مرگ رئیسی؛ تعطیل سراسری چهارشنبه و لغو امتحانات دانش‌آموزان
انتشار ۱۴۰۳ اردیبهشت ۳۱, دوشنبهآخرین به روز رسانی ۱۴۰۳ اردیبهشت ۳۱, دوشنبه
آنچه باید بدانیم
هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی در منطقه آذربایجان شرقی در روز یکشنبه ۳۰ اردبیهشت دچار سانحه شد. پس از اظهارات ضد و نقیض مقامات جمهوری اسلامی سرانجام مشخص شد که تمامی سرنشینان این هلیکوپتر کشته شده‌اند.
علاوه بر ابراهیم رئیسی رئیس جمهور، آیت‌الله آل‌هاشم نماینده علی خامنه‌ای در آذربایجان شرقی ، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی و چند تن دیگر سرنشینان این هلیکوپتر بودند.
آمریکا رسما مرگ ابراهیم رییسی را تسلیت گفت
آمریکا رسما مرگ ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه و سایر اعضای هیئت آنها در سقوط هلیکوپتر در ایران را تسلیت گفت.
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای که در این رابطه صادر شده است، همچنین اعلام کرد: «در حالی که ایران رئیس جمهور جدید انتخاب می‌کند، ما برحمایت خود از مردم ایران و مبارزه آنها برای حقوق بشر و آزادی‌های بنیادین تاکید می‌کنیم.»
تعطیل سراسری در روز چهارشنبه و لغو امتحانات دانش‌آموزان
محسن منصوری، معاون اجرایی رئیس جمهور اعلام کرد که به دلیل برگزاری مراسم تشییع ابراهیم رئیسی و هیئت همراه او که در جریان سقوط هلیکوپتر کشته شدند، روز چهارشنبه ۲ خرداد (۲۲ مه) تعطیل سراسری است.
منصوری هم چنین افزود: «با هماهنگی وزیر آموزش‌وپرورش همۀ امتحانات دانش‌آموزان از سه‌شنبه تا پایان هفته لغو شد. زمان برگزاری آزمون‌های جایگزین توسط آموزش‌وپرورش اعلام می‌شود.»
همچنین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد که "تمامی فعالیت‌های فرهنگی و هنری سراسر کشور از امروز به مدت هفت روز تعطیل" است.
پیام تسلیت آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد کشته شدن ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری ایران و دیگر مقامات ارشد در سانحه سقوط هلیکوپتر را تسلیت گفت.
استفان دوجاریک، سخنگوی گوترش در بیانیه‌ای که در پایگاه خبری سازمان ملل منتشر شده نوشت: «دبیرکل سازمان ملل متحد از درگذشت ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه و همکارانشان در سانحه بالگرد در ۱۹ مه (۳۰ اردیبهشت) اندوهگین است.«
در این بیانیه افزوده شده است: «گوترش همچنین تسلیت صمیمانه خود را به خانواده‌های درگذشتگان و دولت و ملت جمهوری اسلامی ایران ابراز کرد.»
گروسی برای مرگ رئیسی و همراهانش یک دقیقه سکوت اعلام کرد
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، روز دوشنبه ۲۰ مه (۳۱ اردیبهشت) در جریان کنفرانس بین‌المللی امنیت هسته‌ای در وین، کشته شدن ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری و حسین امیرعبدااللهیان، وزیر خارجه و همچنین هیئت همراه در سانحه هلیکوپتر را تراژدیک خواند.
گروسی ضمن ابراز تسلیت به خانواده کشته‌شدگان و مردم ایران از حضار خواست که به احترام آنها بپاخیزند و یک دقیقه سکوت کنند.
هشدار دادستان ایران به "برهم‌زنندگان امنیت روانی جامعه"
محمد موحدی آزاد، دادستان کل ایران پس از سقوط هلیکوپتر و کشته شدن ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران و هیئت همراه با انتشار بخشنامه‌ای خطاب به دادستان‌های عمومی سراسر ایران از آنها خواست با "برهم زنندگان امنیت روانی جامعه" مقابله کنند.
در این بخشنامه آمده است: «با اتخاذ تدابیر لازم با افرادی که با سوء استفاده از فضای مجازی در مورد این حادثه تألم بار مبادرت به مخدوش کردن امنیت روانی جامعه و تشویش اذهان عمومی با انتشار محتوای خلاف واقع، نشر اکاذیب و توهین می‌کنند مطابق مقررات برخورد سریع، مؤثر و بازدارنده صورت گرفته و نتیجه به این دادستانی اعلام شود.»
