد و بخواهد آنها را مجازات کند.
نویسنده: علی امینی
تحریریه: داود خدابخش