نشست امنیتی اتحادیه اروپا و آفریقا در الجزیره

روز چهارشنبه، ۷ سپتامبر (۱۶ شهریور) نمایندگان اتحادیه اروپا و کشورهای ساحل آفریقا در یک کنفرانس مشورتی به گفت‌وگو می‌نشینند. محور گفت‌وگوها امنیت منطقه و شانس گرو‌های تروریستی در کشورهای ساحل آفریقاست.

مهم‌ترین گروه تروریستی در این منطقه‌، "القاعده‌ی مغرب اسلامی" است که خود را وابسته به شبکه‌ی جهانی تروریستی القاعده می‌داند. این گروه در سال‌های گذشته مسئولیت بسیاری از عملیات تروریستی در منطقه را به‌عهده گرفته است. آنها در اینترنت حضوری جدی دارند و برای جمع‌آوری نیرو تبلیغ می‌کنند.

پیکارجویان جهادگرا

گروه "القاعده‌ی مغرب اسلامی"  در سال ۲۰۰۷ از "گروه سلفی موعظه برای نبرد" ‌منشعب شد. این گروه سلفی خود دراواخر دهه‌ی ۱۹۹۰ از "گروه مسلح اسلامی" جدا شده بود. ناظران سیاسی معتقدند که این گروه مسئول کشتار هزاران غیرنظامی در جنگ داخلی الجزایر است.

محمد دریف، کارشناس گرو‌ه‌های اسلامی، معتقد است که القاعده‌ی مغرب با مرکزیت شبکه‌ی جهانی القاعده در افغانستان و پاکستان رابطه تنگاتنگی ندارد. این گروه تلاش می‌کند که جهادگرایان اسلامی در کشورهای مغرب را زیر یک چتر گرد آورده و مبارزه علیه غرب و کسانی که به نظر آنها پشتیبان غرب هستند را منسجم کند.

تعدادی معدود اما خطرناک

آمار دقیقی از جهادگران اسلامی در کشورهای ساحل آفریقا در دست نیست. مقامات امنیتی الجزایر تعداد آنها را بین ۳۰۰ تا ۸۰۰ نفر تخمین می‌زنند. به گفته‌ی دریف، نخستین فعالان این گروه‌ها عرب‌های اسلام‌گرایی  بودند که در دهه‌ی هشتاد میلادی در افغانستان علیه نیروهای اشغالگر شوروی مبارزه می‌کردند.
 
پس از خروج نیروهای شوروی از افغانستان، آنها به کشورهای خود بازگشتند. تعداد زیادی از آنها به مبارزه‌ی مسلحانه، این بار علیه دولت‌های منطقه‌ای، ادامه دادند. هدف آنها ایجاد یک کشور گسترده‌ی اسلامی بوده و هست. به گفته‌ی دریف، یکی از بزرگ‌ترین منبع درآمد آنان، ربودن توریست‌های غربی است.

اسلام‌گرایان افراطی  و "بهار عربی" 

در پی قیا‌م‌های مردمی در تونس و مصر و سرنگونی حکومت‌های استبدادی این دو کشور، بحث بر سر شانس پیروزی اسلام‌گرایان افراطی در کشورهای عربی بالا گرفت. اما پس از مدت کوتاهی معلوم شد که این گروه‌ها در میان مردم شمال آفریقا از محبوبیت زیادی برخوردار نیستند. دست کم محبوبیت آنها در حدی نبود که بتوانند در دولت‌های جدید نقش چشمگیری ایفا کنند.

محمد دریف، کارشناس گروه‌های اسلامی، معتقد است که گروه‌های اسلام‌گرای افراطی منطقه، در آینده هم شانس زیادی برای به‌دست گرفتن قدرت را نخواهند داشت. به گفته‌ی دریف، این نیروهای خشونت‌گرا برای امنیت و صلح در منطقه تهدیدی جدی به‌شمار می‌روند. او می‌گوید: «حداقل کاری که آنها می‌توانند انجام دهند، ایجاد عدم اطمینان در بین حکومتگران جدید است.»

FP/MM