مرگ مهسا امینی؛ اعتصاب عمومی، درگیری و تیراندازی
۱۴۰۱ شهریور ۲۸, دوشنبهدر پی جان باختن مهسا (ژینا) امینی و فراخوان کنشگران مدنی و جریانهای سیاسی روز دوشنبه ٢٨ شهریور دامنه اعتراضات مردمی در ایران گستردەتر شدە و بسیاری از شهرهای کردنشین صحنه اعتصابات عمومی بودهاند.
بنا بر گزارشها شمار زیادی از کسبه و اصناف در شهرهای سنندج، سقز، بانه، مریوان، روانسر، کامیاران و دیواندرە در استان کردستان، شهرهای بوکان، مهاباد، اشنویه، پیرانشهر و سردشت در استان آذربایجانغربی و شهرهای پاوە، جوانرود و بخشی از بازار کرمانشاه در استان کرمانشاه دست به اعتصاب زدە و کسبوکار خود را تعطیل کردەاند.
در روزهای گذشتە کنشگران مدنی، احزاب و تشکلهای سیاسی کرد در اقدامی همسو از مردم در کردستان و دیگر استانهای ایران خواستە بودند کە روز دوشنبە ٢٨ شهریور در اعتراض به "قتل" مهسا امینی و سیاستهای ضد زن جمهوری اسلامی دست بە اعتصاب عمومی بزنند.
سامان غزالی روزنامهنگار از مهاباد در گفتوگو با دویچەوله فارسی ضمن تائید خبر اعتصاب سراسری گفت: «کسبه و بازاریان چندین شهر در اعتراض به مرگ مهسا امینی و در پاسخ به فراخوان کنشگران مدنی در اعتصاب کامل هستند.»
عمار گلی، روزنامهنگار و کارشناس مسائل منطقه، نیز به دویچهوله گفت: «آنچه کە امروز شاهد آن هستیم، یک رفراندوم دیگر و یک نه بزرگ دیگر به جمهوری اسلامی و سیاستهای زن ستیزانه آن است.»
تهدید ادارە بازاریان توسط ادارە اماکن
بازاریان چندین شهر در استان آذربایجانغربی و کردستان در گفتوگو با دویچەوله فارسی تائید کردەاند کە ادارە اماکن از طریق ارسال اساماس و تماس تلفنی آنها را تهدید کردە کە اگر مغازەهای خود را باز نکنند و در اعتصابات شرکت کنند، با عواقب روبرو خواهند شد.
ربین رحمانی، مدیر شبکه حقوق بشر کردستان در گفتوگو با دویچەوله فارسی عنوان کرد: «ادارە اماکن با تهدید بازاریان سعی دارد اعتصاب را بشکند. اما تا این لحظه موفق نبودە است. در گذشتە هم این اقدام را انجام دادەاند و جای تعجب ندارد.»
تجمع اعتراضی در دانشگاههای تهران و دخالت بسیج
براساس تصاویری کە در شبکههای مجازی منتشر شدە است، روز دوشنبه (٢٨ شهریور) شماری از دانشجویان دانشگاههای تهران، امیر کبیر و علامه طباطبایی در اعتراض به کشتە شدن مهسا امینی تجمع اعتراضی برگزار کردەاند.
یکی از دانشجویان دانشگاه امیرکبیر به دویچەوله فارسی گفت: «تجمع به شکل مسالمتآمیز در حال برگزاری بود. دانشجویان پلاکاردهایی در دست داشتند و به مرگ مهسا امینی معترض بودند. اما بسیج میخواست بە تجمع پایان دهد و با دخالت آنها برای دقایقی تنش ایجاد شد.»
دانشجویان دانشگاه امیر کبیر شعار میدادند "کشتند برای روسری، تا کی این خاک بر سری".
بازداشت معترضان و هشدار به کنشگران
مسعود کردپور، سخنگوی آژانس خبری موکریان از شهر سنندج در مورد تجمع اعتراضی روز یکشنبه در این شهر به دویچهوله گفت: «تجمع به صورت کاملا مسالمتآمیز در حال برگزاری بود. اما نیروهای انتظامی و امنیتی با دخالت، آن را به خشونت کشیدند».
بر اساس تصاویری کە از تجمعات روز یکشنبه در سنندج منتشر شدە است، نیروهای امنیتی با گلولههای ساچمەای، گاز اشکآور و ماشین آبپاش با معترضان مقابله کردند. هزاران شهروند سنندجی با حضور چشمگیر زنان در مراکز اصلی شهر اقدام به راهپیمایی و سر دادن شعار علیه حکومت جمهوری اسلامی ایران کردند.
به گفتە کردپور در این تجمعات «دەها معترض زخمی و بازداشت شدەاند، اما تاکنون از شمار دقیق بازداشتشدگان خبری در دسترس نیست».
همچنین به گزارش شبکه حقوق بشر کردستان در روزهای گذشتە نهادهای امنیتی طی تماسهای تلفنی دهها کنشگر کرد را تهدید کردەاند و از آنها خواستەاند نسبت بە اتفاقات اخیر موضعگیری نکنند و در اعتراضات و اعتصابات شرکت نکنند، در غیر این صورت بازداشت خواهند شد.