پیام‌های متناقض مقامات ایرانی در آستانه مذاکرات اتمی
۱۳۹۱ اسفند ۷, دوشنبه
هیئت‌های مذاکره‌کننده کشورهای ۵+۱ با ایران بامداد دوشنبه (۷ اسفند/۲۵ فوریه) وارد آلماتی در قزاقستان شدند. طبق قرار قبلی، ایران و گروه ۵+۱ مذاکرات اتمی را در روز سه‌شنبه (۸ اسفند) برگزار خواهند کرد.
بنا به گزارش خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایرنا، هیئت مذاکره‌کننده ایرانی به ریاست سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، نیز وارد آلماتی شده است.
عباس عراقچی، معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه، و علی باقری، معاون سیاست خارجی و امنیت بین‌الملل شورای عالی امنیت ملی، در این سفر جلیلی را همراهی می‌کنند.
مذاکرات ایران و جامعه بین‌المللی تا کنون هفت دوره را در شهرهای ژنو، استانبول، بغداد و مسکو پشت سر نهاده، اما نتایج ملموسی از این نشست‌ها کسب نشده است. گروه ۵+۱ ایران را به "وقت‌کشی" و "عدم جدیت" در مذاکرات متهم می‌کند. جمهوری اسلامی نیز در مقابل پیشنهاد‌های جامعه بین‌المللی را "غیرعملی و اشتباه" می‌خواند.
جلیلی در آستانه مذاکرات هسته‌ای در قزاقستان گفت: «مسیری که تا به حال گروه ۵+۱ طی کرده است هزینه‌های متعدد زیادی برای آنها در بر داشته است. امیدواریم اگر ۵+۱ به گفت‌وگو باز می‌گردند بتوانند با یک راهبرد جدید که اشتباه‌های گذشته را نداشته باشد وارد شوند.»
لغو تحریم‌ها در قبال تعلیق غنی‌سازی ۲۰ درصدی
علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، با توجه به مذاکرات پیش رو گفت: «در ازای توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی از سوی جمهوری اسلامی ایران، باید همه تحریم‌های تصویب شده علیه ایران لغو شود.»
پس از بن‌بست مذاکرات اتمی در بغداد و مسکو، فشارها بر ایران افزایش یافت. آمریکا و اتحادیه اروپا با اعمال "تحریم‌های فلج‌کننده" تنگناهای اقتصادی و مالی سنگینی را به ایران تحمیل کرده‌اند.
بروجردی مدعی شد که ایران در آینده نیاز به اورانیوم با غلظت بالا دارد و این حق باید از سوی گروه ۵+۱ پذیرفته شود. وی افزود: «مثلاَ برای موتور کشتی‌های اقیانوس‌پیما، که باید ماه‌ها سوخت مصرف کنند. سوخت این کشتی‌ها ۲۰ درصد نیست و ممکن است ۴۰ تا ۵۰ درصد باشد، در این صورت این حق باید برای ما محفوظ باشد.»
ایران در حال حاضر فاقد کشتی یا زیردریایی مجهز به راکتور اتمی است و نیاز به سوخت هسته‌ای باغلظت از جمله مشکلات عاجل در مذاکرات هسته‌ای به شمار نمی‌آید.
ایران در دوره "استراو" و "فیشر" نیست
بروجردی تاکید کرد که در ازای تعلیق غنی‌سازی ۲۰ درصدی نمی‌توان به "مجوز واردات طلا و امثال آن" بسنده کرد. پیشتر در رسانه‌های غربی گفته شده بود که کشورهای ۵+۱ در صورت توقف مرکز اتمی فردو، حاضرند با فروش نفت ایران در مقابل طلا موافقت کنند. این پیشنهاد از سوی هیچ یک از کشورهای گروه ۵+۱ تا کنون تایید نشده است.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: «فکر می‌کنم که واقع‌گرایی گروه ۵+۱ می‌تواند به موفقیت مذاکرات کمک کند. آنها باید این واقعیت‌ها را بپذیرند، ایران امروز دیگر آن ایرانی نیست که "جک استراو" و "فیشر" (وزیران پیشین امور خارجه در بریتانیا و آلمان) بگویند ما اجازه نمی‌دهیم، حتی دو دستگاه سانتریفوژ داشته باشد.»