پیشتر نیز پلیس فضای مجازی و سازمان اطلاعات فرماندهی انتظامی کل کشور با صدور اطلاعیه‌هایی هشدار دادند که فضای مجازی تحت رصد پلیس است و با افرادی که با انتشار شایعه سعی در تشویش اذهان عمومی دارند طبق قانون برخورد خواهد شد.
این هشدارها در پی اعلام شادمانی شمار زیادی از کاربران پس از انتشار خبر سانحه هلیکوپتر ابراهیم رئیسی صادر شده‌اند.
خانواده‌های جانباختگان هواپیمای اوکراینی: نه فراموش می‌کنیم و نه می‌بخشیم
انجمن خانواده‌های جانباختگان پرواز پی‌اس۷۵۲ در بیانیه‌ای که پس از تایید خبر کشته شدن ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری اسلامی در سانحه سقوط بالگرد منتشر شد، با اشاره به این که او پیش از این عنوان "قاضی مرگ" را یدک می‌کشید، آمده است: «او در جنایات تابستان ۱۳۶۷ که در کانادا به عنوان جنایت علیه بشریت شناخته می‌شود نقش اساسی داشت و در کشتارهای بسیار دیگر در ایران چون کشتار دی‌ماه ۱۳۹۶، آبان خونین و انقلاب زن، زندگی، آزادی مسئولیت به عهده داشت.»
بیانیه انجمن خانواده‌ها همچنین به آن شبی که هواپیمای پرواز اوکراین هدف قرار گرفت و نقش ابراهیم رئیسی اشاره کرده و نوشته: «در شب هجدهم دی‌ماه ۱۳۹۸ ابراهیم رییسی از اعضای شورای عالی امنیت ملی در حکومت اسلامی بود. او نه تنها در باز گذاشتن آسمان ایران و شلیک به پرواز PS752 نقش داشت بلکه از نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تقدیر کرد و به عنوان رییس قوه‌ی قضاییه تمام تلاشش را به کار بست تا تلاش خانواده‌ها در ایران برای یافتن حقیقت با بن‌بست مواجه شود.»
هواپیمای اوکراینی در دی‌ماه ۱۳۹۸ با دو موشک سپاه پاسداران سرنگون و همه سرنشیان آن کشته شدند.
انجمن خانواده‌ها در بیانیه خود همچنین تاکید کرده است: «ما خواستار محاکمه و مجازات او در دادگاهی عادلانه بودیم تا به جرایم خود اعتراف کند و طعم مجازات را بچشد. این فرصت از ما گرفته شد، اما باید گفت از مرگ او متاسف نیستیم. ما قاتلین فرزندان ایران را نه فراموش می‌کنیم و نه می‌بخشیم».
واکنش آسیب‌دیدگان چشمی به خبر مرگ ابراهیم رئیسی
بسیاری از آسیب‌دیدگان چشمی جنبش زن، زندگی، آزادی در ایران و خارج از ایران با انتشار متن و ویدیو نسبت به خبر مرگ ابراهیم رئیسی و هیات همراه او در سانحه سقوط هلیکوپتر واکنش نشان دادند.
الهه توکلیان از آسیب‌دیدگان چشمی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «وضعیت چشمم را به این واضحی ندیده بودم. کل این هفته فقط اشک ریختم و به عکسهایم نگاه کردم و گفتم خدایا زنده بمانم و تقاص پس دادنشان را ببینم. امروز خوشحالم و جشن می‌گیرم برای نابودی قاتلین.»
او افزود: «داغ تمام مادران داغدار و آسیب دیده‌ها شما را راحت نمی‌گذارد. گفتید کسی کشته نشده و نابینا نشده، دنیا جواب دروغگویی و ظلم‌هایتان را خوب داد. ممنون از کارما.»
کوثر افتخاری، آسیب‌دیده دیگر چشمی نیز در یک پیام ویدیویی که در استوری اینستاگرام خود منتشر کرده از مرگ رئیس جمهوری نوشته که "خون جوانان کشور از چنگ او می‌چکد".
مرسده شاهین کاردیگر آسیب‌دیده چشمی ویدیویی از رقص و پایکوبی خود منتشر کرد. او در این ویدیو به چمدان‌هایش اشاره کرده و می‌گوید: «با همین چمدان‌ها برمی‌گردیم.»
