نگرانی سوریه، ایران و حزبالله از تشکیل دادگاه حریری
۱۳۸۹ مهر ۱۴, چهارشنبهدادگاه قتل رفیق حریری، نخست وزیر پیشین لبنان بار دیگر سه متحد سیاسی سوریه، جمهوری اسلامی ایران و حزبالله لبنان را به موضوع رسانههای بینالمللی بدل کرده است. این دادگاه ویژه قرار است در سال جاری تشکیل شود و این سه متحد سیاسی منطقه نگران هستند که دادگاه بر نقش حزبالله در قتل رفیق حریری تأکید کند.
"دادگاه ویژهی لبنان" قرار است تا ماه دسامبر سال جاری در لاهه تشکیل جلسه بدهد. این دادگاه قرار است اعلام کند که علیه برخی اعضای حزبالله لبنان به اتهام سوءقصد علیه رفیق حریری اعلام جرم خواهد کرد یا خیر. شواهد زیادی حاکی از دست داشتن حزبالله در این قتل است، ولی مسئولان تحقیق قضایی در این زمینه فعلا سکوت اختیار کردهاند.
در پی بمب مرگباری که در فوریه ۲۰۰۵ در لبنان منفجر شد، رفیق حریری، نخست وزیر لبنان و ۲۲ نفر دیگر از همراهان وی به قتل رسیدند.
هفتهنامهی آلمانی "دی تسایت" در این رابطه مینویسد که حکم "دادگاه ویژه لبنان" در لاهه میتواند برای حزبالله بسیار گران تمام شود. در صورتی که اعلام شود، کادرهای این حزب بمب مرگبار را منفجر کردهاند، آنگاه ضربهای کاری به "قداست" آن در جهان عرب وارد خواهد آمد.
از این رو در این روزها دمشق و تهران میکوشند با به نمایش گذاردن پشتیبانی قاطع خود از متحد دیرینشان در لبنان، کار تحقیقی و قضایی سازمان ملل را با تمام نیرو عقیم گذارند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، در این میان قوه قضائیه سوریه حکم دستگیری ۳۳ نفر از افرادی را صادر کرده که در روند تحقیق برای یافتن عاملان قتل حریری شهادت داده بودند. مقامات سوری مدعی هستند که این افراد شهادت کذب دادهاند. رئیس پلیس، دادستان و وزیر دادگستری پیشین لبنان جزو افراد تحت پیگرد هستند.
از جمله دیگر افراد مؤثر در پرونده قتل که حکم دستگیری علیه آنها صادر شده، دادستان بلندپایهی آلمانی "دتلف مِهلیس" قرار دارد. مهلیس از سوی سازمان ملل متحد مأمور شده بود تا در این زمینه تحقیق کند. نمایندهی او "گرهارد لمان" نیز از سوی قوه قضائیهی سوریه تحت پیگرد قرار گرفتهاست.
دتلف مهلیس امروز به مأموریت از سوی اتحادیهاروپا در فیلیپین کار میکند. این دادستان کل شهر برلین از همان آغاز احتمال میداده است که عاملان این سوءقصد در دمشق اقامت دارند. ولی با این حال دادگاه لاهه چهار فرد مظنون به عاملان اصلی که به دستور مهلیس دستگیر شده بود را به دلیل «نقصان دلایل اثباتی» در سال ۲۰۰۹ آزاد کرد.
تلاش سوریه و حزبالله برای بیاعتبار ساختن دادگاه لاهه
"دی تسایت" مینویسد که مهلیس به پشت میلههای زندان دمشق نخواهد رفت، زیرا تلاش سوریه در این است که حقانیت دادگاه لاهه را در وهلهی نخست به زیر پرسش ببرد و تحقیقات این دادگاه را جانبدارانه معرفی کند. این همان تلاشی است که حسن نصرالله، رهبر حزبالله لبنان پیش از این کرده بود.
این هفتهنامه مینویسد که «حسن نصرالله در طی یک کنفرانس مطبوعاتی مرموز در ماه ژوئیهی سال جاری، هرچند اعتراف کرد که برخی "اعضای سرخود" سازمانش در مظان اتهام مأموران تحقیق قضایی هستند، ولی همزمان دادگاه لاهه را یک "توطئهی اسرائیلی" خواند و ابراز اطمینان کرد که حزبالله از خود دفاع خواهد کرد.»
پس از این سخنان نصرالله، مسئولان تحقیق در این پرونده دیگر اجازه بازجویی از رزمندگان حزبالله را نیافتند.
ولی بر اساس گزارش "دی تسایت"، سوریه، همچون بارها در گذشته، یک بازی دوگانه را آغاز کرده است. با اینکه سوریه در برابر دادگاه بینالمللی لاهه جبههگیری کرده است، ولی از قرار معلوم بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه تمایلی به ایجاد تنش و در پی آن یک بحران دولت در لبنان که منجر به یک جنگ داخلی شود را ندارد.
در ماه مه ۲۰۰۸ در درگیریهای خیابانی که میان حزبالله و شبهنظامیان سنی رخ داد، بیش از ۱۰۰ نفر کشته شدند.
سهم احمدینژاد در گسترش تنش در لبنان
"دی تسایت" در گزارش خود میافزاید که با نزدیکشدن برگزاری دادگاه قتل حریری، سوریه و ایران یک بار دیگر بر لبنان متمرکز شدهاند و تهدید به برهم ریختن صلح درونی این کشور کردهاند.
از نگاه نویسنده گزارش "دی تسایت"، محمود احمدینژاد در سفر تبلیغاتی که روز ۲۱ مهر به لبنان خواهد داشت، میتواند به تنشهای کنونی بیافزاید. اردوگاه سیاسی سعد حریری، نخست وزیر، از هماکنون با صراحت از "تحریکات" ایران سخن میگوید.
روزنامههای عربزبان مینویسند که بشار اسد برای رعایت وضعیت حاکم بر لبنان کوشیده است تا احمدینژاد را قانع سازد سفر خود به لبنان را به تعویق بیاندازد، ولی موفق نبوده است.
DK/FW