بروجردی به طور تلویحی کشورهای غربی را تهدید کرد و گفت: «توان موشکی ایران در دوران جنگ صفر بود، ولی هم اکنون جمهوری اسلامی به قدرت موشکی تبدیل شده است. اگر آنها واقع‌بینانه رفتار نکنند و از موضع بالا و قدرت به ایران نگاه کنند، طبیعتاَ این مذاکرات به جایی نخواهد رسید.»
"قطار هسته‌ای متوقف نمی‌شود"
در روز یک‌شنبه (۶ اسفند/۲۴ فوریه) ۲۵۲ نماینده مجلس با قرائت بیانیه‌ای در صحن علنی مجلس شورای اسلامی از تیم مذاکره‌کننده ایرانی خواستند که در چارچوب عهد‌نامه "ان‌پی‌تی" و "مقررات آژانس" با گروه ۵+۱ بر سر میز بنشیند.
این نمایندگان از کشورهای روسیه و چین خواسته‌اند که از "زیاده‌خواهی‌ها و درخواست‌های غیرمنطقی آمریکا" پیروی نکنند.
در پایان این بیانیه آمده است: «پیشنهاد ما به عنوان نمایندگان ملت بزرگ ایران به آمریکا و هم‌پیمانان غربی این است که واقعیت‌های هسته‌ای امروز جمهوری اسلامی را بپذیرند و سیاست تقابل را به تعامل تغییر دهند و بدانند که قطار هسته‌ای ایران در چارچوب اهداف صلح‌آمیز هرگز متوقف نخواهد شد.»
علی لاریجانی، رئیس مجلس، نیز ضمن انتقاد به گزارش اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مدعی شد که عبارت آکیا آمانو، سرپرست آژانس اتمی، "کلیشه‌ای" بوده و "معلوم است از قبل به آنها داده شده تا فضای رسانه‌ای را در دنیا مه‌آلوده کنند."
مهمانپرست: مذاکره از موضع قدرت
در حالی که نمایندگان مجلس سیاست دوگانه‌ای را در بیانیه خود دنبال می‌کنند، رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز در روز یک‌شنبه در جمع دانشجویان و استادان دانشگاه آزاد بندرعباس گفت: «در شرایط تعیین‌کننده‌ای قرار داریم که می‌تواند تحولات را به گونه‌ای اساسی در آینده تغییر دهد. اگر این گردنه را با درایت، دقت و تدبیر به سلامتی طی کنیم، ادامه مسیر هموار است و راه ما بسیار آسان خواه بود.»
مهمانپرست در پاسخ به پرسشی درباره مذاکرات مستقیم با آمریکا گفت: «مذاکره در زمانی مفید است که از موضع برابر و با حفظ احترام طرف مقابل باشد و زمانی معنا ندارد که همراه با فشار، تهدید و تحریم باشد. آنها اصرار دارند که ما از موضع ضعف وارد مذاکره شویم و ایران قطعاَ از موضع قدرت وارد مذاکرات خواهد شد.»
گیدو وستروله، وزیر امور خارجه آلمان، در روز شنبه (۵ اسفند/۲۳ فوریه) گفت که مذاکرات اتمی در قزاقستان "ورود به روند گفت‌و‌گوهای جدی درباره برنامه هسته‌ای ایران خواهد بود". به گفته وزیر امور خارجه آلمان، گروه ۵+۱ به ریاست کاترین اشتون "پیشنهادی عاقلانه" به همراه دارد که می‌تواند پایه‌ای برای دستیابی به نتیجه‌ای مطلوب باشد. وستروله درباره جزئیات این پیشنهاد سکوت کرد.