علی طاحونه دیگر آسیب‌دیده چشمی نیز ویدیویی از امیر عبداللهیان منتشر کرد. در این ویدیو حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به خبرنگاری که از کشته‌شدگان و آسیب‌دیدگان جنبش زن، زندگی، آزادی می‌پرسد، می‌گوید "کسی کشته نشده است".
در صفحه اینستاگرام پارسا قبادی که دو چشمش آسیب دیده، استوری‌های متفاوتی از شادی مردم ایران منتشر شده است.
الوند، آسیب دیده دیگر چشمی نیز با انتشار ویدیوهایی خوشحالی خود را از شنیدن این خبر ابراز داشته، او همچنین ویدیویی از رنگین کمان با یاد کیان پیرفلک منتشر کرده است.
گفت و گوی تلفنی ولادیمیر پوتین با محمد مخبر
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در اولین گفتگوی تلفنی خود با محمد مخبر، رئیس‌جمهور موقت ایران ابراهیم رئیسی را "شریکی قابل اعتماد" توصیف کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز و به نقل از کاخ کرملین طرفین در این گفتگو "بر نیت مشترک برای همکاری بیشتر" تاکید کرده‌اند.
به گزارش کرملین، دولت تهران پس از سقوط هلیکوپتر رئیسی و هیئت همراه، برای یافتن آن به این کشور درخواست کمکی ارائه نکرده است.
از زمان تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، جمهوری اسلامی با صدور تسلیحات، از جمله پهپادهای شاهد ۱۳۶ از متحدان نظامی روسیه بوده است.
ولادیمیر پوتین در پیامی به علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی کشته شدن ابراهیم رئیسی را تسلیت گفته و او را "دوست واقعی روسیه" و "سیاستمداری برجسته" توصیف کرده که "همواره به نیکی در یاد او خواهند ماند".
انتقاد کاربران لهستانی از پیام تسلیت رئیس جمهوری این کشور
پیام تسلیت آندری دودا، رئیس جمهوری لهستان که در روز دوشنبه ۲۰ مه (۳۱ اردیبهشت) به مناسبت مرگ ابراهیم رئیسی در شبکه اکس (توئیتر سابق) منتشر شد خشم و انتقاد کاربران لهستانی را برانگیخت.
دودا در پیام خود سقوط هلیکوپتر را که منجر به مرگ ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور و همراهان او شد با سقوط هواپیمای حامل مقامات دولت لهستان در اسمولنسک روسیه که ۹۶ نفر از جمله لخ کاچینسکی در آن کشته شدند، مقایسه کرد و نوشت "تنها ملت‌های معدودی چنین صفحات تراژدیکی در تاریخ خود داشته‌اند."
او در ادامه نوشت: «اما ما لهستانی‌ها که در سال ۲۰۱۰ تجربه وحشتناک سقوط هواپیمای دولتی در اسمولسنک را داریم با احساس شوک، اندوه قلبی و از دست دادن ناگهانی الیت اجتماعی و سیاسی و از دست دادن ناگهانی آنهایی که دوستشان داشتیم آشنا هستیم.»
یکی از کاربران لهستانی با انتشار تصویری از اعدام‌ها در ایران در کامنتی زیر پست تسلیت رئیس جمهوری لهستان نوشت: «دودا برای یک جنایتکار و شریک پوتین می‌گرید.» شماری دیگر از کاربران خواستار حذف پست تسلیت رئیس جمهوری شده‌اند.
سردبیر روزنامه گازتا ویبروچا که در ورشو منتشر می‌شود در این زمینه نوشت: «ارسال پیام تسلیت بعنوان رئیس جمهوری قابل درک است، اما مقایسه آن با سقوط هواپیما در اسمولنسک بسیار نابجا بود.»
واکنش بازیگران به خبر مرگ ابراهیم رئیسی
بسیاری از بازیگران مطرح سینما، تئاتر و تلویزیون در داخل ایران در واکنش به خبر مرگ ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران و هیات همراه او به دلیل شرایط امنیتی حاکم بر کشور "سکوت" اختیار کردند. این سکوت با توجه به حجم بالای سرکوب دگراندیشان نوعی واکنشی اعتراضی محسوب می‌شود. در همین راستا، هنرمندان خارج از کشور با توجه به نداشتن ملاحظات امنیتی عکس‌العمل‌های آزادتری در ابراز عقاید خود داشتند.
