محمد يونس «بانكدار فقرا» از بنگلادش برنده جايزه صلح نوبل

«موسمات انوره» مركز مخابرات روستاى «خامورخان» واقع در شمال داكا پايتخت بنگلادش است. «موسمات» در سال ۱۹۹۷ يك تلفن همراه با وام كوچكى كه از بانك روستا دريافت كرد خريد. قبلا روستائيان براى تلفن كردن بايد پياده و يا با دوچرخه خود را به شهرهاى بزرگتر می‌رساندند، حال هركدام از اعضاى روستا كه نياز به تلفن داشته باشند، از تلفن همراه او استفاده می‌كنند. نيمى از پولى كه او بابت حق استفاده از تلفن دريافت می‌كند را به بانك روستا براى پرداخت وام‌اش می‌پردازد و بقيه، درآمد خود اوست. «موسمات» می‌گويد: «قبل از اينكه من از بانك روستا وام بگيرم، با بدبختى زندگى می‌كرديم، شوهرم بامبوس می‌فروخت و قدرى هم از فروش مرغ و تخم مرغ درآمد داشتيم و در يك كلبه كوچك زندگى می‌كرديم. حالا در يك ساختمان زندگى می‌كنيم، قطعه زمينى خريده‌ايم، بچه‌ها به مدرسه می‌روند و وضعمان خوب است».

بانك روستا در بيش از ۵۰ هزار روستاى بنگلادش فعاليت دارد و تقريبا پنج ميليون نفر عضو آن هستند. سال ۱۹۷۴ محمد يونس، پروفسور جوانى كه بتازگى درس خود را در سن ۳۳ سالگى و در آمريكا به اتمام رسانده بود، در يك مسافرت به مناطق دور افتاده كشورش ديد كه روستائيان تنها امكان استفاده از وام‌هائى با بهره‌هاى بسيار بالا را دارند و هر روز بيشتر در باطلاق بدهى فرو می‌روند. او همانجا تصميم گرفت با دادن وام‌هاى كوچك به روستائيان و صنعتكاران به آنها كمك نمايد. پروفسور محمد يونس در باره آن روزها می‌گويد:« خيلى‌ها می‌گفتند كه ابعاد كار خيلى كوچك است و چيزى را به اثبات نمى‌رساند، بنابر اين ايده‌ام را در مورد دو روستا عملى كردم و بعد به ۵۰ رساندم. آنها هنوز بدبين بودند، بنابراين من بكارم وسعت دادم. تا اينكه روزى از خود پرسيدم، چرا يك بانك تاسيس نمى‌كنى. دو سال طول كشيد تا دولت را متقاعد كنم. بالاخره سال ۱۹۸۳ امتياز بانك را بدست آوردم».

در اين ميان بانك روستا بيش از ۴ ميليارد يورو وام كوچك در اختيار نيازمندان قرار داده است كه تقريبا ۹۹ درصد اين وام‌ها بازپرداخت می‌شود. پروفسور يونس می‌گويد: «بانك روستا به بانك فقرا شهرت يافته، اما ما با غرور می‌گوئيم نمى‌خواهيم بانك فقرا باقى بمانيم و می‌خواهيم قدم به قدم، به بانك فقراى سابق تبديل شويم. هدف ما اين است كسى كه فقير و عضو بانك ماست، قدم به قدم، به رفاه دست يابد».

پرفسور يونس از همه دعوت می‌كند تا از اين ايده استفاده كنند. وى كه بعنوان بانكدار فقرا و بنيانگذار وام‌هاى كوچك شهرت جهانى يافته، تاكنون جوائز زيادى را دريافت كرده و از سوى هيلارى كلينتون و بيل كلينتون رئيس جمهور سابق آمريكا، مورد تحسين واقع شده است. حال در سن ۶۵ سالگى، با بالاترين جايزه، يعنى جايزه صلح نوبل از زحمات وى تقدير می‌شود.