مذاکرات نمایندگان آمریکا و طالبان در قطر
۱۳۹۰ بهمن ۹, یکشنبهنشریه آمریکایی "نیویورک تایمز" در شماره یکشنبه (۹ بهمن / ۲۹ ژانویه) خود اعلام کرد که نمایندگان طالبان و آمریکا در قطر دیدار و گفتوگو کردهاند. هدف از این دیدار ایجاد جو تفاهم و اعتماد میان دوطرف برای پایان دادن به مسائل بغرنج افغانستان اعلام شده است.
در اولین دیدار میان نمایندگان آمریکا و ستیزهجویان طالبان، موضوع صلح، نکته محوری مذاکرات را تشکیل نمیداد. خبرگزاری فرانسه ضمن تأیید گزارس "نیویورکتایمز" در مورد این گفتوگوها، از سوی ملا کلامالدین، یکی از نمایندگان کرزای در هیئت مذاکرات صلح نوشته است که این نخستین ملاقات میان دو طرف بوده است.
به گفته کلامالدین، هدف اصلی این دیدار ایجاد جو تفاهم و اعتماد است و این هدف «به زمان نیاز دارد.»
ملا کلامالدین، رئیس پلیس دینی دوران طالبان بوده و در حال حاضر یکی از نمایندگان شرکت کننده در شورای مذاکرات صلح است که از سوی کرزای وظیفه ایجاد زمینه نزدیکی و آشتی میان شورشیان و دولت افغانستان را برعهده دارد. چندی پیش ستیزهجویان طالبان دفتر دائمی خود را در قطر گشودند.
نیویورک تایمز به نقل از نماینده پیشین طالبان نوشته است که در هیئت نمایندگی طالبان از جمله محمد طایب آقا، یکی از افراد مورد اعتماد و منشی ملا عمر، رهبر طالبان، شهابالدین دلاور، سفیر پیشین طالبان در عربستان سعودی و وزیر پیشین بهداشت طالبان و معاون وزیر خارجه آن، شیر محمد عباس استانکزایی شرکت داشتند.
بهبود روابط افغانستان و پاکستان
به نظر میآید مذاکرات میان نمایندگان آمریکا و طالبان با نظر مثبت پاکستان انجام گرفته باشد. تا پیش از این دولت افغانستان پاکستان را به اخلال در انجام مذاکرات با طالبان متهم میکرد.
نشان دیگر آرام شدن روابط میان پاکستان و افغانستان، سفر وزیر خارجه پاکستان به کشور همسایه است. حنا ربانی خار روز چهارشنبه (۱۲ بهمن / ۱ فوریه) با دیدار از افغانستان "دور جدیدی" را در روابط دو کشور خواهد گشود.
به گفته جانان موسی زیی، سخنگوی وزارت خارجه افغانستان، «پاکستان در مذاکرات آشتی و صلح در افغانستان نفش کلیدی را ایفا میکند» و به همین جهت افغانستان بهطور جدی خواستار حضور این همسایه خود در روند گفتوگوهاست. حنا ربانی خار علاوه بر همتای افغانی خود با حامد کرزای دیدار خواهد کرد.
نیروهای طالبان از سال ۲۰۰۱ پس از سرنگونی رژیم طالبان با دولت جدید افغانستان و نیروهای خارجی مستقر در این کشور مبارزه میکنند. حامد کرزای سالهاست که در تلاش است نمایندگان طالبان را به پای میز مذاکره بکشاند. وی در اواخر سال ۲۰۱۰ با مطرح کردن گشایش دفتر طالبان در کشوری سوم موفق شد راه انجام مذاکرات با شورشیان طالبان را هموار کند.
پیششرطها برای انجام مذاکرات صلح
طالبان هنوز حضور نمایندگان رسمی خود را در هیئت مذاکرات درباره آشتی در افغانستان تایید نکردهاند. نیروهای طالبان به عنوان پیششرط مذاکرات خواستار آزادی اعضای زندانی خود از زندان گوانتانامو آمریکا شدهاند. در عین حال خواست خروج کامل نیروهای نظامی خارجی از افغانستان از سوی طالبان مطرح شده است. آمریکا در مقابل میخواهد که طالبان پیش از شروع مذاکرات رسمی صلح اعلام کند که از انجام عملیات خشونتآمیز دست برمیدارد.
ناتو تصمیم دارد ۱۳۰ هزار نیروی نظامی خود را تا پایان سال ۲۰۱۴ میلادی از افغانستان خارج کند و اداره امنیت کشور را به نیروهای نظامی افغانستان بسپارد.
SJ/BM