موافقت اتحادیه اروپا با از سرگیری گفتوگوهای هستهای
۱۳۸۹ آبان ۲۱, جمعهاتحادیه اروپا با پیشنهاد ایران در مورد برگزاری دور جدید مذاکرات هستهای در تاریخ ۱۴ آذر ماه (۵ دسامبر) موافقت کرده است. گفته میشود که مقامهای دفتر کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در حال تنظیم نامهای به سعید جلیلی، مذاکرهکنندهی ارشد هستهای ایران، در این باره هستند.
مقامهای ایرانی، شهر استانبول را برای محل برگزاری مذاکرات آینده پیشنهاد کرده بودند ولی گفته میشود که کاترین اشتون خواهان برگزاری گفتوگوها "در کشوری اروپایی احتمالاً سوئیس" است. خانم اشتون در این باره با شش قدرت درگیر در مذاکرات، آمریکا، بریتانیا، چین، فرانسه، روسیه و آلمان، سرگرم مشاوره کرده است. همچنین گفته شده که احتمال دارد مذاکرات نخست "در جایی در اروپا، به احتمال زیاد در سوئیس" آغاز اما بعد در استانبول ادامه پیدا کند.
ضرورت گفتوگوهای بیشتر
دیپلماتهای اروپائی همچنین گفتهاند که خانم اشتون در نامه خود پیشنهاد کرده است که گفتوگوها به جای یک روز، سه روز ادامه داشته باشند. پیشتر هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا خواستار شده بود که زمان و مکان انجام نشست پنج به علاوه یک با ایران هرچه زودتر مشخص شود. خانم کلینتون گفته بود که در صورت لزوم باید چند اجلاس پیاپی برگزار شود.
چنانچه ایران با برگزاری این نشست در سوئیس موافقت کند، به احتمال قوی محل مذاکرات شهر ژنو خواهد بود. این شهر پیشتر محل دو دور مذاکرات سعید جلیلی با نمایندگان گروه پنج به علاوه یک بود.
کاترین اشتون قرار است مذاکرات با ایران را در حضور نمایندگان کشورهای ایالات متحده، روسیه، چین، فرانسه، آلمان و بریتانیا رهبری کند.
مقامهای جمهوری اسلامی هفته گذشته اعلام کردند که برای برگزاری دور تازهای از گفتوگوها با گروه پنج به علاوه یک در ترکیه آماده هستند. آنها تاریخهایی متفاوت، از جمله ۱۵ نوامبر، ۲۳ نوامبر یا ۵ دسامبر را پیشنهاد کردند، که اینک گفته میشود تاریخ ۵ دسامبر پذیرفته شده است.
در صورت دستیابی به توافق برای آغاز گفتوگوهای هستهای با ایران، این نشست نخستین نشست بلندپایه در نوع خود طی بیش از یک سال گذشته است، که از اکتبر ۲۰۰۹ متوقف شده است.
پیش از این ایران پیشنهاد کرده بود که مذاکرات در استانبول انجام گیرد و ترکیه نیز به طرفهای گفتوگو بپیوندد. قدرتهای غربی این دو پیشنهاد را رد کردند. ترکیه در کنار برزیل در آغاز سال جاری درباره مبادله سوخت اتمی با ایران به توافق رسید، اما این توافق در پی تصویب قطعنامهی ۱۹۲۹ علیه ایران در شورای امنیت عملی نشد. ترکیه و برزیل به این قطعنامه رای منفی دادند.
موضوع مذاکرات هنوز روشن نیست
درباره موضوع مذاکرات گروه شش با ایران هنوز گزارشی منتشر نشده است. گفته میشود که قدرتهای بزرگ قصد دارند بسته باز هم جذابتری به ایران پیشنهاد کنند تا بتواند با تسهیلات بیشتر به انرژی هستهای با جهتگیری مسالمتآمیز دست یابد. در برابر، نمایندگان جمهوری اسلامی اعلام کردهاند که در دور جدید مذاکرات قصد ندارند درباره مبادله سوخت اتمی گفتوگو کنند و بحث بر سر این مسئله تنها در چارچوب گروه وین، شامل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روسیه، آمریکا و فرانسه قابل مذاکره است.