حمید فرخ‌نژاد، بازیگر، با انتشار کاریکاتوری از ابراهیم رئیسی نوشت: «هم مرگ بر جهان شما نیز بگذرد، هم رونق زمان شما نیز بگذرد.»
محمد عمرانی بازیگر قدیمی تئاتر و سینما نیز با انتشار ویدیویی گفت: «چه کسی گفته ۱۳ نحس است، دولت سیزدهم به قله رسید و قله گفت همین جا پیش ما بمان.»
مهناز افشار، بازیگر نیز ضمن انتشار ویدیوهای مختلف و متفاوت نوشت: «خوش باش که ظالم نبرد راه به منزل.» مصرعی از شعر حافظ که رئیسی چندی قبل در دیدار با رجب طیب اردوغان خوانده بود و پس از مرگش ویدیوی آن در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود.
برزو ارجمند در استوری در صفحه اینستاگرام خود، مرگ رئیسی را "آه مادران ایران" خواند.
الناز نوروزی، بازیگر ایرانی بالیوود با انتشار استوری این خبر را "یک خبر عالی برای بیدار شدن" دانست.
سینا ولی الله کمدین و مجری که رئیسی را به شوخی "پروپکان" می‌نامد با انتشار استوری‌های متفاوت با خبر سقوط هلیکوپتر و مرگ رئیسی شوخی کرد و نوشت: «خدایا بیا و این حال خوب و شادی و خوشحالی را از مردم نگیر.»
احسان کرمی، بازیگر نیز در یک استوری خبر مرگ رئیسی را "روز گرامیداشت مقام هلیکوپتر" نامگذاری کرد.
اشکان خطیبی، بازیگر، به مردم ایران و خانواده‌های جاویدنامان شادباش گفت و نوشت: «امیدوارم خیلی زود بر گور دسته‌جمعی‌شان پایکوبی کنیم.»
محمد صادقی آهنگر، بازیگر، که پیشتر در ایران دستگیر و مجبور به مهاجرت اجباری و ترک خاک شد، ویدیویی از شادی و رقص خود منتشر کرد.
انتقاد کاربران به تسلیت سخنگوی ناتو
فرح دخل‌الله، یکی از سخنگویان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، روز دوشنبه ۲۰ مه (۳۱ اردیبهشت) کشته شدن ابراهیم رئیسی و هیئت همراه او در سانحه سقوط هلیکوپتر را تسلیت گفت.
در پیام دخل‌الله که به دو زبان فارسی و انگلیسی در شبکه اکس (توئیتر سابق) منتشر شد، آمده است: «درگذشت رئيس‌جمهور رئیسی، وزیر خارجه امیرعبداللهيان و سایر جانباختگان در حادثه سقوط بالگرد را به ملت ایران تسلیت می‌گوییم.»
شمار زیادی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی به صدور پیام تسلیت از سوی سخنگوی ناتو انتقاد کردند.
دفاع کمیسر اتحادیه اروپا از کمک این اتحادیه به عملیات جستجوی هلیکوپتر رئیسی
یانتس لنارچیچ، کمیسر مدیریت بحران اتحادیه اروپا، از تصمیم اتحادیه اروپا مبنی بر تهیه نقشه‌های ماهواره‌ای برای کمک به عملیات جستجوی لاشه هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی و همراهانش دفاع کرد. او روز دوشنبه (۳۱ اردیبهشت) با انتشار پیامی در شبکه "اکس" نوشت ارائه خدمات نقشه‌برداری ماهواره‌ای "در صورت درخواست برای تسهیل عملیات جستجو و نجات، عملی در جهت حمایت سیاسی از هیچ رژیم یا نهادی به شمار نمی‌رود."
لنارچیچ ادامه داد: «این حرکت تنها ابراز ابتدایی‌ترین [اصل] انسانیت است.»
عصر یکشنبه پس از درخواست تهران از اتحادیه اروپا برای کمک به عملیات جستجو و تشخیص محل سقوط هلیکوپتر، لنارچیچ با انتشار پیامی در اکس نوشت اتحادیه اروپا بنا به درخواست تهران در حال فعال کردن سرویس نقشه‌برداری واکنش سریع کوپرنیک است.
