نشست زیستمحیطی کانکون و نماینده مستقل ایران در آن
۱۳۸۹ آذر ۱, دوشنبه
شهر کانکون مکزیک از تاریخ ۲۹ نوامبر تا ۱۰ دسامبر (۸ تا ۱۹ آذر ماه) میزبان شانزدهمین کنفرانس سالانه‌ی سازمان ملل برای بررسی تغییرات آب و هوایی خواهد بود.
در اين كنفرانس علاوه بر نمایندگان کشورهای مختلف نمایندگان نهادها و سازمان‌های غیردولتی زیستمحیطی نیز شرکت خواهند کرد.
در نشست کانکون علاوه بر هیأتی از سوی ایران، یک اتحادیهی بین‌المللی غیردولتی نیز به نام "اتحادیهی فعالان مستقل" مسایل و مشکلات زیستمحیطی ایران را بازتاب خواهد داد. مقر این اتحادیه در بیروت است.
The Leage of Independent Activists یا Indyact اتحادیه‌ای متشکل از فعالان مستقل یا غیردولتی در عرصه‌های زیستمحیطی، اجتماعی و فرهنگی از کشورهای مختلف خاورمیانه است.
نماینده‌ای غیر دولتی برای طرح مسایل ایران
حامد بهشتی، پژوهشگر سیاست‌گذاری انرژیهای تجدیدپذیر در دانشگاه اوسنابروک آلمان که از اعضای "اتحادیهی فعالان مستقل" است، مسایل زیستمحیطی ایران را در نشست کانکون مطرح خواهد کرد.
هدف "اتحادیهی فعالان مستقل" از شرکت در نشست کانکون ارائه‌ی «صدای واحد» از خاورمیانه است.
مهم‌ترین هدف این اتحادیه عرضه‌ی یک "برگه‌ی سیاست‌گذاری"ِ یا policy paper در خصوص مسایل خاورمیانه است. این برگه شامل راهکارهایی برای کاهش آلودگی‌ها و انتشار گاز دی اکسید کربن و همچنین سیاست‌گذاری‌در عرصه‌های زیستمحیطی و انرژی خواهد بود.
حامد بهشتی، مشاور سابق کمیته‌ی‌محیط زیست پارلمان لبنان، نشست کانکون را با اشاره به ناموفق بودن نشست پیشین زیستمحیطی سازمان ملل یعنی کپنهاگ و مشکلات فزایند‌ه‌ی زیستمحیطی خاورمیانه بااهمیت تلقی می‌کند. وی می‌گوید: «کشورهای خاورمیانه جزو ۲۵ کشور اول با بیشترین سرانه‌ی تولید گاز دی اکسیدکربن در جهان هستند. شاید تعجب‌برانگیز باشد که قطر بالاترین میزان تولید سرانه‌ی دی اکسید کربن در جهان را دارد. ما با آگاهی بر مسئولیت خود سعی می‌کنیم در خصوص کاهش تولید دی اکسید کربن فعال باشیم و بتوانیم کشورها را به این سمت ترغیب کنیم.»
وی با اشاره به اینکه برای نخستین بار نمایندگانی از سوی ترکیه و ایران در "اتحادیهی فعالان مستقل" مسایل این دو کشور را نمایندگی می‌کنند، این فرصت را برای نزدیک‌تر شدن این کشورها به منظور استفاده از تجربیات یکدیگر «ارزنده» قلمداد می‌کند. بهشتی بر اهمیت «گفت‌وگوهای جنوب ـ جنوب» تأکید کرده و می‌افزاید: «ما اگر بتوانیم از ظرفیت‌های کشورهای جنوب و در حال توسعه بهره‌گیری کنیم و از تجربیات هم کمک بگیریم این می‌تواند نتیجه‌ی ملموس‌تر و سریع‌تری برای کشورها داشته باشد.»
ارائه‌ی پیشنهادهایی برای ایران
حامد بهشتی، نماینده‌ی امور ایران در "اتحادیهی فعالان مستقل"، می‌گوید، این اتحادیه قصد دارد برای «سیاست‌گذاری‌های ایران در عرصه‌ی انرژی» یک برگه‌ی سیاست‌گذاری پیشنهاد و ارائه دهد. این برگه پس از بحث و بررسی در کارگروه‌های مختلف در کانکون تدوین خواهد شد.
بهشتی به خسارت‌های زیستمحیطی ایران و لزوم استفاده از تجربیات دیگر کشورهای منطقه اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: «این کارگاه سیاست‌گذاری برای انرژی ایران در هفته‌ی دوم نشست کانکون برگزار می‌شود و از هیأت ایران هم دعوت شده که در این نشست حضور داشته باشد و نمایندگانی از کشورهای در حال توسعه و "ان‌جی او"های آنها نیز در آن شرکت دارند.»
«خاورمیانهای عاری از انرژی هسته‌ای»
نمایندگان جمهوری اسلامی ایران در نشست پیشین زیستمحیطی سازمان ملل در کپنهاگ از جمله از استفاده از انرژی هسته‌ای در کنار انرژیهای تجدیدپذیر برای مبارزه با افزایش انتشار گاز دی اکسید کربن در هوا دفاع کردند. اما حامد بهشتی می‌گوید، هدف "اتحاد‌یه‌فعالان مستقل" «خاورمیانهای عاری از انرژی هسته‌ای» است و این نوع از انرژی به دلیل «خطرات زیاد زیستمحیطی» آن مورد حمایت این گروه قرار ندارد: «از راهکارهایی که ایران در نشست‌های مختلف محیط زیست ارائه داده و سعی کرده که کشورهای در حال توسعه را هم به همان سمت ترغیب کند انرژی هسته‌ای در کنار انرژیهای تجدیدپذیر بوده که ما با این بخش از این سیاست مخالف هستیم.»
وی می‌افزاید: «معتقدیم که به جای در نظر گرفتن انرژی هسته‌ای در کنار انرژیهای تجدیدپذیر صرفا انرژیهای تجدیدپذیر یا منابع آنها را باید به عنوان راهکاری برای کاهش تولید دی اکسید کربن در نظر گرفت و به خصوص باید این راهکار را برای ایران پیشنهاد داد.»
«جهانی فکر کنیم، منطقه‌ای عمل کنیم»
حامد بهشتی معتقد است که باید «جهانی فکر ولی منطقه‌ای عمل کرد». او از منطقه‌ای شدن پروژه‌ها برای بالا بردن توان اجرایی آنها دفاع می‌کند و بر این باور است که «محیط زیست صرفا مخصوص یک کشور کوچک نیست محیط زیست کل منطقه را شامل می‌شود و در بحث کلان جهان را در بر می‌گیرد».
نشست کانکون به دلیل ناموفق بودن نشست کپنهاگ بسیار پراهمیت تلقی می‌شود. بسیاری ابراز امیدواری کرده‌اند که این نشست بتواند به توافق‌نامه‌ای الزام‌آور منتهی شود تا هدف حفظ افزایش دمای کره‌ی زمین تا ۲ درجه‌ی سانتی‌گراد تا سال ۲۰۲۰ تأمین گردد.
فریبا والیات
تحریریه: کیواندخت قهاری