نگرانی عفو بین‌الملل از افزایش کم‌سابقه‌ی اعدام‌ها در ایران
۱۳۸۸ مرداد ۱۷, شنبه
سازمان عفو بین الملل روز جمعه، ۷ اوت با صدور بیانیه‌ای از افزایش چشمگیر اعدام‌ها در ایران ابراز نگرانی کرد. بنا به این بیانیه در ۷ هفته‌ی پس از انتخابات ریاست جمهوری در ایران، بیش از ۱۱۵ نفر اعدام شده‌اند. در بیانیه‌ی یادشده تصریح شده است که گرچه آمار اعدام‌ها در ایران همیشه بالا بوده‌اند، اما اعدام دو نفر در روز که شاخص رویکرد قوه‌ی قضائیه ایران در هفته‌های اخیر بوده‌اند از هر زمان دیگری بالاتر است.
ایرین خان، دبیرکل عفو بین‌الملل در بیانیه‌ی خود می‌گوید که از ابتدای سال جاری میلادی تا انتخابات اخیر ریاست جمهوری ایران (حدوداَ ۶ ماه)تعداد اعدام‌ها در این کشور ۱۹۶ مورد بوده است. در مقایسه با این رقم، ۱۱۵ مورد اعدام در ۵۰ روز پس از انتخابات افزایش چشمگیری را نشان می‌دهد.
اجرای اعدام در ایران در روندی معکوس
آمارهای یادشده نشان می‌دهند که در ۷ ماه اول سال میلادی جاری مجموعاَ ۳۱۱ نفر در ایران مشمول اجرای مجازات اعدام شده‌اند. این در حالی است که بنا به داده‌های عفو بین‌الملل شمار اعدام‌ها در ایران در کل سال ۲۰۰۸، ۳۴۶ مورد بوده است. به این ترتیب، ایران اینک به لحاظ شمار اعدام‌ها، پس ازچین دومین کشور جهان است. این در حالی است که سال به سال کشورهای بیشتری داوطلبانه اعمال مجازات اعدام را از قوانین جزایی خود حذف می‌کنند.
عفو بین‌الملل در بیانیه‌ی خود، شمار واقعی اعدام‌ها در ایران را فراتر از آمار رسمی می‌داند. بنا به این بیانیه، اکثر اعدام‌شدگان اخیر مرد بوده‌اند و اتهامشان هم بر اساس ادعای مقامات قضایی ایران، شراکت در جرائم مربوط به مواد مخدر بوده است. بیانیه همچنین دولت ایران را متهم کرده که هویت شماری از افراد اعدام‌شده را مخفی نگه داشته و محکوم‌شدگان را از حق برخورداری از محاکمه‌ای عادلانه و استاندارد محروم کرده است.
شک و تردیدها
شماری از فعالان و سازمان‌های حقوق بشر تردید دارند که همه‌ی اعدام‌شدگان اخیر در ارتباط با جرائم مربوط به مواد مخدر دستگیر و محاکمه شده باشند. به عقیده‌ی آنها، این که مخالفان سیاسی نیز با اتهامات مشابه به مرگ محکوم شده باشند نیز امر نامحتملی نیست. محافل یادشده همچنین انجام اعدام‌های گسترده در هفته‌های اخیر را حاوی پیامی ارعاب‌آمیز از سوی دولت برای مخالفان و معترضان به انتخابات ریاست جمهوری تلقی می‌کنند.
دیتر کراگ، معاون سخنگوی کمیته هماهنگ‌کننده‌ی امور ایران در سازمان عفو بین‌الملل در این زمینه به سایت اشپیگل گفته است: «ما مواردی را می‌شناسیم که به زندانیان سیاسی در ایران اتهام شراکت در حمل و قاچاق مواد مخدر زده‌اند. اما از آنجا که محاکمات معمولاَ غیرعلنی برگزار می‌شوند، در شمار زیادی از موارد واقعیات مربوط به آنها و جرم واقعی محاکمه‌‌شدگان ناروشن می‌ماند.»
آخرین اجرای حکم اعدام در ایران روز پنجشنبه‌ی هفته‌ی گذشته در زندان گوهر دشت کرج انجام شد. به دنبال این اقدام، سوئد که ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را به عهده دارد نیز از کاربرد فزاینده مجازات اعدام در ایران ابراز نگرانی کرد.
FW/FV