"مدیریت اضطراری کوپرنیک" بزرگ‌ترین برنامه منفرد دیده‌بانی زمین در جهان است که توسط کمیسیون اروپا و با همکاری آژانس فضایی اروپا اجرا می‌شود و بر اساس تصاویر ماهواره‌ای خدمات نقشه‌برداری ارائه می‌دهد.
لنارچیچ در پیام خود از هشتگ "همبستگی اتحادیه اروپا" استفاده کرده بود که انتقادها و واکنش‌هایی را به همراه داشت.
هانا نویمان، نماینده حزب سبزها در پارلمان اروپا و از منتقدان سرسخت سیاست‌های جمهوری اسلامی، از این تصمیم به شدت انتقاد کرده و در "اکس" نوشت: «اتحادیه اروپا برای اطمینان از دریافت ویزای اضطراری اتحادیه اروپا برای مدافعان حقوق بشر و سایر قربانیان جمهوری اسلامی که نیاز به کمک فوری دارند، چه اقداماتی انجام داده است؟»
شورای شهر تهران: معبری به نام رئیسی نامگذاری خواهد شد
مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران گفت در جلسه این شورا در روز سه‌شنبه (اول خرداد)، طرحی دو فوریتی برای نامگذاری معبری در پایتخت به نام "شهید آیت‌الله رئیسی" بررسی خواهد شد و قطعا یکی از معابر به نام او نامگذاری خواهد شد.
رسانه‌های حکومتی در گزارش‌های خود در مورد کشته‌شدن ابراهیم رئیسی و هیأت همراهش در پی سقوط هلیکوپتر، به این افراد لقب "شهید" داده‌اند. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی نیز در پیام تسلیت خود مرگ رئیسی را "درگذشت شهادت‌گونه" خوانده و گفت این حادثه "در اثنای یک تلاش خدمت‌رسانی اتفاق افتاد."
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درگذشت رئیسی را تسلیت گفت
در ادامه پیام‌های تسلیت کشورهای خارجی در پی مرگ ابراهیم رئیسی جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با انتشار پیامی در شبکه "اکس" کشته شدن رئیس‌جمهور و وزیر خارجه ایران و هیأت همراه آنها در سانحه سقوط هلیکوپتر را تسلیت گفت. در این پیام کوتاه آمده اتحادیه اروپا با خانواده قربانیان ابراز همدردی می‌کند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز روز دوشنبه در ابتدای کنفرانس امنیت بین‌المللی هسته‌ای که در وین برگزار می‌شود، کشته شدن رئیسی را تسلیت گفت و به یاد درگذشتگان یک دقیقه سکوت شد.
پادشاه و ولیعهد عربستان سعودی نیز با انتشار بیانیه‌ای درگذشت ابراهیم رئیسی را تسلیت گفتند. آیت‌الله سیستانی، مرجع پرنفوذ شیعه در عراق، بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه، ملک عبدالله دوم پادشاه اردن و همچنین عبدالفتاح سیسی، رئیس‌جمهور مصر نیز از جمله رهبران و چهره‌های مهمی بوده‌اند که روز دوشنبه (۳۱ اردیبهشت) درگذشت رئیسی را تسلیت گفته و با ایران ابراز همدردی کردند.
نخست‌وزیر ایتالیا: مقام‌های ایرانی تئوری سانحه را به رسمیت شناخته‌اند
جورجا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا، در مصاحبه‌ای با شبکه تلویزیونی خصوصی "کانال پنج" ایتالیا مرگ ابراهیم رئیسی را تسلیت گفته و اظهار داشت ایتالیا با دولت و مردم ایران ابراز همبستگی می‌کند.
ملونی افزود در پی وقوع این حادثه با متحدان اروپایی و سران کشورهای گروه هفت در تماس مداوم است. ایتالیا در حال حاضر ریاست گروه هفت را شامل کشورهای آلمان، بریتانیا، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، کانادا و ایالات متحده برعهده دارد.
ملونی همچنین گفت: «مقام‌های ایرانی تئوری وقوع سانحه را به رسمیت شناخته‌اند و از تئوری تو‌طئه حرفی نزده‌اند.»
پیشتر یک مقام اسرائیل که هویتش فاش نشده بود، به خبرگزاری رویترز گفته بود اسرائیل در سانحه کشته شدن ابراهیم رئیسی و حسین امیرعبداللهیان "دخالتی نداشته است."