چشمان آبی هالیوود برای همیشه بسته شد
۱۳۸۷ مهر ۸, دوشنبهپل نیومن را جزو ۲۵ ستارهی بزرگ هالیوود میدانند. بسیاری معتقدند که چشمان آبی او، معروفترین چشمان تاریخ سینما هستند. «مارتین ریت» کارگردان هالیوود گفته بود که چشمان پل نیومن یک «حادثهی ژنتیکی» است و انسانهای عادی چنین چشمانی ندارند.
پل نیومن در سال ۱۹۲۵ در کلیولند اوهایو زاده شد. پدرش را خیلی زود از دست داد. نخستین تجربیات هنرپیشگی او به دورهی کودکی در تئاتر کودکان کلیولند بازمیگردد. نیومن نخست میخواست خلبان شود، ولی به دلیل دشواری در تشخیص رنگها پذیرفته نشد. از همین رو، سه سال به عنوان مامور بیسیم در یک کشتی جنگی خدمت سربازی کرد. پس از بازگشت از خدمت سربازی، با «ژاکلین ویت» هنرپیشهی آمریکایی ازدواج کرد.
نیومن در ۲۴ سالگی در مدرسهی هنرپیشگی نیویورک ثبتنام کرد و در آزمون ورودی پذیرفته شد. همدورهایهای او کسانی چون رود استایگر، جولی هریس، جرالدین پیج و ایلای والاک بودند که همگی بعدها هنرپیشگان پرآوازهای شدند. پل نیومن با شرکت در برنامههای تلویزیونی و فعالیت در «برادوی» زندگی خود را تامین میکرد.
در سال ۱۹۵۴ نخستین نقش سینمایی خود را در فیلمی به نام «جام نقرهای» بازی کرد. نیومن در سال ۱۹۵۶ از همسرش جدا شد و دو سال پس از آن با جوآن وودوارد هنرپیشهی آمریکایی ازدواج کرد. زندگی مشترک او با همسر دومش تا پایان عمر ادامه داشت.
فیلمهای به یادماندنی
قدرت بازیگری و سیمای جذاب پل نیومن، او را به سرعت به جادهی شهرت و محبوبیت رهنمون شد. با فیلمهای «تابستان گرم و طولانی» و «گربه روی شیروانی داغ» (هر دو ۱۹۵۸)، ستارهی هنر او درخشش آغاز کرد. بعدها فیلمهایی چون «بیلیارد باز» (۱۹۶۱)، «پرندهی شیرین جوانی» (۱۹۶۲)، «هاد» (۱۹۶۳) و «پردهی پاره» (۱۹۶۶) موقعیت او را به عنوان ستارهای درجهی یک در هالیوود تثبیت کردند.
از دیگر فیلمهای معروف او میتوان به «لوک خوشدست» (۱۹۶۷)، «بوچ کاسیدی و ساندنس کید» (۱۹۶۹)، «برج جهنمی» (۱۹۷۴) و «رنگ پول» (۱۹۸۶) اشاره کرد. پل نیومن چند بار نیز تجربهی کارگردانی داشت. وی مجموعا ۸ بار نامزد دریافت جایزهی اسکار شد و از آن میان یکبار در سال ۱۹۸۷ به خاطر بازی در فیلم «رنگ پول» این جایزه به او تعلق گرفت. وی همچنین یک بار در سال ۱۹۸۶ جایزهی اسکار را برای زندگی هنری و یک بار نیز در سال ۱۹۹۴اسکاری ویژه برای امور خیریه و انسانی دریافت کرد.
تعهد اجتماعی و سیاسی
پل نیومن هنرپیشهای بود که در امور خیریه شرکتی فعال داشت. وی یک فروشگاه زنجیرهای مواد غذایی ایجاد کرده بود که سالانه ۲۰۰ میلیون دلار درآمد داشت. با این پول، بسیاری از پروژههای خیریه مورد پشتیبانی قرار میگرفتند. نیومن و همسرش، مرکزی برای کمک به کودکان مبتلا به سرطان تاسیس کرده بودند. همچنین هنگامی که پسر پل نیومن در سال ۱۹۷۸ درگذشت، وی بنیادی به نام او برای کمک به جوانان معتاد تاسیس کرد.
پل نیومن از نظر سیاسی هم متعهد بود و از دههی شصت در جنبش شهروندی آمریکا فعالیت داشت. او در دورهی جنگ سرد علیه مسابقهی تسلیحاتی فعال بود و از محبوبیت خود برای جمعآوری کمک در این کارزار استفاده میکرد. پل نیومن در «لیست دشمنان» ریچارد نیکسون، رییسجمهوری وقت آمریکا، در ردهی نوزدهم قرار داشت.
نیومن در سال ۲۰۰۷ به دلیل پیری و ناتوانی، کنارهگیری خود را از فعالیت هنری اعلام کرد. رسانهها در سال ۲۰۰۸ اعلام کردند که او مبتلا به سرطان ریه شده است. وی سرانجام در تاریخ ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۸ پس از یک دوره درمان، در خانهی خود در وستپورت، چشم از جهان فروبست.
رادیو دویچه وله